TCDN - Cuộc đua đăng ký mở tờ khai hải quan xuất khẩu 400.000 tấn gạo trong tháng 4/2020 đã khép lại. Trong đó, Công ty Cổ phần Tập đoàn Intimex (Intimex Group) đã đăng ký được 96.234 tấn, chiếm 1/4 hạn ngạch.

Theo thông tin thống kê từ Tổng cụ Hải quan, chỉ trong vòng vài tiếng, Công ty Cổ phần Intimex đã đăng ký thành công 102 tờ khai với khối lượng gạo đăng ký xuất khẩu là 96.234 tấn gạo, chiếm gần 1/4 hạn ngạch gạo được xuất khẩu.

Trao đổi với báo chí, ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Giám sát quản lý, Tổng cục Hải quan, từ việc rà soát số lượng doanh nghiệp đăng ký các tờ khai xuất khẩu, Tổng cục Hải quan đã nhận thấy khá bất thường.

Cụ thể, trong danh sách đăng ký thành công tờ khai xuất khẩu xuất hiện những doanh nghiệp đã trúng thầu dự trữ quốc gia mặt hàng gạo năm 2020 (theo đấu thầu của Tổng cục Dự trữ Quốc gia) nhưng theo báo cáo của Tổng cục Dự trữ thì những doanh nghiệp này lại không đến ký hợp đồng hoặc từ chối ký hợp đồng cung cấp gạo dự trữ quốc gia.

Tuy nhiên, khi hệ thống hải quan cho đăng ký tờ khai xuất khẩu thì các doanh nghiệp này lại đăng ký tờ khai xuất khẩu lên tới hàng ngàn tấn gạo.

Đó là Tổng công ty Lương thực miền Bắc trúng thầu 4.500 tấn, đến thời điểm hiện nay chưa ký hợp đồng, tuy nhiên lại đăng ký xuất khẩu 8 tờ khai với số lượng 7.200 tấn. Công ty TNHH Phát Tài trúng thầu 17.940 tấn, cũng đăng ký 5 tờ khai xuất khẩu với tổng khối lượng hơn 13.000 tấn.

Công ty Cổ phần Mỹ Tường và Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Thuận Minh cũng nằm trong danh sách trúng thầu nhưng chưa ký hợp đồng với Cục Dự trữ Quốc gia khu vực nhưng cũng đã đăng ký tờ khai xuất khẩu trên 10.000 tấn.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định cho phép xuất khẩu 400.000 tấn vào ngày 10/4/2020, Bộ Công Thương cũng đã có quyết định 1106/QĐ-BCT ngày 10/4 về công bố hạn ngạch xuất khẩu đối với mặt hàng gạo trong tháng 4/2020. Trong đó, có quy định về việc thương nhân đăng ký hải quan và các quy định khác liên quan và tất cả những nội dung tại quyết định này được thực hiện từ 0 giờ ngày 11/4/2020.

Thực hiện nội dung nêu trên, Tổng cục Hải quan cho biết, đơn vị này mở cổng đăng ký tờ khai từ 0 giờ đến 19 giờ 34 phút ngày 12/4, thì đã có 399.999,73 tấn gạo có doanh nghiệp mở tờ khai như nêu ở trên.

Ngày 14/4, ông Phạm Thái Bình, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ cao Trung An (Cần Thơ), cho biết ông đã ký văn bản đề nghị giải quyết khẩn cấp lần thứ hai gửi Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành. Cụ thể, ông Bình đề nghị hủy toàn bộ tờ khai hải quan xuất khẩu gạo từ ngày 11/4 đến nay. Cạnh đó, yêu cầu hải quan cho các DN khai tiếp những lô hàng đang khai dang dở và thông quan hết toàn bộ số lượng gạo đang nằm tại các cảng.

Trong khi đó, ông Nguyễn Hữu Dũng, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Đồng Tháp, cho hay trên địa bàn tỉnh có 21 DN xuất khẩu gạo nhưng không có đơn vị nào đăng ký xuất khẩu được. Chính vì vậy các DN đều khóc ròng do hết hạn ngạch, trong đó có một công ty hiện có hơn 9.000 tấn gạo đang nằm ở cảng nhưng không đăng ký được.

Các DN này trước đó vốn đang xuất khẩu bình thường, sau đó có lệnh ngưng đột ngột. Nay có lệnh cho xuất khẩu lại, nhưng quy định hạn ngạch 400.000 tấn mà không có hướng dẫn hay ưu tiên cho các đối tượng như DN có hàng hóa tại cảng, đang làm thủ tục hải quan dở dang, đang có hợp đồng… nên tạo ra cuộc tranh giành mất trật tự.

Công ty Cổ phần Tập đoàn Intimex do ông Đỗ Hà Nam làm Chủ tịch và ông Nam hiện giữ chức Phó chủ tịch Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA), Phó chủ tịch Ban chấp hành Hiệp hội Cà phê - Cacao Việt Nam (VICOFA).

Thông tin công bố công khai trên website của Intimex Group cho thấy, trên cơ sở cổ phần hóa chi nhánh Công ty xuất nhập khẩu (XNK) Intimex tại TPHCM thành lập vào năm 1995 trực thuộc Công ty XNK Intimex (Bộ Công Thương), Công ty cổ phần XNK Intimex tại TPHCM đã chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2006. Năm 2011, đổi tên thành Công ty cổ phần Tập đoàn Intimex (Intimex Group).

Đến nay, Intimex Group có trên 900 lao động, vốn điều lệ là 223 tỉ đồng, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt trên 1 tỉ đô la Mỹ/năm và doanh thu hàng năm đạt trên 40 nghìn tỉ đồn