TCDN - Loạt gói thầu đầu tư công có nguồn vốn từ ngân sách Trung ương và địa phương rất lớn được Công ty Thanh Phong cùng các đơn vị liên danh trúng thầu sát giá dự toán, chưa tiết kiệm được nhiều cho ngân sách nhà nước.

Theo Luật Đấu thầu năm 2013, “đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để kí kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.”

Mục đích của việc đấu thầu là nhằm tiết kiệm ngân sách nhà nước, tìm ra nhà thầu có đủ trình độ, năng lực cung cấp hàng hóa, xây lắp, mua sắm… phục vụ công cuộc phát triển Kinh tế - Xã hội của đất nước. Để đảm bảo tính cạnh tranh trong đấu thầu, cơ quan chức năng đã có nhiều văn bản hướng dẫn chi tiết thực hiện đấu thầu, đồng thời quy định hàng loạt hành vi bị nghiêm cấm...

Hệ thống văn bản Luật trong đấu thầu có nhiều, nhưng cốt lõi vẫn nằm ở Luật Đấu thầu của Quốc hội, Nghị định số 63/NĐ-CP của Chính phủ, Thông tư số 09/2020 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Chỉ thị số 47/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc chấn chỉnh công tác đấu thầu…

Tuy nhiên, thời gian qua, tội phạm trong hoạt động đấu thầu diễn biến vô cùng phức tạp, xảy ra ở hầu hết các lĩnh vực như: đầu tư xây dựng, giao thông, xây dựng, mua sắm công... Đặc biệt, ở cả lĩnh vực nhạy cảm, mang tính nhân văn cao như y tế, giáo dục, văn hóa... Các sai phạm này gây ra rất nhiều hệ lụy tiêu cực cho xã hội và bức xúc trong quần chúng nhân dân.

Tại Quảng Ninh, ghi nhận của phóng viên Tài chính Doanh nghiệp cho thấy, thời gian vừa qua, Công ty TNHH Xây dựng và Phát triển Thanh Phong (Công ty Thanh Phong) là doanh nghiệp liên tiếp trúng thầu với tổng giá trị các gói thầu lên đến hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng, nhưng chưa tiết kiệm được nhiều cho ngân sách nhà nước. Điểm chung trong các gói thầu có Công ty Thanh Phong tham dự và có thể dễ dàng trúng là do không gặp phải nhiều sự cạnh tranh.

Công ty TNHH xây dựng và phát triển Thanh Phong thành lập tháng 1/2008 và có địa chỉ theo đăng ký kinh doanh tại Tổ 4, khu 8, phường Cẩm Thành, TP. Cẩm Phả, Quảng Ninh. Người đại diện pháp luật là Giám đốc Nguyễn Đức Khiêm. Hiện Công ty Thanh Phong có vốn điều lệ là 100 tỷ đồng. 

Cụ thể, gần đây nhất, tháng 5/2024, ông Đặng Quốc Toàn – Giám đốc Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng thành phố Cẩm Phả đã có quyết định số 196/QĐ-BQLDA về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 01: Thi công xây lắp công trình (Số thông báo: IB2400032610-01) thuộc Dự án Tuyến đường nối đường Vũng Đục, phường Cẩm Đông đến phường Cẩm Sơn, thành phố Cẩm Phả (Giai đoạn 2).

Liên danh Công ty Thanh Phong – Công ty Cổ phần Tư vấn và Xây dựng Sa Vĩ – Công ty TNHH MTV Xây dựng và Dịch vụ Thương mại Việt – Tiền Phương – Công ty Cổ phần Xây dựng 205 – Công ty Cổ phần đầu tư Xây dựng và Thương mại Linh Quân – Công ty Cổ phần Thiết bị PCCC Quảng Ninh – Công ty TNHH Xây dựng và Cây xanh Thăng Long trúng thầu với giá 355.215.059.000 VNĐ (giá dự toán là 355.755.308.000 VNĐ), tỷ lệ tiết kiệm ở gói thầu này đạt 0,2%.

Hay như, tại Gói thầu số 09: Thi công xây dựng công trình: Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 279 đoạn từ Km0+00 đến Km8+600 do Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các Công trình Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Ninh là bên mời thầu mới đây, với tư cách là liên danh chính, Công ty TNHH Xây dựng và Phát triển Thanh Phong – Công ty Cổ phần Tư vấn và Xây dựng Sa Vĩ – Công ty TNHH Xây dựng Thành Phát – Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Koshu Việt Nam – Công ty Cổ phần Điện chiếu sáng và Thiết bị đô thị Hồ Gươm – Công ty Cổ phần Tư vấn và Xây dựng Dân dụng – Công nghiệp – Công ty Cổ phần Xây dựng Lũng Lô 2 là liên danh nhà thầu được lựa chọn với giá trúng thầu là 1.236.953.183.000 VND (giá dự toán là 1.243.279.525.000 VND). Gói thầu này đạt tỷ lệ tiết kiệm đạt 0,5 % cho ngân sách nhà nước.

