TCDN - Mọi người đều biết Google và Facebook là đối thủ lớn nhất của nhau trong mảng quảng cáo trực tuyến, song một hồ sơ tòa án cho thấy hai tập đoàn đã hợp tác.

Google và Facebook vốn là đối thủ lớn của nhau. Năm 2017, mạng xã hội Facebook tuyên bố đang thử nghiệm một phương thức bán quảng cáo trực tuyến mới, đe dọa sự thống trị của Google. Gần hai năm sau, Facebook đột ngột thông báo họ đã tham gia một liên minh quảng cáo của Google.

Ban lãnh đạo Facebook chưa bao giờ công bố lý do họ ngừng dự án. Tuy nhiên, thỏa thuận giữa Google và Facebook lộ diện đơn kiện chống độc quyền của 10 bang tại Mỹ (gồm Arkansas, Indiana, Kentucky, Mississippi, Missouri, South Dakota, North Dakota, Utah, Idaho và Texas) đối với Google từ giữa tháng 12/2020.

Báo New York Times đã có cơ hội tiếp cận bản thảo đơn kiện. Bản thảo cho thấy Google đưa ra một thỏa thuận hợp tác "béo bở" với Facebook - đối thủ mạnh nhất của hãng trong mảng quảng cáo kỹ thuật số - với tên mã "Jedi Blue".

Liên minh quảng cáo mà Google lập ra gồm 25 đối tác. Tuy nhiên, giám đốc điều hành của 6 đối tác trong số đó khẳng định thỏa thuận giữa họ và Google không bao gồm các điều khoản "thoáng" như với Facebook. Họ cũng khẳng định họ không hề biết Facebook hưởng nhiều đặc quyền hơn họ.

Google và Facebook chiếm hơn một nửa thị trường quảng cáo trực tuyến năm 2019. Ngoài việc quảng cáo trên các nền tảng riêng, như trang tìm kiếm Google hay trang chủ Facebook, hai tập đoàn còn hiển thị quảng cáo trên các website, ứng dụng và chia phần trăm doanh thu.

Quảng cáo trực tuyến mang lại hàng trăm tỷ USD doanh thu toàn cầu mỗi năm và việc mua bán tự động không gian quảng cáo chiếm hơn 60% trong số đó, theo thống kê của New York Times. Thỏa thuận với Google tạo lợi thế về không gian quảng cáo cho Facebook so với những đối tác khác trong liên minh.

Chẳng hạn, khi người dùng nhấp chuột vào một đường link và quảng cáo chuẩn bị được hiển thị, hệ thống sẽ lập tức phân tích xem đó là người dùng web hay di động. Các bên sẽ thầu không gian quảng cáo ở hậu trường và giá thầu cao nhất sẽ "chạy" đến máy chủ quảng cáo. Ở cuộc đua này, tốc độ mang tính quyết định. Theo tài liệu của tòa án, trong thỏa thuận với Google, Facebook có 300 mili giây để đấu thầu quảng cáo. Ngược lại, giám đốc điều hành tại các công ty đối tác của Google tiết lộ họ chỉ có tối đa 160 mili giây để đặt giá thầu.

Không những thế, Facebook còn có thể gửi giá thầu trực tiếp tới máy chủ quảng cáo của Google. Vì không qua trung gian, Facebook đối mặt với mức độ cạnh tranh thấp hơn và tiết kiệm chi phí hơn, trong khi các đối tác khác phải thực hiện quy trình trong thời gian dài hơn và còn phải nộp mức phí 20%.

Điều nghiêm trọng hơn là, hai tập đoàn đã xác định trước rằng Facebook sẽ thắng một tỷ lệ cố định trong các cuộc đấu giá quảng cáo mà họ đặt giá thầu.

"Những người tham gia khác không biết, cho dù họ đặt giá thầu cao thế nào, hai bên đã đồng ý rằng mức độ sẽ giảm xuống có lợi cho Facebook trong một số lần nhất định", bản khiếu nại chỉ rõ.

Người của Google khẳng định Facebook phải đặt giá cao nhất mới thắng một cuộc đấu giá giống những người tham gia khác. Hãng cũng nhấn mạnh Facebook chỉ là một trong nhiều công ty tham gia vào liên minh do Google lập ra.

Christopher Sgro, phát ngôn viên Facebook, nói: "Bất kỳ ý kiến nào cho rằng thỏa thuận này làm tổn hại đến cạnh tranh là vô căn cứ".

Giao ước giữa Facebook và Google khiến nhiều người lo ngại về cách các công ty công nghệ lớn hợp tác với nhau để giảm sự cạnh tranh. Những giao dịch kiểu đó thường tạo ra hệ quả, gây ảnh hưởng tiêu cực đến cạnh tranh.

Hồi tháng 10/2020, Bộ Tư pháp Mỹ kiện Google với cáo buộc lợi dụng quyền lực, áp đặt sự thống trị của họ trên thị trường. Nhiều nguồn tin nói Google đã chi hàng tỷ USD để ký hợp đồng độc quyền với Apple, đưa Google Search thành công cụ tìm kiếm mặc định trên iPhone và các thiết bị khác của Apple.

"Mọi người tưởng các nền tảng lớn đang cạnh tranh mạnh mẽ và chống lại nhau. Nhưng thực ra, theo nhiều cách, họ đang củng cố sức mạnh độc quyền của nhau", Sally Hubbard, cựu trợ lý tổng chưởng lý tại Văn phòng Chống độc quyền New York, bình luận.