TCDN - Cục Thuế chỉ đạo Thuế Tp. Đà Nẵng rà soát các nội dung khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh việc thi hành KLTT (Kết luận thanh tra) số 6116/KL-CTQNA ngày 22/8/2023 liên quan đến thương vụ mua bán 105 lô đất dự án Tam Anh Nam.

Chậm trễ thi hành Kết luận thanh tra gây bức xúc

Cục Thuế có Công văn 5246/CT-KTr cho biết đã chỉ đạo Thuế Tp. Đà Nẵng rà soát các nội dung khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh nêu trong Đơn kiến nghị ngày 6/10/2025 và Đơn khiếu nại lần 2 ngày 22/10/2025 của ông Trương Đình Đức – đại diện Công ty CP TMDV Văn Hóa Sự Kiện Việt D.A.C (gọi tắt là Công ty DAC). Các văn bản này liên quan đến việc thi hành KLTT (Kết luận thanh tra) số 6116/KL-CTQNA ngày 22/8/2023 và QĐXP (Quyết định xử phạt) số 6115/QĐ-XPHC ngày 22/8/2023 của Cục Thuế Quảng Nam (nay là Thuế Tp. Đà Nẵng) đối với Công ty TNHH Phú Long - chủ đầu tư dự án Tam Anh Nam.

Tương tự, Ban Nội chính Thành ủy Đà Nẵng cũng có Công văn 146-PC/BNCTU yêu cầu Trưởng Thuế Đà Nẵng chỉ đạo, xem xét, xử lý, trả lời cho công dân theo quy định; báo cáo kết quả giải quyết về Ban Nội chính Thành ủy theo quy định tại Điều 27 Quy định 46-QĐ/TU ngày 13/10/2025 của Ban Thường vụ Thành ủy để tổng hợp, báo cáo Thường trực Thành ủy.

Theo hồ sơ vụ việc, Công ty TNHH Phú Long bị tố cáo vì có hành vi “một lô đất bán cho hai đối tượng” và kê khai giá trị chuyển nhượng 19 lô đất cho khách hàng thấp hơn giá đã bán cho Công ty DAC tại Hợp đồng mua bán số 17/HĐMB/PL-D.A.C ngày 07/10/2020 nhằm “giảm nghĩa vụ thuế”.

Đây là hợp đồng mua bán 105 lô đất dự án Tam Anh Nam với tổng trị giá 105 tỷ đồng. Công ty DAC đã thanh toán nhiều đợt cho Công ty TNHH Phú Long, tính đến 29/5/2021 là 75.695.912.820 đồng. Thế nhưng Công ty TNHH Phú Long không lập hóa đơn GTGT giao cho Công ty DAC mà lại lập hợp đồng công chứng chuyển nhượng 19 lô đất cho 19 khách hàng lẻ với giá thấp hơn giá đã bán cho Công ty DAC…

Qua nhiều lần kiểm tra, thanh tra, Cục Thuế tỉnh Quảng Nam ban hành KLTT số 6116/KL-CTQNA và QĐXP số 6115/QĐ-XPHC cùng ngày 22/8/2023. Trong đó nêu rõ: Công ty TNHH Phú Long bị xử phạt 16,5 tỷ đồng do có hành vi không lập hóa đơn khi bán hàng vi phạm khoản 5 Điều 24 Nghị định 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020; Đồng thời yêu cầu Công ty TNHH Phú Long trong vòng 10 ngày sau khi nhận QĐXP số 6115 ngày 22/8/2023 phải khắc phục hậu quả. Cụ thể: Lập hóa đơn điều chỉnh các hóa đơn đã lập có sai sót (19 hóa đơn); Lập hóa đơn giao Công ty DAC đối với gần 76 tỷ đồng.

Đến nay đã hơn 2 năm, Công ty TNHH Phú Long vẫn không thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả. Thế nhưng Thuế Tp. Đà Nẵng vẫn chưa tổ chức thực hiện việc truy thu hoặc xử lý theo kết luận. Thay vào đó, Cơ quan Thuế viện dẫn nhiều lý do để trì hoãn việc thi hành Kết luận thanh tra.

Tại Thông báo số 2314/TB-ĐAN ngày 03/10/2025, Thuế Đà Nẵng từ chối thụ lý khiếu nại với lý do “nội dung tố cáo, kiến nghị phản ánh của Công ty DAC đã được Tòa án các cấp thụ lý và đang được tiến hành giải quyết theo thủ tục giám đốc thẩm”.

Sau khi nhận được khiếu nại bổ sung, Thuế Tp. Đà Nẵng có Công văn số 1997 ngày 21/10/2025 cho hay: Đối với biện pháp khắc phục hậu quả “buộc lập hóa đơn giao cho Công ty DAC khi Công ty DAC có yêu cầu”, Cục Thuế tỉnh Quảng Nam cũ đã có ban hành các văn bản yêu cầu Công ty TNHH Phú Long báo cáo kết quả thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả nêu tại Kết luận thanh tra 6116/KL-CTQNA ngày 22/8/2023. Công ty TNHH Phú Long đã có văn bản trả lời và đã chấp hành nộp tiền phạt, tiền chậm nộp vào NSNN. 

Tuy nhiên, việc áp dụng chế tài đối với biện pháp khắc phục hậu quả “lập hóa đơn giao cho người mua” chưa được quy định cụ thể tài các văn bản pháp luật về thuế, Cục Thuế Quảng Nam cũ đã có báo cáo với Tổng Cục Thuế trước đây. Sau khi có nội dung hướng dẫn, Cục Thuế Đà Nẵng thực hiện theo quy định.

