TCDN - Sau 10 năm hoạt động, quy mô thị trường trái phiếu Chính phủ tăng gấp 12 lần, bằng 25,1% GDP năm 2019. Khối lượng giao dịch bình quân phiên trong 11 tháng đầu năm 2019 đạt 9.000 tỷ đồng/phiên tăng 24 lần so với năm 2009 bằng 0,9% dư nợ trái phiếu niêm yết.

Ngày 10/12/2019, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị 10 năm hoạt động và phát triển của thị trường trái phiếu Chính phủ tại Hà Nội. Hội nghị có sự tham dự của của Ngân hàng Thế giới (WB), Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán Việt Nam và đông đảo các doanh nghiệp …

Tại Hội nghị, bà Phan Thị Thu Hiền – Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tín dụng cho biết: 

"Đến nay, sau 10 năm hoạt động, thị trường trái phiếu Chính phủ đã có sự phát triển cả về quy mô và tính thanh khoản, đóng vai trò then chốt để phát triển thị trường vốn, thị trường trái phiếu. Hoạt động của thị trường trái phiếu Chính phủ đã được chuẩn hóa theo thông lệ quốc tế từ khâu công bố kế hoạch phát hành, sản phẩm hàng hóa, phương thức và quy trình phát hành đến đăng ký, lưu ký, niêm yết, giao dịch trên thị trường thứ cấp. Quy mô thị trường trái phiếu Chính phủ đến hết tháng 11/2019 bằng 25,1% GDP năm 2019 gấp 12 lần so với năm 2009. Khối lượng giao dịch bình quân phiên trong 11 tháng đầu năm 2019 đạt 9.000 tỷ đồng/phiên tăng 24 lần so với năm 2009 bằng 0,9% dư nợ trái phiếu niêm yết. Thị trường trái phiếu Chính phủ Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 27%/năm trong thập kỷ vừa qua là mức tăng cao nhất trong các nền kinh tế mới nổi tại khu vực Đông Á."

5 dấu ấn nổi bật thị trường trái phiếu Chính phủ Việt Nam đã đạt được:

Thứ nhất, liên tục hoàn thiện và đổi mới khung pháp lý cho hoạt động của thị trường phù hợp với từng giai đoạn phát triển của thị trường theo thông lệ quốc tế, góp phần nâng cao khả năng huy động vốn cho NSNN và là sản phẩm tài chính an toàn, thanh khoản cho các nhà đầu tư.

Thứ hai, thị trường TPCP đã ngày càng trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn có hiệu quả cho NSNN, công tác phát hành TPCP đã gắn với tái cơ cấu nợ Chính phủ theo hướng bền vững. Cụ thể, trong giai đoạn 2009-2019, kênh phát hành TPCP đã huy động được 1,96 triệu tỷ đồng cho NSNN, bình quân đạt khoảng 175 nghìn tỷ đồng/năm, kênh TPCPBL huy động được 385.151 tỷ đồng, bình quân khoảng 35.014 tỷ đồng/năm; kênh TPCQĐP huy động được 36.924 tỷ đồng, bình quân khoảng 4.615 tỷ đồng/năm. Trong những năm gần đây, kênh huy động vốn TPCP chiếm 75% - 80% trong năm.

“Trong thời gian tới chúng ta sẽ tích cực tham gia các chương trình, diễn đàn hợp tác quốc tế và khu vực như ASEAN, ASEAN +3, Diễn đàn thị trường trái phiếu các nước mới nổi, thị trường trái phiếu xanh để hợp tác trong phát triển thị trường trái phiếu nói chung, thị trường TPCP nói riêng. Tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế như: Ngân hàng thế giới, Ngân hàng phát triển Châu Á, Đại sứ quán Anh, Cơ quan hợp tác phát triển Đức, Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản, Ban thư ký kinh tế Thụy Sỹ để học tập kinh nghiệm, chia sẻ thông tin nhằm tiếp cận với các chuẩn mực và thông lệ quốc tế” – Bà Hiền nhấn mạnh.

Thứ ba, sản phẩm TPCP được phát triển ngày càng đa dạng, là công cụ đầu tư an toàn, hiệu quả cho mọi loại hình nhà đầu tư. Trên thị trường TPCP, đã xuất hiện nhiều nhà đầu tư mới bên cạnh các NHTM. Nếu như năm 2009, trên thị trường TPCP chỉ có các sản phẩm kỳ hạn từ dưới một năm cho đến 10 năm; đến nay trên thị trường TPCP có đầy đủ các kỳ hạn từ ngắn hạn đến kỳ hạn 20 năm, 30 năm; ngoài ra, còn có các sản phẩm trái phiếu không trả lãi định kỳ, trái phiếu có kỳ trả lãi linh hoạt để đáp ứng nhu cầu đa dạng của các nhà đầu tư là NHTM, hệ thống bảo hiểm, các loại hình quỹ đầu tư và nhà đầu tư nước ngoài. Tháng 7/2019, sản phẩm phái sinh hợp đồng tương lai TPCP chính thức được triển khai, đem lại cho nhà đầu tư một công cụ phòng vệ rủi ro, góp phần thúc đẩy thanh khoản và hỗ trợ phát triển thị trường TPCP cơ sở. 

Thứ tư, cơ sở hạ tầng của thị trường TPCP luôn được cải tiến, nâng cấp, hoàn thiện, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của thị trường sơ cấp, thứ cấp.

Thứ năm, công tác phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước, cơ chế đối thoại về chính sách và điều hành thị trường giữa cơ quan quản lý với Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam và các thành viên thị trường được vận hành theo định kỳ, đóng góp có hiệu quả vào việc xây dựng, hoàn thiện khung khổ pháp lý; phát triển thị trường sơ cấp, thứ cấp TPCP theo thông lệ quốc tế.

Chia sẻ về kế hoạch trong những năm tiếp theo, đặc biệt là giai đoạn 2021 - 2025, bà Phan Thị Thu Hiền cho biết, chủ trương của Chính phủ là phát huy nội lực, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển bền vững đi đôi với đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế. 

Đối với thị trường sơ cấp sẽ gắn kết giữa công tác huy động vốn trái phiếu Chính phủ với điều hành NSNN và quản lý ngân quỹ; xác định cụ thể khối lượng huy động vốn hàng năm, công bố công khai lịch biểu, khối lượng, kỳ hạn phát hành trái phiếu chi tiết theo hàng quý để nhà đầu tư chủ động bố trí nguồn vốn tham gia.

Đối với thị trường thứ cấp sẽ tiếp tục cải tiến mô hình tổ chức thị trường và hệ thống giao dịch, rút ngắn hơn nữa quy trình từ khâu phát hành đến đăng ký, lưu ký, niêm yết, giao dịch và thanh toán trái phiếu phù hợp với định hướng phát triển công nghệ 4.0 để tăng thanh khoản trên thị trường thứ cấp; Phấn đấu đến năm 2020 tăng khối lượng giao dịch trái phiếu Chính phủ, trái phiếu Chính phủ bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương lên mức 1% dư nợ trái phiếu niêm yết và năm 2030 là 2% dư nợ trái phiếu niêm yết như mục tiêu đặt ra tại Lộ trình phát triển thị trường trái phiếu giai đoạn 2017 - 2020 và tầm nhìn đến 2030...