TCDN - Ngày 10/7, Cục Tài chính doanh nghiệp – Bộ Tài chính phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tổ chức Tọa đàm dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Trong đó, nội dung được doanh nghiệp quan nhất là việc mở rộng đối tượng áp dụng đối với doanh nghiệp cấp 2.

Phân công rõ ràng, phân cấp mạnh

TS. Phạm Phan Dũng đánh giá, dự thảo Luật căn bản đã thể hiện rõ sự phân công rõ ràng, phân cấp mạnh về công tác quản lý, kiểm tra, giám sát, báo cáo, giải trình việc đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Sự phân công, phân cấp này thể hiện tư duy rất mới trong xây dựng luật.

“Phân công rõ ràng ở chỗ là Nhà nước quản lý thông qua cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn của Nhà nước, phân cấp mạnh ở chỗ Nhà nước chỉ quản lý dòng vốn, doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư trực tiếp chịu trách nhiệm quản lý vốn đối với các doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư khác. Cụ thể là Nhà nước chỉ quản lý dòng vốn của F1, từ F2 trở đi thì F1 quản lý, F2 sẽ quản lý F3…”, TS. Phạm Phan Dũng làm rõ thêm.

Theo đó, TS. Phạm Phan Dũng cho rằng, Luật hiện hành không quy định đối tượng áp dụng là doanh nghiệp có vốn đầu tư của Nhà nước tại các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp. Từ đó, dẫn đến các quy định về sử dụng vốn, can thiệp hành chính vào trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp, các doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư của các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp còn có sự lúng túng, chưa thống nhất trong tổ chức thực hiện.

Do vậy, với lần sửa đổi luật này, Ban soạn thảo đã xác định đối tượng điều chỉnh bao gồm: doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư trực tiếp và “doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư khác là doanh nghiệp có vốn đầu tư của doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư trực tiếp” thay cho quy định về đối tượng “doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư khác là doanh nghiệp có vốn đầu tư trên 50% vốn điều lệ của doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư trực tiếp 100% vốn điều lệ”.

Theo ông Phạm Phan Dũng, sự thay đổi này nhằm đảm bảo nguyên tắc quản lý theo dòng vốn đầu tư, Nhà nước thực sự đóng vai trò là chủ sở hữu vốn, nhà đầu tư vốn, bình đẳng về quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm với các nhà đầu tư khác trong doanh nghiệp.

Không phải toàn bộ doanh nghiệp F2 quản lý như F1

Ông Nguyễn Đình Danh - Phó Tổng Giám đốc VNPT bày tỏ sự đồng tình với nguyên tắc mở rộng phạm vi quản lý tại dự thảo Luật. Tuy nhiên, ông lưu ý việc mở rộng này nên thực hiện với điều kiện phân cấp, phân quyền mạnh hơn nữa ở từng nội dung, từng cấp bậc trong quản lý. Bởi hiện nay, một số doanh nghiệp F2 vốn đã phải xin ý kiến rất nhiều khi thực hiện hoạt động kinh doanh. Nhiều nội dung nếu được giao cho tập đoàn (doanh nghiệp F1) quyết định thì sẽ nhanh hơn, hiệu quả hơn. Do đó, đại diện VNPT cho rằng, nếu việc mở rộng phạm vi tới toàn bộ doanh nghiệp F2 được gắn với phân cấp, phân quyền mạnh hơn thì sẽ là “vẹn toàn”, bởi Nhà nước quản lý được hết dòng vốn, lại vừa tạo thuận lợi, thông thoáng hơn cho doanh nghiệp.

Quản lý doanh nghiệp F2 như thế nào để đảm bảo khả thi, hiệu quả cũng là vấn đề đại diện một số doanh nghiệp viễn thông như Vinaphone, Mobifone quan tâm. Có ý kiến băn khoăn khi mở rộng phạm vi quản lý liệu có quá tải cho các cơ quan khi phải cho ý kiến, làm kéo dài thời gian quyết định các vấn đề của doanh nghiệp?

Theo ông Nguyễn Hồng Hiển - Chủ tịch HĐTV Mobifone, quan điểm Nhà nước quản lý dòng vốn, không quản lý doanh nghiệp là cần thiết. Tuy nhiên, doanh nghiệp có nhiều hoạt động giao thao giữa các nhiệm vụ, mục tiêu khác nhau. Do đó, Luật nên thiết kế nguyên tắc để có sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý vốn và cơ quan quản lý chuyên ngành.

Đồng thời, đại diện doanh nghiệp cũng mong muốn dự thảo Luật lần này tháo gỡ được các vướng mắc, chồng chéo với các luật như Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư… và các nghị định, thông tư hiện hành; tham khảo áp dụng các thông lệ tiên tiến về quản trị doanh nghiệp nhà nước…

Phát biểu làm rõ những nội dung doanh nghiệp băn khoăn, Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) Bùi Tuấn Minh cho biết, đối tượng điều chỉnh tại dự thảo gồm các doanh nghiệp F1 và doanh nghiệp khác, nhằm mục đích quản lý theo dòng tiền. Đi cùng với đó là sự phân cấp, phân quyền, không phải toàn bộ các doanh nghiệp F2 phải được quản lý như doanh nghiệp F1.

"Quy định này nhằm đảm bảo nguyên tắc quản lý theo dòng vốn đầu tư, Nhà nước thực sự đóng vai trò là chủ sở hữu vốn, nhà đầu tư vốn, bình đẳng về quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm với các nhà đầu tư khác trong doanh nghiệp, phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 12-NQ/TW, đảm bảo việc phân công rõ, phân cấp mạnh tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh, không làm mở rộng thêm đối tượng quản lý so với hiện nay" - đại diện cơ quan soạn thảo cho hay.

Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp cho biết thêm, thực tế hiện nay, có rất nhiều doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư khác có quy mô vốn đầu tư của nhà nước rất lớn, có ảnh hưởng rất nhiều đến nền kinh tế - xã hội của đất nước, có số lượng lao động nhiều... do vậy cần thiết phải quy định nội dung quản lý để làm cơ sở cho doanh nghiệp tổ chức thực hiện, đảm bảo tính thống nhất trong việc quản lý nhà nước; như báo cáo tổng kết Luật số 69/2014/QH13 thời gian qua không quy định cụ thể, dẫn đến tổ chức triển khai có rất nhiều khó khăn, vướng mắc cũng như việc tổ chức thực hiện không thống nhất giữa các doanh nghiệp.