Trước đó, ngày 18/12/2023, ông Hoàng Văn Bình – Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư Xây dựng các công trình Giao thông tỉnh Quảng Ninh ký quyết định số 207/QĐ-BQLDA về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 10: Xây dựng đường đoạn từ Cầu Cầm đến cuối tuyến Km 40+959 (bao gồm công tác khảo sát, thiết kế BVTC) thuộc dự án Đầu tư xây dựng Đường ven sông kết nối từ đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng đến thị xã Đông Triều, đoạn từ đường tỉnh 338 đến thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh (giai đoạn 1).

Cũng với vai trò là liên danh chính, Công Thanh Phong – Công ty Cổ phần Tư vấn và Xây dựng Sa Vĩ – Công ty TNHH Một thành viên Minh Đăng trúng với giá 906.725.540.000 VND (giá dự toán 907.317.696.000 VND). Gói thầu hơn 907 tỷ đồng nhưng chỉ tiết kiệm được hơn 592 triệu đồng cho ngân sách nhà nước. Tỷ lệ tiết kiệm đạt 0.065%.

Ngày 18/5/2023, ông Nguyễn Hữu Đuyến, Giám đốc BQLDA ĐTXD các công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Quảng Ninh đã ký Quyết định số 179/QĐ-BDD&CN về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu số 08: Thi công xây dựng công trình - dự án Đường dẫn cầu Bến Rừng thuộc địa phận tỉnh Quảng Ninh cho Liên danh Công ty Thanh Phong - Công ty Cổ phần tư vấn và xây dựng Sa Vĩ - Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng và thương mại Linh Quân.

Liên danh do Công ty Thanh Phong là liên danh chính không có đối thủ cạnh tranh do là đơn vị duy nhất dự thầu. Đáng chú ý, giá trúng thầu ở mức 201.929.077.561.97 VND, thấp hơn khoảng gần 600 triệu đồng, tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước chỉ ở mức khoảng 0,1%.

Cũng trong đầu năm 2023, Công ty Thanh Phong nằm trong liên danh trúng Gói thầu số 01: Thi công xây lắp công trình Hoàn thiện hạng mục giao thông tuyến đường Bao biển nối thành phố Hạ Long với thành phố Cẩm Phả, đoạn qua địa bàn Thành phố Cẩm Phả trị giá hơn 141,5 tỷ đồng do BQLDA ĐTXD TP. Cẩm Phả làm chủ đầu tư. Gói thầu do liên danh này trúng thấp hơn giá gói thầu khoảng hơn 100 triệu đồng. Tỷ lệ tiết kiệm ngân sách nhà nước ở mức "tượng trưng" đạt khoảng 0,07%.

Ngày 28/12/2022, Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các Công trình Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Ninh có Quyết định số 543/QĐ-BQLDANN phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 09: Thi công xây dựng công trình thuộc dự án cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 342, đoạn thuộc địa phận huyện Ba Chẽ. 

Liên danh Công ty Thanh Phong – Công ty Cổ phần Tư vấn và Xây dựng Sa Vĩ – Công ty TNHH xây dựng Thành Phát tiếp tục trúng gói thầu trên với giá trúng thầu 691.200.594.000 VND (giá dự toán 692.824.433.000 VND), tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 0,2%.

Đối thủ của Công ty Thanh Phong là Liên danh Công ty TNHH Xây dựng và vận tải Hoàng Trường - Công ty TNHH Ánh Dương - Công ty TNHH Thành Minh trượt thầu với lý do không đáp ứng tiêu chí kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự tại điểm 4 mục 2.1 Chương III của E-HSMT.

Hiện tại, chưa có quy định cụ thể về tỷ lệ tiết kiệm đối với các gói thầu và số lượng nhà thầu tham dự. Tuy nhiên, việc các gói thầu có quá ít sự cạnh tranh và nhà thầu liên tục trúng mức giá "sát" với dự toán không tránh khỏi những nghi vấn của dư luận.

Tiếp đến, tại Gói thầu số 10: Thi công xây dựng công trình thuộc dự án: Khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá đảo Cô Tô vẫn do Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các Công trình Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Ninh làm chủ đầu tư.

Với vai trò là liên danh chính, Công ty Thanh Phong – Công ty TNHH Phúc Nam – Công ty Cổ phần Tư vấn và Xây dựng Sa Vĩ – Công ty TNHH Cơ khí Thuỷ Đức Thịnh – Công ty TNHH MTV Đóng tàu Sơn Hải – Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình Thuỷ lợi Hải Dương – Công ty Cổ phấn Cơ khí Hàng hải Miền Bắc – Công ty Cổ phần Xây dựng 283 trúng thầu với giá 592.120.076.000 VND (giá dự toán là 592.666.773.000 VND). Gói thầu này tiết kiệm cho ngân sách nhà nước là 546.697.000 VNĐ, tỷ lệ tiết kiệm đạt 0,092%.