TCDN - Theo báo cáo của Sở Tài chính Thanh Hóa, năm 2023, dự ước thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh đạt hơn 38.000 tỷ đồng, bằng 107,6% dự toán và giảm 25,7% so với cùng kỳ.

Trong đó, thu nội địa ước đạt 22.980 tỷ đồng, bằng 105,2% dự toán, giảm 26,5% so với cùng kỳ. Thu từ hoạt động xuất, nhập khẩu ước đạt 15.030 tỷ đồng, bằng 111% dự toán và giảm 24,5% so với cùng kỳ. Chi ngân sách nhà nước năm 2023 ước đạt 40.454 tỷ đồng, bằng 100% dự toán, đáp ứng nhiệm vụ chi trên các lĩnh vực.

Nguyên nhân chính khiến số thu ngân sách của tỉnh Thanh Hóa giảm đáng kể là do bị tác động tiêu cực bởi nguồn thu từ đất và dầu thô sụt giảm mạnh. Số thu từ dầu thô nhập khẩu năm 2023 dự kiến giảm so với năm 2022 từ 5.120 đến 5.880 tỷ đồng, cụ thể:

Trong những tháng cuối năm 2023, đơn giá dầu thô bình quân có xu hướng tăng mạnh so với giai đoạn đầu năm, hiện đang ở mức 95 - 98 USD/thùng tương đương với số thu bình quân khoảng 400 tỷ đồng/chuyến. Do đó, số thu từ dầu thô trong tháng cuối năm 2023 ước đạt 800 tỷ đồng. Tổng số thu NSNN năm 2023 từ dầu thô nhập khẩu ước đạt hơn 12.000 tỷ đồng.

Đặc biệt, số thu của hàng hóa XNK xuất nhập khẩu qua Cảng biển Nghi Sơn phụ thuộc rất lớn vào mặt hàng dầu thô của dự án Liên hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn (chiếm tỷ trọng trên 83%). Năm 2023, nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn tiến hành bảo dưỡng tổng thể trong 50 ngày nên số chuyến tàu nhập khẩu giảm 03 chuyến, tương đương giảm 1.200 tỷ đồng tiền thuế. Đơn giá bình quân của dầu thô nhập khẩu năm 2023 giảm mạnh so với cùng kỳ khiến số thu bình quân theo từng chuyến tàu cũng giảm tương ứng từ 490 tỷ đồng/chuyến xuống còn 370 tỷ đồng/chuyến, dẫn tới giảm thu 3.600 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, nguồn thu từ đất của tỉnh Thanh Hóa cũng giảm mạnh do ảnh hưởng tiêu cực của thị trường bất động sản. Đến thời điểm cuối năm nay mới thu được 5.200 tỷ đồng (dự toán là 7.100 tỷ đồng). Nếu so với mức thu năm 2022 thì số thu tiền sử dụng đất giảm 43,4% so với cùng kỳ, tương đương gần 4.000 tỷ đồng.

Hơn nữa, do tác động rất nhiều yếu tố, như giảm chính sách thuế bảo vệ môi trường giảm 50%, tiền thuê đất giảm 30%, thuế giá trị gia tăng giảm 2%; tổng thu ước tính cả năm giảm trên 1.300 tỷ đồng từ chính sách. Đặc biệt, hiện nay nguồn mặt bằng mới đưa ra đấu giá và việc xác định giá đất cụ thể gặp nhiều khó khăn. Thời điểm này đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định 120 ngày người trúng đấu giá mới phải hoàn thành nghĩa vụ thuế thì nguồn thu sẽ trôi qua năm 2024.

Ngoài ra, một số lĩnh vực thu giảm so với cùng kỳ như: thuế bảo vệ môi trường, thuế thu nhập cá nhân…Nguyên nhân là do tác động tiêu cực từ thị trường vốn, tài chính, bất động sản trong năm 2023. Bên cạnh đó, ảnh hưởng từ việc áp dụng chính sách miễn, giảm, giãn, hoãn, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất, tiền sử dụng đất, giảm thuế giá trị gia tăng áp dụng cho năm 2023 được Chính phủ, Quốc hội thông qua cũng làm giảm nguồn thu thuế trong ngắn hạn.