TCDN - Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết đã trình Thủ tướng phê duyệt định hướng chương trình thanh tra năm 2022, trong đó có nội dung thanh tra liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19 trên phạm vi toàn quốc.

Thanh tra công tác phòng, chống dịch COVID-19

Ngày 24/10, Quốc hội tiếp tục thảo luận trực tuyến về: các báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham. 

Tại cuộc thảo luận này, ông Phạm Văn Hòa, Phó trưởng đoàn đại biểu tỉnh Đồng Tháp cũng đề nghị Chính phủ tiếp tục "tinh thần tiến công", tập trung thanh tra, kiểm toán, giám sát các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng. "Cần chú ý tới những vấn đề dư luận quan tâm như mua sắm trang thiết bị y tế, gói hỗ trợ an sinh xã hội, các khoản đóng góp của nhân dân trong hoạt động từ thiện", ông Hòa nói. 

Còn đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh, (đoàn đại biểu tỉnh Vĩnh Long) cho rằng cần xác định rõ trách nhiệm cụ thể của từng cấp, từng ngành, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu trong phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; nhất là trong chỉ đạo đấu tranh với các hoạt động buôn lậu, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, các mặt hàng thiết yếu, thuốc, vật tư y tế phục vụ phòng, chống Covid-19... 

Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Tổng Thanh tra Chính phủ ông Đoàn Hồng Phong khẳng định, năm 2021 với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhất là Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, công tác phòng, chống tham nhũng tiếp tục được đẩy mạnh với quyết tâm chính trị cao hơn, hành động mạnh mẽ hơn, không ngừng, không nghỉ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ và đạt được những kết quả tích cực. 

Tổng Thanh tra dẫn chứng điển hình là cuộc thanh tra việc quản lý Quỹ Bảo hiểm y tế, mua sắm trang thiết bị, vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh, Thanh tra Chính phủ đã báo cáo Thủ tướng chuyển 7 vụ việc ngay trong 6 tháng đầu năm 2021 vừa qua sang cơ quan điều tra ngay khi tiến hành thanh tra. 

Trong đó điển hình: các vụ án Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiệm trọng xảy ra tại Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Tim Hà Nội; Bệnh viện Mắt TP.HCM và tại Sở Y tế các tỉnh, thành phố: Sơn La, Đắk Lắk, Cần Thơ; vụ Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Thanh Hóa;… 

Trong đợt bùng phát dịch Covid-19 năm 2021, đã phát sinh một số tội phạm tham nhũng liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh COVID -19. Chủ nhiệm UBTP Lê Thị Nga nói: “Đề nghị Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán nhà nước, các cơ quan hữu quan tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; tập trung hơn vào những lĩnh vực nổi cộm, đang gây bức xúc trong dư luận gần đây như lĩnh vực y tế, giáo dục, việc tổ chức triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về hỗ trợ và phòng, chống dịch bệnh COVID -19, việc huy động các khoản đóng góp của nhân dân để hoạt động từ thiện...”. 

Liên quan đến sự việc này, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nhấn mạnh: "Thanh tra Chính phủ đã trình Thủ tướng phê duyệt định hướng chương trình thanh tra năm 2022, trong đó có nội dung hướng dẫn, chỉ đạo Thanh tra Chính phủ và Thanh tra các bộ, ngành, địa phương tiến hành thanh tra nội dung này trên phạm vi toàn quốc". 

Giá nhập khẩu 2,5 USD/test…trúng thầu 175.000 đồng/test 

Vừa qua, nhiều cơ quan báo chí phản ánh kit xét nghiệm SARS-CoV-2 tại nhiều địa phương có giá “trên trời”. Theo đó, ngày 22/7/2021, Sở Y tế tỉnh Bà rịa Vũng Tàu cũng đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu “Mua sắm test kháng nguyên SARS-CoV-2 phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 (đợt 5)”. Đơn vị trúng thầu của đợt này cũng là Công ty CP Armephaco, sản phẩm cung cấp cũng là StandardTM Q Covid-19 Ag Test, cũng với đơn vị trúng thầu nêu trên, cung cấp cùng loại test và cùng nhà sản xuất này, nhưng mức giá lên đến 175.000 đồng/test. 

Đến ngày 22/9/2021, Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) thuộc Sở Y tế tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu đã có Quyết định số 289/QĐ-KSBT về việc phê duyệt kết quả chỉ định thầu rút gọn gói thầu “Mua sắm test kháng nguyên SARS-CoV-2 (bộ test nhanh) phục vụ phòng, chống dịch Covid-19”. Đơn vị này phê duyệt cho Công ty CP Armephaco trúng thầu cung cấp 1,5 triệu test kháng nguyên SARS –CoV02 (phân nhóm 4) có tên thương mại StandardTM Q Covid-19 Ag Test do công ty SD Biosensor Inc (Hàn Quốc) sản xuất. Đơn giá sau thuế (đã bao gồm các khoản phí) của gói thầu là 135.000 đồng/test, tổng giá trị là 202,5 tỷ đồng. 

