TCDN - Bộ Tư pháp đề nghị làm rõ cơ sở pháp lý của kiến nghị giao ACV chủ trì thực hiện đầu tư phát triển, cải tạo, mở rộng cảng hàng không, sân bay khi doanh nghiệp này không phải là cơ quan nhà nước.

Bộ GTVT "bật đèn xanh"

Bộ Giao thông Vận tải (Bộ GTVT) đang lấy ý kiến đề xuất về “Định hướng xã hội hóa đầu tư xây dựng cảng hàng không” để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét. Theo đề án, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) với vai trò công ty cổ phần, nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối (95,4% vốn điều lệ), có vai trò chủ đạo trong đầu tư khai thác cảng hàng không.

Theo đó, danh mục những cảng hàng không có thể kêu gọi xã hội hoá đầu tư toàn cảng chỉ có vỏn vẹn 3 cảng hàng không gồm: Sa Pa, Lai Châu, Quảng Trị. Đây đều là những cảng hàng không nhỏ.

Danh mục cảng hàng không không thực hiện xã hội hoá đầu tư toàn cảng bao gồm 22 cảng hàng không hiện đang được ACV quản lý, khai thác và Cảng hàng không quốc tế Long Thành như: Nội Bài, Vinh, Cát Bi, Đồng Hới, Thọ Xuân, Điện Biên, Đà Nẵng, Cam Ranh, Phú Bài, Phù Cát, Tuy Hoà, Pleiku, Chu Lai, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ, Phú Quốc, Liên Khương, Buôn Ma Thuột, Côn Đảo, Rạch Giá, Cà Mau và Nà Sản. Đây là những sân bay chỉ có thể thực hiện xã hội hoá đầu tư một số hạng mục công trình kết cấu hạ tầng không thiết yếu và công trình cung cấp dịch vụ phi hàng không.

 Đáng chú ý, việc tổ chức thực hiện xã hội hoá đầu tư những hàng mục này lại được "bật đèn xanh" giao cho ACV chủ trì thực hiện, trên cơ sở kế hoạch đầu tư phát triển, cải tạo, mở rộng cảng hàng không, sân bay, được Bộ GTVT phê duyệt và quy trình lựa chọn nhà đầu tư được cơ quan có thẩm quyền ban hành khiến cho nhiều người băn khoăn.

Tại sao Cục hàng không và Bộ GTVT lại đề xuất và “khoanh vùng” những cảng hàng không có “siêu lợi nhuận” để giao cho ACV quản lý khác mà chỉ xã hội hoá những cảng hàng không nhỏ, liệu có thu hút được đầu tư bằng xã hội hoá và công bằng, công khai minh bạch hay không?

Trong khi đó, hiện nay ACV không phải là doanh nghiệp có 100% vốn Nhà nước bởi đã chuyển sang mô hình Công ty cổ phần (có yếu tố tư nhân) không là cơ quan đại diện cho Nhà nước để thay mặt Nhà nước lựa chọn nhà đầu tư tư nhân để đầu tư.

Bộ Tư pháp “tuýt còi” 

Theo Bộ Tư Pháp, trong báo cáo  định hướng xã hội hoá đầu tư xây dựng cảng hàng không, Bộ GTVT đã trình bày kinh nghiệm quốc tế liên quan đến vấn đề này và đề xuất định hướng xã hội hoá đầu tư xây dựng cảng hàng không. Tuy nhiên, chỉ thực hiện kêu gọi xã hội hoá đầu tư cảng đối với 3 cảng hàng không là Sa Pa, Lai Châu, Quảng Trị.

Trong khi đó, 22 cảng hàng không hiện do Tổng công ty cảng hàng không Việt Nam (ACV) quản lý, khai thác và cảng hàng không quốc tế Long Thành thì không thực hiện xã hội hoá đầu tư toàn cảng, có thể thực hiện xã hội hoá đầu tư một số hàng mục công trình kết cấu hạ tầng cảng hàng không không thiết yếu và công trình cung cấp dịch vụ phi hàng không...

Sau khi xem xét báo cáo của Bộ GTVT, Bộ Tư pháp đề nghị Bộ GTVT cần đánh giá tổng thể về năng lực và hiệu quả quản lý của ACV đối với 22 cảng hàng không nêu trên (trừ cảng hàng không Long Thành đang trình Quốc hội cho ý kiến) để làm cơ sở xem xét, quyết định việc thực hiện xã hội đầu tư toàn bộ cảng hàng không này hay tiếp tục giao ACV quản lý và chỉ thực hiện xã hội hoá đầu tư một số hạng mục công trình.

Văn bản của Bộ Tư pháp nêu: Nghị quyết số 13-NQQ/TW đã chủ trương huy động mạnh mẽ mọi nguồn lực của xã hội vào phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội, “tiếp tục dành vốn nhà nước tập trung đầu tư vào các công trình thiết yếu, quan trọng, khó huy động nguồn lực xã hội”.

Bên cạnh đó, Nghị quyết 12-NQ/TW của hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương khoá XII về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước cùng chủ trương doanh nghiệp nhà nước tập trung vào những lĩnh vực then chốt, thiết yếu, những địa bàn quan trọng và quốc phòng, an ninh, những lĩnh vực mà doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác không đầu tư.

Vì vậy, đối với các cảng hàng không không phải là cảng quan trọng, thiết yếu mà Nhà nước cần đầu tư, sở hữu và ACV quản lý không hiệu quả, trong khi các nhà đầu tư tư nhân quan tâm thì nên mở rộng thực hiện xã hội hoá toàn bộ cảng hàng không này, bảo đảm phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 13-NQ/TW và Nghị quyết số 12-NQ/TW.

Đối với việc Bộ GTVT đề nghị giao cho ACV chủ trì thực hiện trên cơ sở kế hoạch đầu tư phát triển, cải tạo, mở rộng cảng hàng không, sân bay, được Bộ GTVT phê duyệt và quy trình lựa chọn nhà đầu tư được cơ quan có thẩm quyền ban hành, Bộ Tư pháp đề nghị xem xét lại kiến nghị này.

Theo Bộ Tư pháp, cần làm rõ cơ sở pháp lý của kiến nghị này vì ACV là một công ty cổ phần, không phải cơ quan Nhà nước để thay mặt Nhà nước thực hiện lựa chọn nhà đầu tư để đầu tư, xây dựng, nâng cấp các cảng hàng không.

“Việc lựa chọn nhà đầu tư để đầu tư, xây dựng, nâng cấp các cảng hàng không phải thực hiện theo quy định của pháp luật, đảm bảo công khai minh bạch và hiệu quả. Ngoài ra, báo cáo của Bộ GTVT không có nhiều nội dung mang tính kỹ thuật chuyên ngành, đề nghị Bộ GTVT phải xin ý kiến chuyên gia, nhà khoa học để tiếp tục hoàn thiện”, văn bản của Bộ Tư pháp nêu rõ.