TCDN - Từ những sản phẩm từng đứng trước nguy cơ mai một, Chương trình OCOP đang trở thành “đòn bẩy” quan trọng giúp nông sản vùng cao Điện Biên khẳng định giá trị, mở rộng thị trường và tạo sinh kế bền vững cho người dân.

Đặc biệt, sự chủ động của các hợp tác xã (HTX) trong ứng dụng chuyển đổi số đã mang lại những kết quả rõ nét, góp phần thay đổi tư duy sản xuất, kinh doanh ở khu vực nông thôn, miền núi.

Tại xã vùng cao Tủa Chùa, sản phẩm trà shan tuyết cổ thụ do Công ty TNHH MTV Hương Linh sản xuất là minh chứng điển hình. Trước khi tham gia OCOP, vùng chè nơi đây từng rơi vào cảnh ế ẩm, giá thấp, nhiều hộ dân buộc phải chặt bỏ cây chè cổ thụ. Tuy nhiên, từ khi doanh nghiệp liên kết sản xuất và thu mua ổn định, diện tích chè liên kết đã tăng mạnh, từ 32 ha năm 2019 lên gần 200 ha vào năm 2024, với khoảng 1.000 hộ dân tham gia, gần 8.000 gốc chè cổ thụ được bảo tồn, đồng thời trồng mới thêm gần 600 ha. OCOP không chỉ nâng cao thu nhập cho người dân mà còn góp phần giữ gìn giá trị truyền thống, tạo nền tảng cho sinh kế lâu dài.

Thực tế cho thấy, sự chủ động của các chủ thể OCOP, đặc biệt là các HTX, đóng vai trò then chốt trong việc nâng tầm sản phẩm và mở rộng thị trường. Nhiều HTX đã mạnh dạn ứng dụng chuyển đổi số, từ hệ thống truy xuất nguồn gốc gắn QR Code đến quảng bá sản phẩm trên website, mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử. Trong đó, TikTok nổi lên là kênh bán hàng hiệu quả, phù hợp với xu hướng tiêu dùng mới.

Điển hình là HTX Hồng Phước (xã Nà Tấu) với sản phẩm miến dong OCOP. Đầu năm 2025, sau khi tham gia các lớp tập huấn công nghệ và tự học thêm kỹ năng số, HTX đã xây dựng kênh bán hàng trên TikTok. Không chỉ giới thiệu sản phẩm, HTX còn đăng tải video về quy trình sản xuất, chứng nhận OCOP, an toàn vệ sinh thực phẩm, xen kẽ là hình ảnh đời sống, lao động sản xuất vùng núi, tạo sự gần gũi và niềm tin với người tiêu dùng.

Tương tự, HTX Thương mại Dịch vụ tổng hợp Tìa Dình đã áp dụng giải pháp số xuyên suốt từ sản xuất đến tiêu thụ. Mọi thông tin về giống cây, quy trình chăm sóc, phân bón, ngày thu hoạch đều được ghi nhận đầy đủ, làm cơ sở truy xuất nguồn gốc minh bạch. Nhờ đó, sản phẩm bí xanh OCOP 3 sao không chỉ tiếp cận thị trường trong nước mà còn hướng tới xuất khẩu, giúp tăng doanh thu, cải thiện đời sống cho các thành viên. HTX cũng khuyến khích xã viên sử dụng các công cụ giao tiếp số, xây dựng fanpage quảng bá sản phẩm gắn với văn hóa và con người dân tộc thiểu số, từng bước nâng cao uy tín và giá trị thương hiệu.

Hiện nay, toàn tỉnh Điện Biên có 353 HTX, trong đó ngày càng nhiều đơn vị chuyển sang ứng dụng nền tảng số trong quản lý, sản xuất và kinh doanh. Mô hình HTX điện tử không chỉ giúp tăng doanh thu, minh bạch quản lý mà còn thúc đẩy liên kết giữa các hộ thành viên, chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang chuỗi giá trị chung, đồng thời trang bị kỹ năng số như livestream, viết nội dung quảng bá sản phẩm.

Đằng sau những kết quả tích cực đó là sự hỗ trợ đồng bộ của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Điện Biên. Các lớp tập huấn về ứng dụng công nghệ số, thương mại điện tử, kỹ năng tiếp thị; các hoạt động kết nối HTX với doanh nghiệp công nghệ, ngân hàng, đơn vị logistics… được tổ chức thường xuyên. Cùng với đó là các dự án hỗ trợ nâng cấp thiết bị, cải tiến bao bì, xây dựng thương hiệu và nâng cao kỹ năng số cho xã viên.

Nhờ OCOP và chuyển đổi số, nhiều hộ dân vùng cao đã từng bước thoát nghèo, nâng cao thu nhập, hạ tầng nông thôn được cải thiện. Không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mỗi sản phẩm OCOP còn là câu chuyện về văn hóa, con người và bản sắc vùng đất Điện Biên, góp phần phát triển nông thôn theo hướng bền vững và hiện đại.