TCDN - Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, các nguồn tài chính như vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, giúp người nghèo tiếp cận tín dụng để phát triển sản xuất, kinh doanh, nâng cao thu nhập.

Tài chính đóng vai trò thiết yếu trong giảm nghèo bền vững bằng cách cung cấp các nguồn lực để cải thiện đời sống người nghèo, đầu tư vào phát triển kinh tế - xã hội, và xây dựng các chính sách an sinh xã hội.

Theo các chuyên gia, vai trò của tài chính trong giảm nghèo bền vững được thể hiện trên những khía cạnh sau: Cung cấp nguồn lực: Tài chính là nguồn lực quan trọng để thực hiện các chương trình và chính sách giảm nghèo, từ ngân sách nhà nước đến các khoản đầu tư từ xã hội và quốc tế: Hỗ trợ phát triển kinh tế: Các nguồn tài chính, như vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, giúp người nghèo tiếp cận tín dụng để phát triển sản xuất, kinh doanh, nâng cao thu nhập;

Đảm bảo an sinh xã hội: Tài chính được sử dụng để cung cấp các khoản trợ cấp, bảo hiểm xã hội, giúp người cao tuổi và các đối tượng khó khăn khác có một cuộc sống ổn định, giảm gánh nặng cho gia đình và cộng đồng;

Thúc đẩy đầu tư vào dịch vụ cơ bản: Tài chính giúp đầu tư vào các dịch vụ thiết yếu như y tế, giáo dục, và cơ sở hạ tầng, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nghèo đa chiều.

Nhìn lại chặng đường 5 năm qua 2021-2025, dù phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, song chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 của Việt Nam đã đạt được những thành tích đáng khích kể, trở thành điểm sáng về giảm nghèo trên thế giới, hoàn thành sớm mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc về xóa đói, giảm nghèo.

Từ năm 2020 đến 2025, nguồn vốn chính sách đã giúp các địa phương trên cả nước xây dựng trên 8,1 triệu công trình nước sạch, vệ sinh ở nông thôn; trên 49 nghìn căn nhà ở xã hội và hơn 24 nghìn căn nhà ở cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách. 

Nhờ đó, tính đến tháng 6/2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn quốc đã giảm xuống còn khoảng 1,93%. Đối với các huyện nghèo, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh từ 45% xuống còn 24,86%, còn tại khu vực đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ này đã giảm từ 25% xuống chỉ còn 12,55%.

Thực hiện kịp thời, hiệu quả

Trong suốt thời gian qua, nhất là nửa đầu năm 2025, công tác bảo đảm an sinh xã hội luôn được các cấp, ngành thực hiện kịp thời, hiệu quả.

Theo báo cáo từ địa phương, tính đến ngày 25/6/2025, lãnh đạo trung ương và địa phương, các ban, ngành, đoàn thể, các nhà hảo tâm cũng đã tổ chức thăm hỏi, động viên và tặng quà cho đối tượng bảo trợ xã hội theo Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 với số tiền là 16,8 nghìn tỷ đồng; hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn, hộ chính sách xã hội là 3,2 nghìn tỷ đồng; người có công, thân nhân người có công với cách mạng là 20,6 nghìn tỷ đồng; hỗ trợ đột xuất, bất thường phát sinh tại địa phương là 507,7 tỷ đồng.

6 tháng đầu năm nay, Chính phủ đã hỗ trợ cho người dân hơn 10,3 nghìn tấn gạo, trong đó: Hỗ trợ hơn 6 nghìn tấn gạo cứu đói nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ cho 402,6 nghìn nhân khẩu; hỗ trợ gần 4,3 nghìn tấn gạo cứu đói giáp hạt năm 2025 cho 284,5 nghìn nhân khẩu.

Theo báo cáo ngày 19/6/2025 của Bộ Dân tộc và Tôn giáo, kết quả triển khai Phong trào thi đua xóa nhà tạm đã hỗ trợ được 262.843 căn nhà, đạt 94,7% kế hoạch, trong đó: Khánh thành 224.854 căn nhà và khởi công, xây dựng dở dang 37.989 căn nhà.

Trong khi đó, theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tính đến tháng 6/2025, cả nước có 6.055/7.669 xã (79%) đạt chuẩn nông thôn mới.

Có thể thấy, các chỉ tiêu thống kê cho thấy kinh tế vĩ mô trong nước tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức phù hợp, an sinh xã hội được quan tâm và thực hiện kịp thời, rộng khắp.

Đời sống người dân được thay đổi

Tại Hà Nội, theo số liệu của Phòng phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), năm 2020, thu nhập bình quân đầu người dân khu vực nông thôn mới đạt 55 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo còn 0,37%.

