TCDN - Bộ Tư pháp đề xuất nghiên cứu để bổ sung vào Luật thuế Xuất nhập khẩu quy định áp dụng thuế suất thuế xuất khẩu đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ như đối với hàng hóa xuất khẩu.

Dự thảo chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh năm 2023 đang được Bộ Tư pháp tổng hợp lấy ý kiến. Một trong những nội dung được đề cập trong dự thảo này thuế xuất nhập khẩu.

Theo Bộ Tư pháp, Luật thuế Xuất nhập khẩu (XNK) hiện hành đã quy định tương đối đầy đủ các nội dung liên quan phương pháp tính thuế (phương pháp tính thuế theo tỷ lệ phần trăm, theo số tiền thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp); các loại thuế suất thuế nhập khẩu tùy theo cam kết, thỏa thuận song phương, đa phương giữa nước ta với các nước/khu vực/tổ chức quốc tế (thuế suất ưu đãi, thuế suất ưu đãi đặc biệt, thuế suất thông thường). Qua đó, đảm bảo chính sách thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu của nước ta phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Cụ thể, tại Điều 5 Luật thuế XNK hiện hành quy định về căn cứ tính thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đối với hàng hóa áp dụng phương pháp tính thuế theo tỷ lệ phần trăm như sau: Số tiền thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu được xác định căn cứ vào trị giá tính thuế và thuế suất theo tỷ lệ phần trăm (%) của từng mặt hàng tại thời điểm tính thuế.

Thuế suất đối với hàng hóa xuất khẩu được quy định cụ thể cho từng mặt hàng tại biểu thuế xuất khẩu. Trường hợp hàng hóa xuất khẩu sang nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ có thỏa thuận ưu đãi về thuế xuất khẩu trong quan hệ thương mại với Việt Nam thì thực hiện theo các thỏa thuận này.

Thuế suất đối với hàng hóa nhập khẩu gồm thuế suất ưu đãi, thuế suất ưu đãi đặc biệt, thuế suất thông thường và được áp dụng như sau: Thuế suất ưu đãi áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu có xuất xứ từ nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ thực hiện đối xử tối huệ quốc trong quan hệ thương mại với Việt Nam; hàng hóa từ khu phi thuế quan nhập khẩu vào thị trường trong nước đáp ứng Điều kiện xuất xứ từ nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ thực hiện đối xử tối huệ quốc trong quan hệ thương mại với Việt Nam;

Thuế suất ưu đãi đặc biệt áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu có xuất xứ từ nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ có thỏa thuận ưu đãi đặc biệt về thuế nhập khẩu trong quan hệ thương mại với Việt Nam; hàng hóa từ khu phi thuế quan nhập khẩu vào thị trường trong nước đáp ứng Điều kiện xuất xứ từ nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ có thỏa thuận ưu đãi đặc biệt về thuế nhập khẩu trong quan hệ thương mại với Việt Nam;

Thuế suất thông thường áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu không thuộc các trường hợp quy định tại Điểm a và Điểm b Khoản này. Thuế suất thông thường được quy định bằng 150% thuế suất ưu đãi của từng mặt hàng tương ứng. Trường hợp mức thuế suất ưu đãi bằng 0%, Thủ tướng Chính phủ căn cứ quy định tại Điều 10 của Luật này để quyết định việc áp dụng mức thuế suất thông thường.

Qua rà soát, Luật thuế XNK hiện hành chưa quy định về thuế suất thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ. Đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ, hiện nay, theo quy định của pháp luật quản lý ngoại thương, hàng hoá nhập khẩu tại chỗ (trừ hàng hóa nhập khẩu tại chỗ từ khu phi thuế quan) không được cấp giấy chứng nhận xuất xứ.

Bộ Tư pháp cho hay, hiện hành, để việc thực hiện tính thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ được thống nhất, trên cơ sở nguyên tắc đối xử tối huệ quốc và đảm bảo quyền lợi cho người nộp thuế, căn cứ thẩm quyền được giao tại Luật thuế XNK số 107/2016/QH13, tại Nghị định số 18/2021/NĐ-CP ngày 11/3/2021, Chính phủ đã quy định cụ thể về việc áp dụng thuế suất đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ. Quá trình thực hiện thời gian qua không có vướng mắc, vì vậy, cần thiết rà soát, nghiên cứu, bổ sung quy định về áp dụng thuế suất đối với hàng hóa XNK trong các trường hợp này vào Luật thuế XNK để đảm bảo tính pháp lý, minh bạch và sự ổn định của chính sách.

Do đó, Bộ Tư pháp đề nghị nghiên cứu để bổ sung vào Luật thuế XNK quy định áp dụng thuế suất thuế xuất khẩu đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ như đối với hàng hóa xuất khẩu; bổ sung quy định: áp dụng thuế suất thuế nhập khẩu MFN đối với trường hợp hàng hóa sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp tại khu phi thuế quan không đáp ứng các điều kiện để hưởng thuế suất FTA nhập khẩu tại chỗ từ khu phi thuế quan vào thị trường trong nước; áp dụng mức thuế suất thuế nhập khẩu FTA đối với hàng hóa sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp tại khu phi thuế quan đáp ứng các điều kiện để hưởng thuế suất thuế nhập khẩu FTA nhập khẩu tại chỗ từ khu phi thuế quan vào thị trường trong nước.

Theo đánh giá của Bộ Tư pháp, thực hiện quy định nêu trên sẽ tạo nên sự thống nhất giữa Luật thuế XNK và các văn bản hướng dẫn, trên cơ sở nguyên tắc đối xử tối huệ quốc và đảm bảo quyền lợi cho người nộp thuế. Bên cạnh đó cũng đảm bảo căn cứ pháp lý trong quá trình thực hiện chính sách thuế xuất nhập khẩu đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ.