TCDN - Việc thực hiện đấu thầu qua mạng (ĐTQM) trên địa bàn tỉnh Quảng Trị còn hạn chế, không bảo đảm lộ trình theo quy định; tỷ lệ tiết kiệm qua đấu thầu thấp; quy trình lựa chọn nhà thầu tại một số gói thầu chưa đúng quy định.

Nhiều sai phạm về đấu thầu

Qua thanh tra công tác quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, Thanh tra Chính phủ (TTCP) cho biết, việc thực hiện ĐTQM trên địa bàn tỉnh Quảng Trị còn hạn chế, không bảo đảm lộ trình theo quy định; tỷ lệ tiết kiệm qua đấu thầu thấp; quy trình lựa chọn nhà thầu tại một số gói thầu chưa đúng quy định.

Đặc biệt, một số công trình, dự án trên địa bàn tỉnh không đăng tải công khai kế hoạch lựa chọn nhà thầu, không thông báo hoặc chậm thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu; quyết định trao gói thầu xây lắp có giá gói thầu không quá 5 tỷ đồng cho nhà thầu không phải là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. TTCP nêu rõ, trách nhiệm của những vi phạm này thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), Chủ tịch UBND huyện, thành phố, thị xã liên quan.

TTCP kết luận, công tác giám sát, đánh giá đầu tư trên địa bàn tỉnh Quảng Trị còn hạn chế; chế độ báo cáo, kiểm tra, đôn đốc chưa thực hiện đầy đủ theo quy định. Việc thực hiện một số kết luận, kiến nghị của các cơ quan thanh tra, kiểm toán chưa được các sở, ngành liên quan và chủ đầu tư, nhà thầu trên địa bàn tỉnh Quảng Trị thực hiện đầy đủ; việc tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân để có hình thức xử lý kỷ luật chưa được quan tâm đúng mức.

Hàng loạt dự án dở dang, vi phạm 

TTCP cũng cho biết, tỉnh Quảng Trị không có phương án tái cơ cấu, tiếp tục triển khai đối với một số dự án phải dừng thi công theo tinh thần Chỉ thị 1792/CT-TTg ngày 15/10/2011 do trong kế hoạch đầu tư công trung hạn không được bố trí vốn đầu tư để tiếp tục thực hiện. Các dự án này được phê duyệt đầu tư trước khi Luật Đầu tư công có hiệu lực.

UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt dự án đầu tư không xác định nguồn và mức vốn cụ thể theo từng nguồn khi xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản đối với các dự án, Bộ KH&ĐT không đồng ý cân đối xử lý từ ngân sách trung ương mà địa phương phải cân đối xử lý từ ngân sách địa phương. Theo đó, hàng loạt dự án đến nay bị dở dang, không phát huy được hiệu quả vốn đầu tư.

Đó là: Dự án Cầu An Mô mới, huyện Triệu Phong; Dự án Đường tránh lũ, cứu hộ và phát triển kinh tế phía Tây huyện Triệu Phong và phía Nam huyện Cam Lộ; Dự án Kè chống xói lở khẩn cấp, chỉnh trị dòng chảy, đập dâng tích nước thôn Thượng Lâm, tuyến đường ứng cứu ổn định dân cư, phát triển kinh tế hai bờ sông Cam Lộ giai đoạn 1; Dự án Cải tạo, nâng cấp, mở rộng tuyến đường cứu hộ, cứu nạn, đoạn từ thượng lưu cầu Thạch Hãn đến đập Trấm. TTCP khẳng định, trách nhiệm này thuộc về UBND và Sở KH&ĐT tỉnh Quảng Trị. 

Cũng theo kết luận của TTCP, công tác quản lý, sử dụng đất đai, quy hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, cho thuê và chuyển đổi mục đích sử dụng đất của tỉnh Quảng Trị chưa đúng với các quy định của pháp luật. Mặt khác, nhiều doanh nghiệp được giao đất, thuê đất nhưng do thiếu năng lực, chưa thực hiện đúng các quy định của pháp luật về đất đai, dẫn đến chậm đưa vào sử dụng, gây lãng phí đất đai.

Trong đó, một số doanh nghiệp được thuê đất tại các khu công nghiệp, khu kinh tế chưa phù hợp với quy hoạch chi tiết được phê duyệt. Đáng chú ý, việc UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết tại các khu công nghiệp Nam Đông Hà, Quán Ngang và Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo không đúng theo Nghị định của Chính phủ.

Theo TTCP, việc đầu tư cơ sở hạ tầng các khu dân cư để tổ chức bán đấu giá còn dàn trải, chưa nghiên cứu được nhu cầu thực tế của người dân, dẫn đến lãng phí khi không có người mua. Nhiều dự án được Nhà nước giao, cho thuê đất để thực hiện các dự án khai thác khoáng sản mặc dù được cấp phép khai thác nhưng lại không có hợp đồng cho thuê đất, chưa nộp tiền ký quỹ đảm bảo thực hiện dự án theo quy định là vi phạm quy định của Luật Đất đai.

Đáng chú ý, trong việc bán trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật và dự án Khu đô thị Bắc Thành cổ do Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn làm chủ đầu tư được hưởng ưu đãi không đúng theo quy định. Bên cạnh đó, việc xác định và áp giá trị tiền sử dụng đất không đúng quy định của Luật Đất đai 2003, gây thất thoát ngân sách 14.115.418.000 đồng.

TTCP cũng nêu rõ, UBND tỉnh Quảng Trị chưa ban hành các văn bản quy định mức thu phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Việc đầu tư các công trình bảo vệ môi trường, quan trắc, kiện toàn bộ máy quản lý của UBND tỉnh và một số huyện chưa thực hiện tốt theo Nghị Quyết số 35/NĐ-CP ngày 18/3/2013 của Chính phủ và Quyết định số 1287/QĐ-TTg ngày 2/8/2013 của Thủ tướng Chính phủ.

Ngoài ra, công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành Luật Bảo vệ môi trường còn yếu, dẫn đến nhiều vi phạm tại nhiều dự án. Công tác cấp phép hoạt động tài nguyên chưa tốt, công tác thẩm định và phê duyệt đánh giá tác động môi trường chiếm tỷ lệ 20%, số dự án chưa lập kế hoạch bảo vệ môi trường chiếm 44,1%, số dự án chưa được xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường chiếm 53,9%...

Cần làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tập thể

Qua đó, TTCP cho rằng, việc nhiều dự án có sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng, gây thất thoát ngân sách Nhà nước là do công tác quản lý của chính quyền địa phương tỉnh Quảng Trị còn yếu kém.

Trên cơ sở kết luận thanh tra, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ kiểm điểm Chủ tịch, các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị nhiệm kỳ 2011 - 2016 và 2016 - 2021 có liên quan đến các sai phạm được nêu trong kết luận thanh tra.

Đồng thời, TTCP kiến nghị giao Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị thu hồi vào ngân sách Nhà nước số tiền 14.257.482.000 đồng từ Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn và thu phí bảo vệ môi trường của 29 chủ đầu tư các dự án khác; thu hồi số tiền 5,718 tỷ đồng đối với các đơn vị còn nợ tiền thuê và tiền sử dụng đất, thu hồi 1,586 tỷ đồng tiền ký quỹ phục hồi môi trường và 5,977 tỷ đồng tiền cấp quyền khai thác của Công ty Cổ phần Phát triển Khoáng sản 4.

Mặt khác, TTCP cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tập thể tại các cơ quan, ban, ngành có liên quan trong việc cấp phép, ưu đãi và còn nhiều sai phạm trong việc thực hiện các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.