TCDN - Kết thúc năm 2022, ngành thủy sản xuất sắc lập kỷ lục xuất khẩu (XK) 11 tỷ USD, mức cao nhất từ trước đến nay, đưa Việt Nam trở thành 1 trong 3 nước XK thủy sản lớn nhất thế giới (sau Trung Quốc và Na Uy).

Bà Nguyễn Thị Thu Nguyệt, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho biết, ước năm 2022, tốc độ tăng giá trị sản xuất thủy sản tăng 3% so với năm 2021, tổng sản lượng đạt 9,06 triệu tấn, tăng 3,1% so với năm 2021. Trong đó, sản lượng khai thác đạt 3,86 triệu tấn; nuôi trồng đạt 5,19 triệu tấn.

Đáng chú ý, kim ngạch xuất khẩu thủy sản năm 2022 ước đạt kỷ lục với khoảng 11 tỷ USD, tăng 23,8% so với cùng kỳ năm 2021 (8,89 tỷ USD), tăng 22,2% so với kế hoạch (9 tỷ USD). Trong đó, kim ngạch xuất khẩu tôm nước lợ đạt 4,1- 4,2 tỷ USD (tăng khoảng 13% so với năm 2021); cá tra đạt 2,35 tỷ USD (tăng khoảng 70% so với năm 2021).

Theo ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam - VASEP: “Kỳ tích của ngành thủy sản có được là do DN và hiệp hội đã nỗ lực vượt nhiều rào cản, từng bước mở cửa, chinh phục các thị trường khó tính, kể cả trước khi vào WTO. Nhiều nước XK thủy sản lớn trên thế giới hiện lấy Việt Nam làm thước đo và muốn học hỏi kinh nghiệm vượt qua dịch bệnh của chúng ta.

Bên cạnh sự quan tâm, chỉ đạo, điều hành của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và trực tiếp là Bộ NN&PTNT, VASEP cho rằng DN trong ngành cần duy trì được nội lực, xây dựng, đẩy mạnh các chuỗi liên kết chặt chẽ hơn nữa...”.

Theo VASEP, trong các mặt hàng thủy sản xuất khẩu năm 2022, ngành tôm đã ghi nhận kỷ lục trên 4,3 tỷ USD. Cá tra cũng lập kỳ tích với 2,4 tỷ USD và là mặt hàng tăng trưởng mạnh nhất trong các mặt hàng thủy sản xuất khẩu. Ngành cá ngừ cũng gia nhập “câu lạc bộ” tỷ đô khi cán mốc 1 tỷ USD, lần đầu tiên trong hơn 20 năm xuất khẩu.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, năm 2022 là một năm có nhiều biến động và khó khăn đối với ngành thủy sản như hệ lụy của đại dịch Covid-19, xung đột Nga - Ukraine, lạm phát giá trong nước và ở các thị trường, chi phí sản xuất và kinh doanh tăng mạnh, biến động tỷ giá ngoại tệ…

Trong bối cảnh đó, xuất khẩu thủy sản vẫn tăng tốc và về đích với thành tích kỷ lục. Đó là kết quả của sự nỗ lực của hơn 800 doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thủy sản, của bà con nông ngư dân và toàn ngành. Đó cũng là kết quả của một năm thuận lợi nhờ nền kinh tế và môi trường kinh doanh ở Việt Nam ổn định, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tận dụng cơ hội thị trường, vượt qua các khó khăn, thách thức.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Tiến, trong bối cảnh kinh tế thế giới khó khăn, nhất là những nền kinh tế lớn, cùng với xu hướng lạm phát tăng cao, làm cho người tiêu dùng khắp nơi thắt chặt chi tiêu… thì bức tranh xuất khẩu thủy sản năm 2023 sẽ khó giữ được tăng trưởng như năm 2022 và thậm chí có thể giảm sâu trong giai đoạn nửa đầu năm.

Do vậy, ngành thủy sản nói chung và các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu nói riêng cần chuẩn bị một tâm thế đối diện với những thách thức phía trước như nhu cầu nhập khẩu giảm, giá hạ, trong khi các chi phí sản xuất vẫn cao… Đặc biệt là các thị trường nhập khẩu có thể sẽ khắt khe hơn, nhiều rào cản kỹ thuật hơn.

Theo VASEP, dự báo XK trong quý I/2023 sẽ không thể giữ được kết quả tích cực như năm 2022 và thị trường có thể sẽ hồi phục vào nửa cuối năm 2023. Do vậy, XK thủy sản năm 2023 có thể giảm nhẹ, đạt khoảng trên 10 tỷ USD.