TCDN - Theo Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) có 12/26 mặt hàng của Việt Nam có thể có nguy cơ bị điều tra áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại hoặc hạn chế thương mại khác.

Cụ thể, thông tin từ Cục Phòng vệ thương mại cho biết, trên cơ sở theo dõi biến động xuất khẩu của những mặt hàng đã bị thị trường xuất khẩu áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại, hoặc các biện pháp hạn chế thương mại khác với nước thứ ba nhưng chưa áp dụng đối với Việt Nam cho thấy, có 12/26 mặt hàng của Việt Nam có thể có nguy cơ bị điều tra áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại hoặc hạn chế thương mại khác.

Trước tiên là mặt hàng gỗ dán từ nguyên liệu gỗ cứng (hardwood plywood) xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Từ tháng 10/2019, Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Hoa Kỳ thông báo chính thức điều tra trốn thuế phòng vệ thương mại đối với một số công ty Hoa Kỳ nhập khẩu gỗ dán từ Việt Nam. Tháng 1/2020, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã tiếp nhận hồ sơ đề nghị khởi xướng điều tra lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại đối với toàn bộ sản phẩm gỗ dán nhập khẩu từ Việt Nam. Hiện tại, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đang thụ lý hồ sơ và cân nhắc việc khởi xướng điều tra.

Tiếp theo là mặt hàng đệm mút: Từ tháng 3/2020, một số công ty sản xuất đệm mút của Mỹ đã nộp hồ sơ đề nghị Bộ Thương mại Hoa Kỳ khởi xướng điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với sản phẩm đệm mút nhập khẩu từ 7 nước, trong đó có Việt Nam. Hiện tại, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đang thụ lý hồ sơ và cân nhắc việc khởi xướng điều tra.

Mặt hàng tủ gỗ: Sau khi Hoa Kỳ áp dụng thuế chống bán phá và thuế chống trợ cấp đối với sản phẩm của Trung Quốc, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ đã giảm từ 4 tỷ USD năm 2018 xuống còn 2,5 tỷ USD năm 2019. Trong khi đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đã tăng mạnh từ 913 triệu USD năm 2018 lên 1,37 tỷ USD năm 2019 (tăng 50%). Xu hướng tăng đặc biệt thấy rõ kể từ tháng 3/2019 khi Mỹ bắt đầu điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với sản phẩm của Trung Quốc.

Mặt hàng thứ tư là sản phẩm đá nhân tạo: Trong năm 2019, nhập khẩu đá nhân tạo của Hoa Kỳ từ Việt Nam tăng gấp 2,5 lần so với năm 2018, từ 46,3 triệu USD lên 118,2 triệu USD. Mỹ đã điều tra, áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại đối với Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ mặc dù kim ngạch xuất khẩu của hai đối tác này thấp hơn kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, nên rất có khả năng trong tương lai gần Mỹ sẽ tiếp tục điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp hoặc điều tra lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với sản phẩm đá nhân tạo của Việt Nam.

Sản phẩm lốp xe tải và xe khách của Việt Nam xuất khẩu sang EU đã tăng từ 11.700 Euro năm 2017 lên 69 triệu Euro năm 2019. Kim ngạch nhập khẩu lốp xe tải/xe khách  khách bắt đầu gia tăng từ tháng 5/2018 trùng với thời điểm EU áp thuế chống bán phá giá tạm thời đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Kim ngạch xuất khẩu xe đạp điện của Việt Nam sang EU đã tăng từ 74 triệu Euro năm 2018 lên 87,5 triệu Euro năm 2019. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đã tăng từ 4,5 triệu USD năm 2018 lên 18,6 triệu USD năm 2019.

Mặt hàng ống đồng nhập khẩu vào Mỹ gia tăng cùng với thời điểm kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc giảm mạnh. Kim ngạch nhập khẩu ống đồng của Mỹ từ Việt Nam đã tăng từ 38 triệu USD năm 2015 lên 138 triệu USD năm 2018.

Sản phẩm thứ 8 có nguy cơ là khớp nối bằng thép của Việt Nam xuất khẩu váo Hoa Kỳ đạt 7,7 triệu USD năm 2018 và 6,3 triệu USD năm 2019. Mặc dù kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam không lớn và không có tăng trưởng đột biến, tuy nhiên qua công tác giám sát, cơ quan chức năng xác định sản phẩm này có thể có nguy cơ bị điều tra trốn thuế phòng vệ thương mại.

Mặt hàng bánh xe thép tăng kim ngạch xuất khẩu vào Hoa Kỳ từ 7,1 triệu USD năm 2018 lên 35,1 triệu USD năm 2019 (tăng gần gấp 4 lần). Kim ngạch bắt đầu tăng nhanh từ tháng 9/2018 sau khi Hoa Kỳ áp thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp tạm thời đối với sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc. 

Sản phẩm thép tiền chế của Việt Nam đã tăng kim ngạch xuất khẩu vào Hoa Kỳ từ 29 triệu USD năm 2018 lên 52,4 triệu USD năm 2019 (tăng 80%). Kim ngạch bắt đầu tăng nhanh từ tháng 6/2019 sau khi Hoa Kỳ tiến hành khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với sản phẩm thép tiền chế nhập khẩu từ Trung Quốc.

Kim ngạch xuất khẩu sản phẩm vỏ bình gas của Việt Nam đã tăng từ 30.000 USD năm 2018 lên 3 triệu USD năm 2019. Kim ngạch bắt đầu tăng nhanh từ tháng 4/2019 sau khi Hoa Kỳ áp thuế chống bán phá giá chính thức đối với sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc.

Mặt hàng thứ 12 bị cảnh báo là sản phẩm ghim đóng thùng xuất khẩu vào Mỹ bắt đầu tăng nhanh từ tháng 4/2019, sau khi Hoa Kỳ áp thuế chống bán phá giá chính thức đối với sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc.

Đồng thời, Cục Phòng vệ thương mại cho biết, thực hiện Quyết định số 824/QĐ-TTg ngày 4/7/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường quản lý nhà nước về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ”, Cục Phòng vệ thương mại đã thường xuyên theo dõi, cập nhật danh sách các sản phẩm có nguy cơ bị điều tra phòng vệ thương mại hoặc điều tra gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp.