TCDN - Theo CNBC, lãnh đạo các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) ngày 8/10 đã công bố thỏa thuận mang tính bước ngoặt về thuế doanh nghiệp toàn cầu, sau nhiều năm bất đồng. Theo đó, các quốc gia tham gia thỏa thuận thống nhất mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu là 15%.

Thỏa thuận có tên gọi chính thức là "Tuyên bố về giải pháp hai trụ cột nhằm giải quyết các thách thức về thuế phát sinh từ số hóa nền kinh tế", do Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) làm trung gian đàm phán.

Hiện có 136 trong tổng số 140 nước tham gia (chiếm 90% nền kinh tế toàn cầu) đồng ý và 4 nước còn lại bỏ phiếu trắng.

“Thỏa thuận bước ngoặt này, với sự tham gia của 136 quốc gia và khu vực pháp lý chiếm hơn 90% GDP toàn cầu, sẽ cũng phân bổ lại hơn 125 tỷ USD lợi nhuận từ khoảng 100 công ty đa quốc gia lớn nhất và có lợi nhuận cao nhất cho các quốc gia trên toàn cầu. Thỏa thuận này sẽ đảm bảo rằng các doanh nghiệp đó phải nộp thuế một cách công bằng, dù họ hoạt động và tạo lợi nhuận ở bất kỳ đâu”, thông cáo chung ngày 8/10 của OECD cho biết.

Đồng thời, các nước đang kỳ vọng sẽ đưa thỏa thuận đột phá này thành một công ước được ký kết vào năm 2022 và có hiệu lực vào năm 2023.

Cũng theo OECD, mức thuế này chỉ áp dụng với các doanh nghiệp có doanh thu từ 750 triệu euro (868 triệu USD) trở lên.

Các quốc gia đi đến thỏa thuận này sau khi thống nhất một số thay đổi với đề xuất ban đầu, trong đó đáng chú ý là sẽ không tăng mức thuế 15% trong tương lai và các doanh nghiệp nhỏ sẽ không bị ảnh hưởng bởi thuế suất này. Nhờ đó, Ireland, quốc gia từ lâu phản đối việc tăng thuế doanh nghiệp, đã tham gia thỏa thuận. Bên cạnh đó, Hungary – quốc gia luôn hoài nghi về thỏa thuận thuế toàn cầu – đã đổi ý sau khi được đảm bảo rằng mức thuế mới sẽ được áp dụng dài hạn.

Hãng tin Reuters bình luận việc các nước đạt được thỏa thuận về thuế tối thiểu phản ánh tình hình tài chính ở các nước đang căng thẳng vì dịch COVID-19. Ngoài chi cho chống dịch, các nước còn phải chi cho những gói trợ cấp người dân và doanh nghiệp để cứu nền kinh tế.

Không chỉ ngăn chặn "cuộc đua xuống đáy" tức việc các nước đua nhau giảm thuế để thu hút các doanh nghiệp, thỏa thuận này còn chặn hiện tượng chuyển lợi nhuận ra nước ngoài - một chiêu né thuế cao của các tập đoàn xuyên quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cùng một số bộ trưởng tài chính các nước châu Âu hoan nghênh việc đạt được thỏa thuận, và cho rằng điều này sẽ giúp cuộc chơi trở nên công bằng hơn. Tuy nhiên vẫn có những nghi ngờ về tương lai của thỏa thuận.

Thỏa thuận trên đánh dấu sự thay đổi quan trọng trong chính sách thuế toàn cầu bởi nó không chỉ áp một mức thuế doanh nghiệp tối thiểu mà còn buộc các công ty phải nộp thuế ở nơi họ hoạt động, thay vì chỉ nộp thuế ở nơi họ đặt trụ sở như trước đây.

Thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu sẽ chấm dứt tình trạng nhiều doanh nghiệp toàn cầu đổ tới những thiên đường thuế như: Ireland, British Virgin Islands đặt trụ sở, trong khi hoạt động, khách hàng và nhân viên của họ ở khắp nơi trên thế giới.

Theo đó, các quốc gia có thể tăng thuế đối với doanh số bán hàng của các công ty đa quốc gia như: Amazon, Apple, Facebook và Google phát sinh trên lãnh thổ của mình.

Tuy nhiên, công thức chính xác để xác định số thuế phải nộp tại các khu vực pháp lý khác nhau là nội dung đang cần được tiếp tục thảo thuận và thống nhất.