Trong khi đó, giá mua sinh phẩm xét nghiệm của Tập đoàn Vingroup, sản phẩm test nhanh kháng nguyên Standard Q Covid-19 Ag Test, hãng sản xuất: SD Biosensor, nước sản xuất: Hàn Quốc do Tập đoàn Vingroup mua có giá khoảng 60 nghìn đồng/test (đơn giá là 2,5 USD/test chưa bao gồm phí ủy thác nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng). Đây là sản phẩm cùng loại gói thầu 1,5 triệu test mà CDC tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu đã phê duyệt cho Công ty CP Armephaco trúng thầu. 

Hay tại Vĩnh Long, Công ty CP Y tế Đức Minh cũng trúng gói thầu này với giá “trên trời”. Công ty CP Y tế Đức Minh mua sản phẩm (cùng tên và nhà sản xuất) với giá 4,25 USD/test và cộng các loại chi phí vào thì giá khoảng 4,46 USD/test, tương đương với mức giá khoảng 102.500 đồng. Nhưng giá chỉ định thầu rút gọn của CDC Vĩnh Long đến 177.500 đồng/test (cao hơn 70.000 đồng/kit). 

Còn tại Đồng Nai, Trung Tâm Y tế huyện Tân Phú đã ban hành 2 Quyết định số 128/QĐ-TTYT và 129/QĐ-TTYT để thực hiện chỉ định thầu mua test nhanh kháng nguyên. Đáng chú ý, 2 Quyết định này, lại chỉ định để mua 2 loại test với 2 mức giá khác nhau. Cụ thể, Quyết định số 129 về việc phê duyệt kết quả chỉ định thầu mua test xét nghiệm Panbio COVID-19 Ag Rapid test Device với số lượng 10.000 test, mức giá 178.500 đồng/test. Thế nhưng, với Quyết định số 128 việc thực hiện mua test xét nghiệm Trueline COVID-19 Ag Rapid test với số lượng 5.000 test, chỉ ở mức giá 135.000 đồng/test. 

Với loại test Trueline Covid-19 Ag Rapid test được sản xuất trong nước, giá 135.000 đồng/test đã được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Long An áp dụng tại Quyết định số 43/QĐ-KSBT ngày 28/5/2021 về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu “Mua sắm sinh phẩm, vật tư xét nghiệm SARS-CoV-2 tại cộng đồng và cơ sở y tế năm 2021”, với 11.000 test, tổng số tiền 1,485 tỷ đồng.

Cùng với việc lựa chọn nhà thầu loại test này, ngày 28/6/2021 Bệnh viện đa khoa khu vực Hậu Nghĩa thuộc Sở Y tế Long An đã thực hiện gói thầu mua 7.000 test với giá 135.000 đồng/test.  

Ở đây cũng cho thấy sự chênh lệch khi cùng loại sản phẩm Trueline Covid-19 Ag Rapid test, ngày 30/6/2021, Công ty CP Bệnh viện Mỹ Hạnh tại Long An, ký hợp đồng mua chỉ với giá 108.000 đồng/test, nhưng tại TP.HCM ngày 25/7/2021 (thời kỳ cao điểm của dịch Covid-19) Viện Y dược học dân tộc thuộc Sở Y tế TP.HCM, đã có Quyết định số 531/QĐ-VYDHDT về phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu với số lượng 10.000 test (cùng loại) có giá 99.750 đồng/test, giảm gần 30% giá so những đơn vị chỉ định thầu rút gọn nêu trên.  

Có thể nói, Covid-19 đã làm ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế Việt Nam trong năm 2021. Đến thời điểm hiện tại, kinh phí chống dịch vẫn đang phụ thuộc phần lớn vào ngân sách quốc gia. Chính vì vậy, việc mua sắm các sinh phẩm thiết bị phục vụ cho chống dịch, phải được các địa phương “tính toán sao cho khéo” để tiết kiệm cho ngân sách. 

Tuy nhiên, trên thực tế, việc mỗi địa phương áp dụng chỉ định thầu để mua sắm các loại vật tư, sinh phẩm khác nhau, với nhiều mức giá khác nhau đang khiến cho thị trường các sản phẩm này trở nên “loạn”. Đáng chú ý, trong khi giá nhập khẩu bộ test nhanh chỉ dao động từ 2-2,5 USD/test (quy đổi tương đương khoảng 46.000 - 57.000 đồng/test), nhưng giá chỉ định thầu rút gọn của các doanh nghiệp cung cấp thiết bị, vật tư y tế trong nước lên đến từ 135.000 – 178.000 đồng/test. Còn với bộ test PCR có giá nhập khẩu 4,25 USD/test và cộng các loại chi phí vào thì giá khoảng 4,46 USD/test (tương đương khoảng 108.000 đồng/test)…nhưng giá chỉ định thầu lên đến 280.000 đồng/test.