TCDN - Theo quy định của Nghị định 20/2020 lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước có thể được trả lương lên tới 3,36 tỷ đồng/năm chưa tính thưởng. Tuy nhiên do ảnh hưởng dịch Covid-19 nên lãnh đạo các doanh nghiệp không được nhận mức như trên.

Nghị định 20/2020 được thí điểm tại 3 doanh nghiệp nhà nước, gồm: Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT), Tổng Công ty Hàng không (VNA) và Tổng Công ty Quản lý bay (VATM).

Theo Nghị định 20/2020, Chính phủ cho phép 3 doanh nghiệp (DN) trên được khoán chi phí tiền lương người lao động gắn với năng suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh, thí điểm trong năm 2020. Trong đó, lương của Ban giám đốc được tính theo lương bình quân người lao động (tối đa bằng 7 lần). Lương cơ bản cho HĐTV/HĐQT được tăng từ mức 36,6 triệu đồng/tháng lên từ 40-70 triệu đồng/tháng (theo vị trí công việc và xếp loại DN), sau đó nhân theo hệ số lợi nhuận (nếu lãi). Nếu DN lỗ, mức lương kế hoạch tối đa bằng 30% mức lương cơ bản; DN lãi bằng hoặc cao hơn năm trước liền kề mức lương kế hoạch tối đa bằng 2 lần lương cơ bản. 

Như vậy, với cơ chế này, lương của lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước có thể trả 280 triệu đồng/ tháng (3,36 tỷ đồng/ năm chưa kể thưởng) nếu kết quả kinh doanh vượt lợi nhuận kế hoạch.

Theo quy định thí điểm, nhà nước chỉ kiểm soát tổng quỹ lương, còn việc sử dụng quỹ lương đó như thế nào, trả cho bao nhiêu người, mức cao thấp từng vị trí sẽ do DN quyết định. Thậm chí DN được chủ động thuê thêm lao động theo từng thời điểm, từng công việc, hoặc cắt giảm lao động thay vì nuôi cả bộ máy. Có vị trí làm công việc gián tiếp, theo quy định cũ lương sẽ khó cao, nhưng DN đánh giá là quan trọng có thể chủ động trả cao để giữ chân người có năng lực. Thậm chí, với Nghị định 20, Ban giám đốc có thể đi thuê và trả lương theo hiệu quả đặt hàng, không đạt yêu cầu có thể chủ động thay thế, thay vì cơ chế bổ nhiệm như quy định hiện hành.

Tuy nhiên, theo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội năm 2020 do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên kết quả sản xuất kinh doanh của DN chưa được phản ánh hết, và chưa thể hiện hết tác động của cơ chế tiền lương mới hiệu quả công việc. Do đó, thực tế trả lương vẫn theo mức thực hiện năm 2019...

Cụ thể, tại VNPT, năm 2020, lãi cao hơn gần 50 tỷ đồng so với bình quân năm 2018-2019. Dù có lãi, nhưng trong bối cảnh dịch COVID-19, tiền lương của lãnh đạo tập đoàn này vẫn bằng của năm 2019. Cụ thể: chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV) được trả 86,4 triệu đồng/tháng, thành viên HĐTV 76,8 triệu đồng/tháng, kiểm soát viên 76,7 triệu đồng/tháng. 

Với VNA, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên năm 2020, DN này lỗ. Vì vậy lương của lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước thấp. Cụ thể, lương của Chủ tịch HĐQT chỉ 21 triệu đồng/tháng (30% của lương cơ bản 70 triệu đồng/tháng); thành viên HĐQT và kiểm soát viên chỉ 18 triệu đồng/tháng (30% của 60 triệu đồng).

Bênh cạnh đó, VNA được Ủy ban quản lý vốn chấp thuận cho áp dụng quỹ lương bằng 44% của lương thực hiện năm 2019 và tiền lương bình quân người lao động 23,3 triệu đồng/tháng (bằng 57,7% so với năm liền trước). Cụ thể, lương của chủ tịch HĐQT là 55 triệu đồng/tháng, thành viên HĐQT và trưởng ban kiểm soát nhận 47,1 triệu đồng/tháng, lương kiểm soát viên 39,3 triệu đồng/tháng (bằng 37% lương năm lền trước). Còn Tổng giám đốc bằng 4 lần lương bình quân người lao động, tức 93,2 triệu đồng/tháng.

VATM trả lương cho chủ tịch HĐTV là 88,65 triệu đồng/tháng, thành viên HĐTV 73,88 triệu đồng/tháng, kiểm soát viên 59,1 triệu đồng/tháng. Còn nếu theo Nghị định 20, lương của lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước này phải cao hơn mức trên.