TCDN - Trong quá trình chuyển đổi sang sản xuất nông nghiệp hàng hóa, HTX Noong Luống (tỉnh Điện Biên) đang từng bước xây dựng mối liên kết với doanh nghiệp nhằm ổn định đầu ra, nâng cao giá trị nông sản và cải thiện thu nhập cho người dân.

Tính đến tháng 12/2025, trên địa bàn tỉnh Điện Biên có 358 hợp tác xã (HTX), trong đó 231 HTX đang hoạt động và 35 HTX thành lập mới trong năm 2025, vượt 55% so với kế hoạch. Bên cạnh đó, toàn tỉnh có 472 tổ hợp tác đang hoạt động, chủ yếu trong lĩnh vực phi nông nghiệp và nông nghiệp.

Trong số các tổ hợp tác, HTX đang hoạt động, nhiều mô hình tiêu biểu đạt được kết quả đáng ghi nhận, trong đó có HTX nông nghiệp tổng hợp Noong Luống.

HTX Noong Luống được thành lập năm 2021 với mục tiêu tổ chức lại sản xuất theo hướng tập trung, gắn với thị trường và nâng cao thu nhập cho thành viên. Trong quá trình hoạt động, HTX từng bước xây dựng vùng nguyên liệu, đổi mới phương thức sản xuất, đồng thời chủ động kết nối, tìm kiếm cơ hội liên kết với doanh nghiệp. Hiện HTX có 34 hộ gia đình tham gia sản xuất.

Nhận thức được vai trò của liên kết chuỗi, HTX Noong Luống đã chủ động tìm kiếm và hợp tác với một số doanh nghiệp trong khâu thu mua, tiêu thụ nông sản. Thông qua liên kết, HTX từng bước tổ chức lại sản xuất theo hướng tập trung, áp dụng quy trình kỹ thuật và hướng tới tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ đó, chất lượng sản phẩm được cải thiện, đầu ra dần ổn định hơn.

Anh Nguyễn Xuân Huy - Giám đốc HTX Nông nghiệp tổng hợp Noong Luống chia sẻ, trước khi liên kết với doanh nghiệp, HTX Noong Luống sản xuất manh mún, chưa theo hướng thị trường, phụ thuộc vào thương lái, giá cả bấp bênh. Sản phẩm chưa có thương hiệu, bao bì, nhãn mác, chưa thực hiện truy xuất nguồn gốc và chứng nhận chất lượng. Doanh thu HTX đạt khoảng 500 triệu đồng/năm, thu nhập thành viên ở mức 40–45 triệu đồng/người/năm.

Sau khi liên kết với doanh nghiệp, HTX tổ chức lại sản xuất theo vùng nguyên liệu tập trung, áp dụng quy trình thống nhất, tăng cường ghi chép và truy xuất nguồn gốc. Một số sản phẩm được doanh nghiệp bao tiêu, giảm tình trạng ép giá. Sản lượng đạt khoảng 1.000 tấn/năm, thu nhập thành viên tăng lên 55–65 triệu đồng/người/năm, từng bước hình thành chuỗi giá trị nông sản ổn định.

Dù đã đạt được những kết quả bước đầu, nhưng anh Huy cho biết, hoạt động liên kết giữa HTX Noong Luống và doanh nghiệp vẫn chưa thực sự bền vững. Hiện HTX mới chỉ liên kết với 1 doanh nghiệp để tiêu thụ sản phẩm trên diện tích khoảng 40 ha. Mặt khác, quy mô liên kết còn nhỏ, chủ yếu dừng ở khâu tiêu thụ sản phẩm thô, chưa hình thành chuỗi giá trị khép kín. Năng lực đàm phán, ký kết hợp đồng của HTX còn hạn chế, trong khi nguồn vốn đầu tư cho chế biến, bảo quản nông sản còn thiếu.

Vì vậy, anh Huy mong muốn Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương cũng như các doanh nghiệp tiếp tục quan tâm hỗ trợ HTX về vốn, giống cây trồng, vật tư nông nghiệp… nhằm giúp các thành viên yên tâm sản xuất, mở rộng liên kết.

Bên cạnh đó, việc xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa và mở rộng thị trường tiêu thụ vẫn là bài toán khó đối với HTX. Liên kết với doanh nghiệp dễ bị đứt gãy khi thị trường biến động hoặc giá nông sản không ổn định.

Từ thực tiễn hoạt động của HTX Noong Luống cho thấy, để thúc đẩy liên kết giữa HTX và doanh nghiệp phát triển bền vững, cần có sự hỗ trợ đồng bộ từ nhiều phía. Trong đó, việc nâng cao năng lực quản trị, kỹ năng đàm phán cho cán bộ HTX; hỗ trợ vốn, khoa học kỹ thuật; đồng thời tăng cường vai trò kết nối của chính quyền địa phương là những giải pháp then chốt.

Liên kết HTX – doanh nghiệp không chỉ giúp nâng cao giá trị nông sản mà còn góp phần tạo sinh kế bền vững, cải thiện thu nhập cho người dân vùng cao, hướng tới phát triển nông nghiệp hiệu quả và lâu dài.

Trao đổi với PV, ông Phí Văn Dương – Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Điện Biên cho biết, thời gian qua, Liên minh HTX tỉnh đã đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã. Trong đó, trọng tâm là các chính sách hỗ trợ gắn với các Chương trình mục tiêu quốc gia như xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021–2030. Đây được xem là nền tảng quan trọng giúp các HTX, trong đó có HTX Noong Luống, từng bước nâng cao hiệu quả hoạt động, tham gia chuỗi giá trị và tăng cường liên kết bền vững với doanh nghiệp.