TCDN - Công ty CP Đầu tư Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Phát liên tục kiếm được những hợp đồng kinh doanh giá trị từ than nhiệt và thiết lập những kỷ lục doanh thu mới song lợi nhuận của doanh nghiệp này lại khá "khiêm tốn".

Công ty CP Đầu tư Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Phát (HoSE: VPG) vừa thông qua việc ký kết hợp đồng bán than nhiệt giữa liên danh CTCP Đầu tư Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Phát, Pine Energy Pte. Ltd và Tổng công ty Phát điện 1, giá trị hợp đồng tạm tính là 206,5 tỷ đồng và 123,9 triệu USD, thời gian thực hiện hợp đồng là 18 tháng kể từ ngày ký.

Nếu tính theo tỷ giá tại Vietcombank 1 USD đổi 25.234 đồng, ước tính tổng giá trị hợp đồng bán than nhiệt trị giá khoảng 3.332,6 tỷ đồng.

Được biết, Việt Phát đang là nhà cung cấp than nhiệt vào các nhà máy nhiệt điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) như Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu, Nhiệt điện Vũng Áng 1, Nhiệt điện Vĩnh Tân, Nhiệt điện Hải Phòng, Nhiệt điện Duyên Hải … với sản lượng hàng năm từ 2 - 3 triệu tấn và các nhà máy xi măng.

Kể từ khi đẩy mạnh khai thác mảng than nhiệt từ năm 2022, Việt Phát đã mang về hàng loạt các hợp đồng giá trị. Khởi đầu là gói thầu cung cấp than cho Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1 trị giá 11.965,4 tỷ đồng mà doanh nghiệp này đã trúng cùng Công ty CP Khoáng sản Đan Ka và Công ty SUEK AG.

Tháng 8/2023, Việt Phát cùng hai doanh nghiệp buôn than khác đến từ Indonesia là Pt Sumber Global Energy Tbk và Pt Bintang Mitra Semestaraya Tbk tiếp tục trúng gói thầu cung cấp than nhiệt cho Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1 với giá trị 6.023,7 tỷ đồng. Cuối năm, doanh nghiệp này lại ký thêm một hợp đồng bán than nhiệt trị giá 811,3 tỷ đồng với công ty con khác của PVN là Công ty CP Cung ứng Nhiên liệu Điện lực Dầu khí.

Việt Phát cũng đang cung cấp nguyên liệu hàng đầu cho các nhà máy sản xuất thép, như cung cấp nguyên liệu quặng sắt cho CTCP Thép Hoà Phát Hải Dương, Công ty TNHH Gang Thép Tuyên Quang, dự kiến mỗi năm cung cấp cho các nhà máy khoảng 1 triệu tấn/năm; cung cấp nguyên liệu than cốc cho CTCP Tập đoàn PC1, CTCP Luyện Kim Đen Thái Nguyên, Công ty TNHH Vinh Thịnh Tuyên Quang, Công ty TNHH Gang Thép Tuyên Quang, CTCP Thép Hoà Phát Dung Quất từ 200.000 - 300.000 tấn; cung cấp phôi thép cho một số Nhà máy cán thép và thép thành phẩm cho các dự án, công trình lớn với sản lượng hàng năm dự kiến 10.000 - 20.000 tấn.

Chưa kể, doanh nghiệp đã mở rộng thị trường nhập khẩu than cốc, quặng sang Nhật Bản, Thụy Sỹ, Singapore với một số đối tác như Daichu Corporation, Glencore International AG, Noble Resources International Pte. Ltd,... Mỗi năm, mảng khoáng sản mà cụ thể là than cốc mang về cho Việt Phát hàng ngàn tỷ đồng doanh thu.

Đáng nói, mặc dù liên tục kiếm được những hợp đồng kinh doanh giá trị từ than nhiệt và thiết lập những kỷ lục doanh thu mới song lợi nhuận của Việt Phát vẫn rất "hạn chế".

Việt Phát được thành lập từ năm 2008, hoạt động chính trong lĩnh vực vận tải nội địa và nhanh chóng khẳng định được vị thế với hệ thống vận chuyển hàng rộng khắp cả nước.

Năm 2010, Việt Phát đã thực hiện một loạt các thay đổi quan trọng với định hướng kinh doanh mới, mở rộng hoạt động sang các lĩnh vực khác như kinh doanh thương mại, đầu tư, sản xuất…

Năm 2021, doanh nghiệp này bắt đầu phát triển mặt hàng kinh doanh mới là than nhiệt với mục tiêu đẩy mạnh tiêu thụ và các vào các nhà máy nhiệt điện của EVN và PVN. Sang năm 2022, cùng với sự kiện trúng gói thầu gần 12.000 tỷ với Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1, Việt Phát ghi nhận gần 1.562 tỷ đồng doanh thu từ mảng than nhiệt. Mảng kinh doanh này đã chiếm tới 29% cơ cấu doanh thu, chỉ xếp sau mảng than cốc chủ lực.

Năm 2023, mảng than nhiệt đã mang về cho Việt Phát gần 2.788 tỷ đồng, đóng góp tới 44% vào cơ cấu doanh thu. Tuy nhiên, lãi sau thuế của Việt Phát lại giảm tới 69% so với năm 2022, từ mức 63 tỷ đồng xuống còn vỏn vẹn 19 tỷ đồng.