Đến nay, bằng nhiều giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, đời sống của nông dân không ngừng được cải thiện và nâng cao. Thu nhập bình quân đầu người dân khu vực nông thôn hiện đã đạt hơn 75 triệu đồng/người/năm, tăng hơn 20 triệu đồng/người/năm so với năm 2020.

Tính đến thời điểm đầu năm 2021, toàn TP vẫn còn 4.463 hộ nghèo. Chỉ trong vòng 5 năm, Hà Nội đã giảm được 4.463/4.463 hộ nghèo, bằng 100% tổng số hộ nghèo toàn TP.

Số hộ cận nghèo ở khu vực nông thôn liên tục giảm qua từng năm; đến nay chỉ còn 690 hộ, chiếm khoảng 0,4% tổng số hộ dân trên địa bàn Hà Nội. Trong đó, 43/126 xã, phường sau sáp nhập hiện đã không còn hộ cận nghèo.

Đến nay, đa số các hộ gia đình ở khu vực nông thôn đã có nhà ở kiên cố, khang trang. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt khoảng 98%. 100% các thôn xóm được phủ sóng di động hoặc internet băng rộng. 100% hộ dân khu vực nông thôn được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh, trong đó tỷ lệ hộ dân được tiếp cận hệ thống cấp nước sạch tập trung ước đạt 95%...

Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa cho biết, trong thời gian tới, sẽ tiếp tục đẩy nhanh tiến độ thực hiện các chương trình của Trung ương và Hà Nội về giải quyết việc làm cho lao động nông thôn. Thực hiện đồng bộ các giải pháp giảm nghèo theo tiêu chí mới, đảm bảo người dân được tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản.

Đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cũng kiến nghị các sở, ngành, UBND các xã, phường tiếp tục quan tâm, thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, lao động, việc làm. Đồng thời, tăng cường công tác xã hội hóa, huy động sự tham gia của cộng đồng, doanh nghiệp, tạo nguồn lực chăm lo, hỗ trợ sinh kế bền vững cho các hộ cận nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn. 

Tại Phú Thọ, trong những tháng đầu sau sáp nhập, tỉnh đã tập trung nhanh vào hai nhiệm vụ quan trọng là bảo đảm ổn định chính quyền địa phương sau sắp xếp đơn vị hành chính và duy trì liên tục các chính sách an sinh đã có đối với người dân thuộc 3 tỉnh cũ.

Song song đó, các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo và cận nghèo, đảm bảo tiếp cận BHYT và thúc đẩy việc làm được đẩy mạnh theo hướng đồng bộ giữa các ngành. Các báo cáo, kế hoạch và chương trình mục tiêu của tỉnh đều nêu rõ lộ trình giảm tỷ lệ hộ nghèo và mở rộng bảo trợ xã hội cho các đối tượng cần hỗ trợ.

Tín dụng chính sách và hệ thống dịch vụ việc làm là hai trụ cột quan trọng trong gói giải pháp an sinh của tỉnh. Các nguồn vốn chính sách đã được tập trung, hỗ trợ người dân ở vùng khó khăn nhằm cải thiện nhà ở, phát triển sinh kế và tiếp cận việc làm. Thực tế cho thấy nguồn vốn tín dụng chính sách đã đạt quy mô lớn hơn so với trước khi sáp nhập, góp phần vào việc hỗ trợ các dự án nhỏ, tạo việc làm và giảm nghèo.

Tính đến trung tuần tháng 11, kết quả sơ bộ cho thấy tỉnh đã đạt được nhiều mục tiêu đáng ghi nhận. Thứ nhất, tiến độ sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính được đẩy nhanh, giúp giảm chồng chéo trong thực thi chính sách và tăng tính thống nhất trong tiếp cận nguồn lực.

Thứ hai, các chương trình giảm nghèo đa chiều tiếp tục được triển khai với tinh thần liên kết vùng, bảo đảm quyền lợi cho các hộ nghèo, cận nghèo và người có công.

Thứ ba, công tác số hóa thủ tục hành chính, tiếp nhận hồ sơ trực tuyến và một cửa điện tử góp phần rút ngắn thời gian, giảm chi phí cho người dân trong tiếp cận chế độ an sinh. Những chuyển động này tạo nền tảng quan trọng để liên kết an sinh xã hội với mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Thực tế cho thấy, an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới không phải hai hành trình tách biệt, bởi an sinh là nền tảng để người dân yên tâm sản xuất, học tập và tham gia phát triển.