TCDN - Trong quý 4/2022, bất động sản là nhóm ngành có lượng trái phiếu đáo hạn lớn nhất với tổng giá trị đạt hơn 20.000 tỷ đồng. Nhóm doanh nghiệp tài chính, ngân hàng đứng ở vị trí thứ 2 với khoảng 19.300 tỷ đồng.

Theo thống kê của Công ty chứng khoán VnDirect, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn trong quý 4 này đạt mức 58.840 tỷ đồng, tăng 87,7% so với cùng kỳ.

Trong đó, bất động sản tiếp tục là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với 34,1% tổng giá trị đáo hạn trái phiếu riêng lẻ trong quý, tương đương 20.071 tỷ đồng (tăng 65,2% so với cùng kỳ). Các doanh nghiệp có giá trị đáo hạn cao nhất gồm: Tập đoàn Novaland 3.000 tỷ đồng, Công ty CP Bách Hưng Vương gần 3.000 tỷ đồng...

Tài chính – Ngân hàng là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn thứ hai với 32,9% tổng giá trị đáo hạn trong quý IV/2022, tương đương 19.365 tỷ đồng (tăng 130,1% so với cùng kỳ).

Các ngân hàng có lượng trái phiếu đáo hạn lớn nhất là Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) 4.500 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) 3.000 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) 1.950 tỷ đồng...

Các ngành khác chiếm 33,0% tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn trong quý 4/22, đạt 19.404 tỷ đồng (tăng 80% so với cùng kỳ).

Các doanh nghiệp ngoài nhóm bất động sản và tài chính - ngân hàng có giá trị đáo hạn cao nhất gồm: Công ty CP TNHH Sản xuất và Kinh Doanh Vinfast (9.010 tỷ đồng), Công ty CP Wealth Power (2.880 tỷ đồng.

VNDirect nhận định, sự kiện điều tra và khởi tố một số lãnh đạo doanh nghiệp liên quan đến những sai phạm trong phát hành trái phiếu doanh nghiệp gần đây đã thể hiện những nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc làm trong sạch thị trường vốn. Nghị định 65/2022/NĐ-CP bổ sung sửa đổi cho Nghị định 153 về chào bán trái phiếu riêng lẻ chính thức được ban hành cũng là một điểm tích cực đối thị trường vốn trong dài hạn.

Trong quý 3/2022, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt 60.600 tỷ đồng, giảm 50,5% so với quý 2/2022 và giảm mạnh gần 71% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, có 42 doanh nghiệp phát hành tổng cộng 59.000 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2022, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt gần 250.000 tỷ đồng, giảm hơn 43% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, có 240.000 tỷ đồng phát hành riêng lẻ và gần 7.800 tỷ đồng phát hành ra công chúng.

Top 5 doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp nhiều nhất trên thị trường bao gồm: Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV) gần 20.000 tỷ đồng, Vingroup và các công ty con hơn 16.500 tỷ đồng, Tập đoàn Novaland và các công ty con hơn 15.000 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) 12.300 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) 10.400 tỷ đồng.

Có thể thấy, trong giai đoạn 2017-2021, trái phiếu doanh nghiệp phát triển rất mạnh mẽ, tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 46%/năm, riêng năm 2021 là 56%. Đến hiện tại, quy mô thị trường đã đạt gần 18% GDP. Trong đó tỷ lệ trái phiếu có tài sản bảo đảm chỉ chiếm 33,6%, không tài sản bảo đảm chiếm 34%, còn lại là chưa rõ.

Hơn nữa, đa số trái phiếu có kỳ hạn rất ngắn, số trái phiếu có kỳ hạn từ 1 đến 3 năm chiếm gần 50% quy mô thị trường, nên áp lực trả nợ sẽ tăng bắt đầu từ năm 2022.Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang bị “siết” lại bởi hệ thống pháp lý thay đổi, quy định có tính chặt chẽ, minh bạch hơn. Đồng thời, “van” tín dụng đang được kiểm soát lại, doanh nghiệp khó vay vốn ngân hàng.

Trong bối cảnh đó, nhiều chuyên gia đưa ra nhận định, rủi ro vỡ nợ nhóm bất động sản sẽ rất lớn, đặc biệt đối với doanh nghiệp chưa niêm yết.

Dữ liệu FiinGroup và Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho thấy giá trị đáo hạn của trái phiếu bất động sản vào cuối năm 2022 sẽ đạt khoảng 37.000 tỷ đồng, trong đó doanh nghiệp chưa niêm yết chiếm phần lớn (84% tổng giá trị).

Chưa kể, áp lực trả nợ tiếp tục gia tăng mạnh trong giai đoạn 2023 - 2024, do đó việc đảm bảo nguồn vốn đảo nợ sẽ trở thành vấn đề cấp thiết.