TCDN - Thường trực HĐND Tp.HCM đã có buổi giám sát Sở Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm Phát triển quỹ đất về việc quản lý, sử dụng nhà, đất và tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn.

Gần 300 khu đất công bỏ trống, sử dụng sai mục đích 

Tại buổi giám sát, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Võ Công Lực cho biết: Thực hiện Nghị định 167/2017/NĐ-CP ngày 31/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ về sắp xếp lại, xử lý đất, nhà, công trình và các tài sản khác gắn liền với đất, từ năm 2015 đến ngày 30/6/2020, Trung tâm được giao quản lý, xử lý thu hồi, lập thủ tục đấu giá là 125 khu đất.

Cụ thể, đã thu hồi 103 khu đất; trong đó đấu giá thành 6 khu đất, với tổng giá trị đấu giá thành thu về cho ngân sách TP là 1.666,561 tỷ đồng; đã chuyển giao cho các đơn vị theo chỉ đạo của UBND TP là 9 khu đất; giao lập thủ tục đấu giá 51 khu đất; giao quản lý, đề xuất phương án sử dụng 37 khu đất. Đang xử lý thu hồi 22 khu đất.

Về công tác thu hồi đất theo quy định tại Khoản 1 Điều 64 và các Điểm a, b, c và d Khoản 1 Điều 65 Luật Đất đai năm 2013, thực hiện chỉ đạo của UBND TP, từ năm 2015 đến ngày 30/6/2020, Trung tâm Phát triển quỹ đất được giao xử lý thu hồi, quản lý, đề xuất phương án và lập thủ tục đấu giá 77 khu đất. Cụ thể, đã thu hồi 56 khu đất; trong đó đã đấu giá thành 2 khu đất, với tổng giá trị đấu giá thành thu về cho ngân sách TP là 76,403 tỷ đồng; đã chuyển giao cho các đơn vị theo chỉ đạo của TP 19 khu đất; đang lập thủ tục đấu giá 3 khu đất; dự kiến chuyển giao 7 khu đất; đang quản lý 25 khu đất. Đang xử lý thu hồi 21 khu đất.

Về công tác quản lý, bảo vệ các khu đất, tính đến ngày 30/6/2020, Trung tâm Phát triển quỹ đất đang quản lý, thuê bảo vệ đối với các khu đất thuộc đối tượng xử lý sắp xếp theo Nghị định 167/2017/NĐ-CP và Luật Đất đai là 123 khu; trong đó khai thác ngắn hạn 41 khu, thuê đơn vị có chức năng bảo vệ 39 khu, còn lại 43 khu đơn vị tạm quản lý.

Về khai thác ngắn hạn, việc cho thuê khai thác ngắn hạn các khu nhà, đất nhằm tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước, giảm được chi phí bảo vệ, tránh lãng phí khi để đất trống, lấn chiếm và sử dụng mặt bằng trái phép... UBND TP đã có cơ chế về chủ trương cho thuê, tổng số thu đến nay ước khoảng 110 tỷ đồng và nộp toàn bộ vào ngân sách TP.

Như vậy, liên quan đến các địa chỉ nhà đất do tổng công ty và công ty có vốn nhà nước chiếm 50-100%, Trung tâm này đã khảo sát, ghi nhận hiện trạng 1.104 khu đất do 28 đơn vị quản lý. Trong số này có 188 khu đất sử dụng sai mục đích như hợp tác kinh doanh, cho thuê, bố trí nhà ở, 110 khu đất bỏ trống.

Lãng phí tài nguyên, gây thất thu NSNN 

Phó Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP Cao Thanh Bình đặt vấn đề: Hiện nay, Tổ công tác đã đi khảo sát, ghi nhận hiện trạng đối với 987 khu đất, nhưng theo báo cáo nêu chỉ mới có quyết định giao, cho thuê đất 492 khu; ký hợp đồng thuê đất 321 khu. Vậy số còn lại 174 khu hiện nay như thế nào?. Đặc biệt, sau khi kiểm tra phát hiện 178 khu sử dụng sai mục đích. Do đó, Sở cần có nhận định, đánh giá vấn đề này? Việc xử lý sai mục đích như thế nào?.

Làm rõ vấn đề đại biểu đặt ra, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP Võ Trung Trực cho biết, về quản lý sử dụng phần đất mà Trung tâm Phát triển quỹ đất đang được giao quản lý, mục đích giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất xem xét những vị trí nào có hiệu quả thì triển khai bán đấu giá, tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. Trường hợp nào sau quá trình tạm giữ mà chúng ta xét thấy có nhu cầu phục vụ phát triển kinh tế - xã hội thì nên đề xuất để làm sao khai thác hiệu quả.

Để tránh thất thoát, lãng phí, Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường TP HCM Võ Trung Trực cho rằng cần tăng cường kiểm tra, giám sát sau khi giao, cho thuê để đảm bảo khu đất được sử dụng đúng mục đích. Trường hợp sử dụng đất sai mục đích sẽ bị xử phạt, nếu đủ điều kiện thì thu hồi lại bán đấu giá.

Phó Chủ tịch HĐND TPHCM Phan Thị Thắng cho rằng: Nguồn tài nguyên đất có hai khu vực do các đơn vị tư nhân quản lý và do nhà nước quản lý. Trọng tâm giám sát là các khu vực do nhà nước quản lý. Hiện nay, theo báo cáo có 927 ha đất chưa sử dụng cần rà soát, xác định vị trí cụ thể chưa có kế hoạch sử dụng đất nên cần bổ sung.

“Lãng phí đất không chỉ riêng Nhà nước quản lý mà của người dân quản lý hiện nay có những cái không phù hợp quy hoạch, không triển khai nuôi trồng, sản xuất do đặc điểm thổ nhưỡng không canh tác được, hoặc do người dân làm thủ tục xin chuyển mục đích sử dụng đất nhưng không được vì lý do quy hoạch hoặc chưa có kế hoạch sử dụng đất… góp phần rất nhiều vào diện tích đất chưa sử dụng đúng mục đích trên địa bàn TP theo kế hoạch sử dụng đất là rất lớn”, bà Thắng nói.

Về tình trạng các đơn vị khi thuê đất Nhà nước nhưng không sử dụng theo đúng mục đích sử dụng đất hoặc có trường hợp cho thuê lại lấy chênh lệch là không đúng quy định pháp luật gây thất thu cho ngân sách Nhà nước nên đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường phải tập trung quản lý tốt vấn đề này.

Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường TP HCM Võ Trung Trực cho rằng cần tăng cường kiểm tra, giám sát sau khi giao, cho thuê để đảm bảo khu đất được sử dụng đúng mục đích. Trường hợp sử dụng đất sai mục đích sẽ bị xử phạt, nếu đủ điều kiện thì thu hồi lại bán đấu giá.