TCDN - Bộ Tài chính cho hay, kể từ quý 2/2023 tình hình thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) có dấu hiệu cải thiện, khối lượng phát hành tăng, đến hết tháng 9/2023, khối lượng phát hành TPDN đạt 139,4 nghìn tỷ đồng.

Theo Bộ Tài chính, thời gian qua, một số vụ việc vi phạm pháp luật liên quan đến phát hành trái phiếu doanh nghiệp của Tập đoàn Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát đã gây ra những bất ổn trên thị trường TPDN.

Theo đơn thư phản ánh của nhà đầu tư về việc ngân hàng thương mại lợi dụng tín nhiệm của ngân hàng và danh sách người gửi tiền tiết kiệm để “giới thiệu”, chào mời nhà đầu tư cá nhân mua trái phiếu mà không cung cấp thông tin đầy đủ, làm cho người gửi tiền nhầm tưởng trái phiếu là “tiền gửi tiết kiệm linh hoạt”.

Người gửi tiền thậm chí chưa từng tiếp xúc với nhân viên của công ty chứng khoán, chỉ giao dịch với nhân viên ngân hàng, không biết rằng sẽ ký kết hồ sơ với công ty chứng khoán và chỉ nhận ra sau khi đã thanh toán toàn bộ tiền mua trái phiếu và nhận lại hồ sơ sau khoảng 10 - 14 ngày. Toàn bộ quá trình tiếp cận, giới thiệu, tư vấn, chào mời, giao dịch, nhận tiền và chuyển trả hồ sơ mua trái phiếu đều được thực hiện tại ngân hàng và do nhân viên ngân hàng thực hiện.

Bộ Tài chính cho hay, các vụ việc nêu trên đang được cơ quan chức năng điều tra, làm rõ để bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư. Đối với TPDN liên quan đến Tân Hoàng Minh, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã công bố kết luận điều tra, doanh nghiệp đã nộp tiền khắc phục hậu quả, theo đó, căn cứ quy trình xử lý, cơ quan công an sẽ thực hiện thủ tục hoàn tiền cho nhà đầu tư bị hại.

Đối với TPDN liên quan đến Vạn Thịnh Phát, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang tập trung lực lượng, đẩy nhanh tiến độ điều tra mở rộng vụ án; chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan nhận diện, triệt để xác minh, thu hồi, kê biên, phong tỏa tiền, tài sản bị chiếm đoạt để phục vụ khắc phục hậu quả trong vụ án. 

Theo đánh giá của Bộ Tài chính, về phía nhà đầu tư cá nhân, thực tế chỉ quan tâm đến lãi suất cao mà không đánh giá các rủi ro khi mua trái phiếu hoặc không hiểu rõ về quyền lợi, trách nhiệm của bản thân, của doanh nghiệp, của tổ chức phân phối trái phiếu (bao gồm cả các ngân hàng thương mại) đã gây ra các hệ lụy và rủi ro cho chính bản thân nhà đầu tư.

Thời gian qua, Bộ Tài chính đã thường xuyên thực hiện công tác tuyên truyền về TPDN, cảnh báo về các rủi ro của thị trường, khuyến nghị nhà đầu tư phải đánh giá được các rủi ro khi quyết định đầu tư.

Bộ Tài chính sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, đào tạo và phổ biến pháp luật. Bộ Tài chính khuyến nghị nhà đầu tư cần lưu ý phải là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp mới được mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và quan trọng hơn nữa là nhà đầu tư cần phải có hiểu biết đầy đủ về quy định của pháp luật, tiếp cận đầy đủ thông tin về doanh nghiệp phát hành và trái phiếu, đánh giá kỹ tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành, thận trọng đối với các dịch vụ tư vấn, phân biệt rõ sản phẩm trái phiếu doanh nghiệp với tiền gửi ngân hàng, đánh giá mức độ rủi ro tương xứng với lợi nhuận khi đầu tư trái phiếu và chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư của mình.

Nhà đầu tư cần lưu ý rằng rủi ro của trái phiếu là rủi ro gắn với doanh nghiệp phát hành trái phiếu chứ không phải là rủi ro liên quan đến tổ chức phân phối trái phiếu, trong đó có các ngân hàng thương mại phân phối trái phiếu.

Ngoài ra, nhằm hỗ trợ thanh khoản của thị trường TPDN, tăng cường tính minh bạch thị trường thứ cấp, việc mua lại TPDN và phục vụ việc theo dõi, giám sát thông tin của cơ quan quản lý nhà nước, căn cứ Nghị định số 65/2022/NĐ-CP, Bộ Tài chính đã chỉ đạo UBCKNN, SGDCK Hà Nội đưa hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ vào vận hành từ ngày 19/7/2023.

Nhà đầu tư lưu ý chỉ có nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được giao dịch trên hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ; trước khi mua trái phiếu, nhà đầu tư phải ký bản cam kết đã tiếp cận đầy đủ thông tin về trái phiếu, các tổ chức cung cấp dịch vụ hoặc bên bán trái phiếu cũng phải xác nhận đã cung cấp toàn bộ tài liệu cần thiết cho nhà đầu tư.

Bộ Tài chính cho hay, kể từ quý 2/2023 tình hình thị trường TPDN có dấu hiệu cải thiện, khối lượng phát hành tăng, đến hết tháng 9/2023, khối lượng phát hành TPDN đạt 139,4 nghìn tỷ đồng.