Theo ông Trương Đình Đức, việc Thuế Tp. Đà Nẵng viện dẫn lý do “chờ kết quả Tòa án” để không thực hiện KLTT số 6116/KL-CTQNA là không có cơ sở pháp lý, trái với quy định của Luật Thanh tra năm 2022 và Luật Quản lý thuế năm 2019. Vô hình trung phủ nhận hiệu lực pháp lý của kết luận do chính cơ quan Thuế ban hành.

Không có cơ sở để tạm dừng thi hành Kết luận thanh tra

Theo ông Trương Đình Đức, trên thực tế, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đã có Quyết định Kháng nghị giám đốc thẩm số 01/2025/KN-KDTM ngày 15/5/2025 hủy toàn bộ Bản án kinh doanh thương mại phúc thẩm liên quan đến vụ tranh chấp Hợp đồng mua bán số 17/HĐMB/PL-D.A.C ngày 07/10/2020 giữa Công ty TNHH Phú Long và Công ty DAC và chuyển hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Quảng Nam (cũ) để xét xử lại theo thủ tục phúc thẩm theo đúng quy định của pháp luật.

Mặt khác, Công ty TNHH Phú Long khởi kiện năm 2021 với mục đích công nhận thông báo đơn phương chấm dứt Hợp đồng mua bán số 17/HĐMB/PL-D.A.C ngày 07/10/2020 vì Công ty DAC chậm thanh toán. Trong khi đó, Công ty DAC phản tố không vi phạm nghĩa vụ thanh toán vì đã thanh toán hơn 2/3 giá trị hợp đồng (gần 76 tỷ đồng/105 tỷ đồng) nhưng chưa được nhận sản phẩm (đất và số đỏ) và hóa đơn đúng tên Công ty DAC nên ngừng thanh toán để chờ Thuế Quảng Nam hướng dẫn.

Việc Công ty TNHH Phú Long vi phạm hợp đồng (nghĩa vụ giao đất, sổ đỏ, lập hóa đơn) đã được xác định rõ tại KLTT số 6116/KL-CTQNA ngày 22/8/2023 và kết luận này không bị khiếu nại hoặc khởi kiện. Do đó, Công ty TNHH Phú Long không có cơ sở để đơn phương chấm dứt hợp đồng.

Đặc biệt, KLTT số 6116/KL-CTQNA của cơ quan Thuế đã xác định rõ: người mua hàng (bất động sản đất nền) theo Hợp đồng mua bán số 17/HĐMB/PL-D.A.C ngày 07/10/2020 là Công ty DAC. Việc Công ty TNHH Phú Long lập hóa đơn giao cho 19 cá nhân tương ứng 19 lô đất là không đúng quy định vì lập hóa đơn không đúng tên, địa chỉ, mã số thuế của người mua.

Thế nhưng Công ty TNHH Phú Long vẫn tiếp tục lập hóa đơn giao cho 38 khách hàng lẻ khác, “chống” lại KLTT số 6116/KL-CTQNA. Tuy nhiên cơ quan Thuế không kiểm tra, giám sát, xử lý việc lập hóa đơn sai trái này và có dấu hiệu bất nhất trong việc thực hiện KLTT này.

Cũng theo ông Trương Đình Đức, KLTT 6116/KL-CTQNA có hiệu lực độc lập. Việc đùn đẩy trách nhiệm cho “Tòa án đang giải quyết” là không có cơ sở pháp lý. Việc chậm thực hiện KLTT không chỉ vi phạm nghĩa vụ quản lý thuế mà còn gây thất thu ngân sách Nhà nước mỗi ngày, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kỷ luật tài chính, tính minh bạch và uy tín của cơ quan Thuế. Không những vậy còn ảnh hưởng đến quyền lợi của Công ty DAC: đã giao hơn 76 tỷ đồng nhưng không được nhận hàng hóa và hóa đơn GTGT để kê khai thuế. 

Theo quan điểm của Luật sư Nguyễn Chiến (Đại biểu Quốc hội khóa XIV Đoàn Hà Nội, Ủy viên Ủy ban Tư pháp Quốc hội, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam, nguyên Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP. Hà Nội…): KLTT 6116/KL-CTQNA ngày 22/8/2023 “án binh bất động” suốt 2 năm là một hiện tượng bất thường trong quản lý thuế.

Theo Luật thanh tra 2022, KLTT là “mệnh lệnh pháp lý”. Người ra kết luận thanh tra phải theo dõi, đôn đốc và chịu trách nhiệm về việc tổ chức thực hiện. Không thể tùy tiện tạm dừng, tạm hoãn thi hành KLTT để chờ Tòa án giải quyết giám đốc thẩm, trừ khi Tòa án thụ lý chính đối tượng khởi kiện là KLTT đó.

Việc viện dẫn lý do “chờ kết quả giám đốc thẩm”, “chờ tòa án giải quyết” để không thi hành Kết luận 6116/KL-CTQNA là sai luật, trái nguyên tắc quản lý Nhà nước và gây hậu quả nghiêm trọng cho ngân sách và kỷ cương hành chính.

Luật sư Nguyễn Chiến nhấn mạnh, tình trạng trì hoãn này không chỉ xâm hại quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp, mà còn đe dọa nguyên tắc thượng tôn pháp luật trong lĩnh vực thuế – lĩnh vực vốn đòi hỏi kỷ luật nghiêm ngặt và minh bạch.

Cơ quan được giao nhiệm vụ thanh tra phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện kết luận của mình. Việc “đẩy” trách nhiệm cho Tòa án – trong khi Tòa không có thẩm quyền xử lý hành chính về thuế – là hành vi trốn tránh nghĩa vụ công vụ, có thể bị xử lý kỷ luật theo Điều 106 Luật Thanh tra 2022 hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả cho ngân sách Nhà nước theo Điều 360 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017).