TCDN - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng giao yêu cầu năm 2022 tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ, xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, nhất là vụ án xảy ra tại Công ty Việt Á và các vụ, việc liên quan đến lĩnh vực y tế.

Thu hồi hơn 33 nghìn tỉ đồng

Ngày 20/1 Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực chủ trì phiên họp thứ 21 của Ban Chỉ đạo.

Năm 2021, Ban Chỉ đạo đã triển khai thực hiện có hiệu quả nhiều chủ trương, giải pháp đột phá, mạnh mẽ về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tập trung hoàn thiện pháp luật, tạo khí thế mới về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ngay trong năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo thực hiện có hiệu quả, toàn diện và đồng bộ hơn, tạo được đột phá mới trong công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm minh, kịp thời nhiều vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực lớn, nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm.

Trong năm, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương đã thi hành kỷ luật 32 cán bộ diện Trung ương quản lý, trong đó 26 cán bộ diện Trung ương quản lý liên quan đến các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, gồm: 4 Uỷ viên, nguyên Uỷ viên Trung ương; 2 nguyên Bộ trưởng, 1 bí thư tỉnh uỷ, 5 thứ trưởng, nguyên thứ trưởng; 2 nguyên Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố; 3 nguyên phó bí thư tỉnh uỷ, thành uỷ; 13 sĩ quan đương chức cấp tướng trong lực lượng vũ trang).

Ban Chỉ đạo cũng ghi nhận và đánh giá cao các cơ quan điều tra, truy tố, xét xử đã phối hợp chặt chẽ và vào cuộc kịp thời, xử lý đồng bộ các vụ việc, vụ án; đã tạo được sự thống nhất cao trong việc xử lý, không để tồn đọng, kéo dài (như các vụ án xẩy ra tại Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh, Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế; Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam; Bộ đội Biên phòng…).

Các cơ quan kiểm tra, thanh tra, kiểm toán đã chuyển hơn 330 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra để xem xét, xử lý theo quy định (tăng hơn 3 lần so với các năm trước đó: Năm 2018 chuyển 101 vụ, năm 2019 chuyển 98 vụ, năm 2020 chuyển 102 vụ); trong đó nhiều vụ việc chuyển cơ quan điều tra trước khi kết thúc quá trình thanh tra.

Trong năm, các cơ quan tố tụng cả nước đã khởi tố, điều tra 3.725 vụ/7.066 bị can (tăng 1.186 vụ/2.652 bị can so với năm 2020) về tội tham nhũng, chức vụ, kinh tế; trong đó, án tham nhũng, chức vụ đã khởi tố là 390 vụ/1.011 bị can.

Riêng các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, từ sau Phiên họp thứ 19 đến nay đã kết thúc điều tra, truy tố, đưa ra xét xử sơ thẩm 21 vụ án/179 bị cáo, xét xử phúc thẩm 13 vụ án/74 bị cáo; khởi tố mới 10 vụ án/40 bị can, khởi tố thêm 103 bị can trong 20 vụ án.

Bên cạnh đó, đã hoàn thành xét xử nhiều vụ án trọng điểm theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo: Vụ án Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh xảy ra tại Dự án Ethanol Phú Thọ; vụ án xảy ra tại Gang thép Thái Nguyên; vụ án Vũ Huy Hoàng, Nguyễn Hữu Tín xảy ra tại Tổng Công ty Sabeco; vụ án Nguyễn Đức Chung và đồng phạm; 2 vụ án xẩy ra tại dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; vụ án Tất Thành Cang và đồng phạm; vụ án xảy ra tại Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SAGRI)...

Công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án tiếp tục có chuyển biến tích cực:

Đã thu giữ, tạm giữ, kê biên tài sản, phong toả tài khoản, ngăn chặn giao dịch tài sản trên 15.000 tỉ đồng và nhiều tài sản có giá trị lớn. Riêng các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo từ năm 2013 đến nay, đã thu hồi được hơn 31 nghìn tỉ đồng (đạt 33,33%); trong đó, năm 2021 thu được trên 9.000 tỉ đồng. Nhất là, đã thu hồi được được số tiền 2,652 triệu USD và 126,749 đô la Singapore của Phan Sào Nam ở nước ngoài (vượt xa số tiền thu được trong năm 2020 là gần 1.900 tỉ đồng trong giai đoạn thi hành án).

Bốn là, công tác phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong các cơ quan nội chính được đẩy mạnh.

Các cơ quan chức năng trong Công an, Quân đội đã chủ động phát hiện sai phạm, xử lý kỷ luật 98 cán bộ, chiến sĩ do tham nhũng, tiêu cực hoặc liên quan đến tham nhũng, tiêu cực. Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân tối cao khởi tố, điều tra 26 vụ án/32 bị can về tội tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động tư pháp. Ngành Thanh tra, Kiểm toán cũng có nhiều cán bộ, đảng viên bị xử lý kỷ luật, xử lý hình sự do tham nhũng, tiêu cực, suy thoái về đạo đức, lối sống (2 Chánh thanh tra cấp tỉnh bị kỷ luật (Hà Nội, Lào Cai); 1 cán bộ Thanh tra Chính phủ bị xử lý hình sự; 4 bị cáo nguyên cán bộ thanh tra Bộ Xây dựng bị Toà án tuyên phạt tù; Kiểm toán nhà nước xử lý kỷ luật 8 đảng viên…).