Việt Phát khi giải trình sự suy giảm của lợi nhuận sau thuế là do sản lượng than nhiệt bán ra tăng cao, khiến doanh nghiệp cần huy động nhiều vốn, làm chi phí tài chính tăng tới 68,72% so với năm 2022.

Kết thúc quý 1/2024, than nhiệt tiếp tục cho thấy sự tăng trưởng vượt trội lên tới 264% so với cùng kỳ, qua đó mang về 2.167 tỷ đồng doanh thu, đưa tổng doanh thu quý 1 của Việt Phát lên mức cao kỷ lục 3.244 tỷ đồng.

Giá vốn hàng bán cao hơn trước khiến lợi nhuận gộp của Việt Phát "rớt" tới 98%, mạnh hơn cả mảng than cốc (87%) vốn được Việt Phát nhận định là đang gặp khó. Sau cùng, lợi nhuận sau thuế quý 1/2024 của doanh nghiệp chỉ đạt xấp xỉ 1,8 tỷ đồng, giảm 95% so với cùng kỳ.

Được biết, năm 2024, Việt Phát đặt mục tiêu doanh thu đạt 10.500 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 105 tỷ đồng. Như vậy, kết thúc 3 tháng đầu năm, dù đã hoàn thành 31% chỉ tiêu doanh thu song doanh nghiệp này mới chỉ thực hiện được 1,7% chỉ tiêu lợi nhuận.

Về lĩnh vực bất động sản, một trong những dấu ấn đầu tiên của Việt Phát là việc trúng gói thầu 3.23 “San nền phía ngoài đê tả sông Cấm và san nền từ đê tả sông Cấm đến đường trục chính Đông Tây” trị giá 219 tỷ đồng.

Cũng trong thời gian đó, đơn vị liên kết của Việt Phát là Công ty CP Xây dựng Bất động sản Việt Phát đã ký kết hợp đồng nguyên tắc với Aeon Mall Việt Nam về việc đầu tư Dự án Trung tâm mua sắm AEON Mall Hải Phòng với tổng vốn đầu tư lên tới 4.000 tỷ đồng.

Đến năm 2022, Việt Phát nắm trong tay 4 dự án tại Hải Phòng, bao gồm: Khu nhà ở thương mại Việt Phát South City (hợp tác cùng Kosy) tại phường Vĩnh Niệm, quận Lê Chân quy mô hơn 2,4 ha và tổng vốn đầu tư 450 tỷ đồng; dự án Bắc Sông Cấm (76,5 ha); cụm công nghiệp Đò Nống tại An Dương, Hải Phòng (47 ha, 660 tỷ đồng); dự án phát triển nhà ở, chỉnh trang đô thị tại 80 Hạ Lý, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng (800 tỷ đồng).

Ngoài ra, doanh nghiệp này còn góp mặt tại một số dự án khác như: Toà nhà số 2 Trần Hưng Đạo tại quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, dự án Cảng thủy nội địa Việt Phát quy mô 10ha tại xã Kim Liên, huyện Kim Thành, Hải Dương (10 ha, 257 tỷ đồng), Khu công nghiệp Tiên Thanh (410,5 ha, 4.597 tỷ đồng),...

Đầu năm 2024, Việt Phát tiếp tục bắt tay với Aeon Mall Việt Nam triển khai dự án trung tâm thương mại lớn nhất miền Bắc tại phường Bãi Cháy, TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh có tổng mức đầu tư trên 5.200 tỷ đồng và một trung tâm thương mại quy mô 6.111 tỷ đồng tại phường Hiệp Hòa, TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.

Ngày 9/4/2024, Cục Hải quan tỉnh Lào Cai đã công bố danh sách doanh nghiệp nợ thuế, nợ phạt tháng 04/2024. Theo đó, Công ty CP Đầu tư Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Phát bị cưỡng chế thuế số tiền là 4,3 tỷ đồng.

Đáng chú ý, trong năm 2023, Xuất nhập khẩu Việt Phát còn bị phạt hành chính hơn 7 tỷ đồng, phạt dỡ hàng và giải phóng tàu chậm hơn 3,8 tỷ đồng, phạt chậm nộp thuế 147 triệu đồng.

Năm 2020, Việt Phát đã khởi kiện Chi cục trưởng chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai và Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai yêu cầu huỷ quyết định về việc ấn định thuế đối với hàng hoá xuất nhập khẩu và quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Hải quan. Trước đó, tháng 9/2019, Chi cục Hải Quan Lào Cai đã ban hành văn bản về việc ấn định số tiền thuế xuất khẩu còn kê khai thiếu theo kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước tại báo cáo kết quả kiểm toán ngân sách địa phương năm 2017 của tỉnh Lào Cai. Theo đó, Việt Phát phải nộp số tiền thuế bổ sung là 21,5 tỷ đồng. Đến đầu năm 2020, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính do hành vi kê khai sai làm thiếu số tiền thuế phải nộp theo quy định.

Theo bản án 549/2023/HC-PT ngày 26/7/2023 của Toà án nhân dân cấp cao tại Hà Nội, Hội đồng xét xử phúc thẩm đã bác yêu cầu khởi kiện của Việt Phát.