Đặc biệt là, từ chỉ đạo của Thường trực Ban Chỉ đạo, các cơ quan chức năng đã kiểm tra, xem xét lại việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho Phan Sào Nam, đến nay đã xử lý trách nhiệm đối với 10 tổ chức đảng, 24 cá nhân; đã điều tra, xử lý nghiêm hành vi "chạy án" của một số cán bộ trong lực lượng chống tham nhũng (khởi tố 2 cán bộ C03 Bộ Công an); đã chỉ đạo kiên quyết, điều tra, xử lý nghiêm việc để Phan Văn Anh Vũ bỏ trốn ra nước ngoài (Nguyễn Duy Linh bị tuyên 14 năm tù về tội nhận hối lộ). Đây là kết quả rất quan trọng, thể hiện rõ quan điểm của chúng ta, xử lý nghiêm tình trạng tham nhũng, tiêu cực trong các cơ quan chức năng chống tham nhũng, tiêu cực, các cơ quan bảo vệ pháp luật như tôi đã nhiều lần nói "phải chống tham nhũng ngay trong chính các lực lượng chống tham nhũng".

Công tác phát hiện, xử lý tham nhũng ở các địa phương có nhiều chuyển biến tích cực, từng bước khắc phục tình trạng "trên nóng, dưới lạnh". Đến nay, 100% các địa phương đã có khởi tố, xử lý các vụ án tham nhũng; nhiều địa phương đã chủ động phát hiện và kiên quyết xử lý nghiêm nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế rất nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm như: Đồng Nai, An Giang, Khánh Hoà, Thành phố Hồ Chí Minh, Phú Yên, Hà Nội, Sơn La,… 

Trong năm 2021, cấp uỷ, uỷ ban kiểm tra các cấp tập trung kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức đảng, đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm; đã thi hành kỷ luật đối với 223 tổ chức đảng và 20.257 đảng viên (tăng 36 tổ chức đảng, 2.188 đảng viên so với năm 2020), trong đó có 618 đảng viên bị kỷ luật do tham nhũng, cố ý làm trái (tăng 132 đảng viên so với năm 2020).

Ngành Thanh tra, Kiểm toán tăng cường thanh tra, kiểm toán các lĩnh vực có nhiều dư luận tiêu cực, tham nhũng; qua thanh tra, kiểm toán đã kiến nghị thu hồi, xử lý tài chính 81.290 tỉ đồng và 811 ha đất; kiến nghị xử lý hành chính 2.286 tập thể và 6.132 cá nhân (tăng 175 tập thể so với năm 2020).

Hoàn thiện thể chế để "không thể tham nhũng"

Tổng Bí thư nhấn mạnh, năm 2022 có ý nghĩa rất quan trọng, là năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; đất nước ta tiếp tục đứng trước những thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức mới đan xen; dịch bệnh Covid-19 còn diễn biến phức tạp và có thể còn kéo dài; tình hình tham nhũng, tiêu cực trên một số lĩnh vực còn nghiêm trọng, có mặt còn phức tạp, tinh vi hơn. Do đó, đòi hỏi chúng ta không được chủ quan, thoả mãn, bằng lòng với những kết quả đạt được, mà phải tiếp tục kiên quyết, kiên trì đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, trọng tâm là phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống liên quan đến tham nhũng, tiêu cực; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên tham nhũng, tiêu cực, suy thoái.   

Tổng Bí thư nhấn mạnh một số nhiệm vụ của Ban chỉ đạo trong năm 2022, như tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện thể chế để "không thể tham nhũng"; cụ thể hoá, thể chế hoá đầy đủ, kịp thời các chủ trương, giải pháp về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, trọng tâm là hoàn thiện thể chế kiểm soát quyền lực để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực; cơ chế kiểm soát tài sản, thu nhập, bảo đảm thực chất, hiệu quả.

Tiếp tục chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, tập trung vào những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng; thực hiện nghiêm cơ chế phối hợp trong việc phát hiện, xử lý sai phạm trong quá trình kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án. Kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức đảng, đảng viên có sai phạm liên quan các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo.

Năm 2022, Ban Chỉ đạo sẽ đẩy mạnh công tác kiểm tra việc thực hiện phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tại các ngành, các địa phương và một số chuyên đề: (i) Về tiếp nhận, xử lý tố giác, tin báo tội phạm, kiến nghị khởi tố các vụ việc tham nhũng, tiêu cực. (ii) Công tác giám định, định giá tài sản. (iii) Một số cuộc kiểm tra khác về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ, xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, nhất là vụ án xảy ra tại Công ty Việt Á và các vụ, việc liên quan đến lĩnh vực y tế đã được đưa vào diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo; các vụ án, vụ việc tại Khánh Hoà, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, An Giang, Cảnh sát Biển, Bộ đội biên phòng... Khẩn trương đưa ra xét xử sơ thẩm 10 vụ án trọng điểm (mà báo cáo đã nêu).

Tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc; xử lý nghiêm các sai phạm, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, đột phá hơn nữa trong công tác giám định, định giá và thu hồi tài sản tham nhũng.

Chỉ đạo khẩn trương hoàn thành việc tổng kết Chiến lược quốc gia về phòng, chống tham nhũng đến năm 2020 và Kế hoạch thực hiện Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng (UNCAC); đề án thành lập Ban Chỉ đạo Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh và các đề án, chuyên đề khác theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo…