TCDN - Chiều 14/8, UBND Tp.HCM tổ chức họp báo công bố kế hoạch khắc phục các vi phạm theo kết luận của Thanh tra Chính phủ về dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Mở đầu cuộc họp báo, Phó giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Tp.HCM Từ Lương cho biết, Khu đô thị mới Thủ Thiêm được quy hoạch là một trung tâm mới, hiện đại của thành phố, với các chức năng chính là trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ cao cấp của thành phố, của khu vực và có vị trí quốc tế.

Sẽ đền bù cho dân theo giá đất hiện nay

Đặc biệt, theo ông Lương, việc phát triển Khu đô thị mới Thủ Thiêm không nhằm mục tiêu kinh doanh bất động sản và đạt được lợi nhuận từ việc khai thác đất; thay vào đó, phần lớn diện tích đất được ưu tiên để xây dựng các công trình công cộng, dịch vụ mà trung tâm thành phố hiện hữu còn thiếu và hạn chế phát triển như: Quảng trường trung tâm, công viên bờ sông; Trung tâm Tài chính; Trung tâm Hội nghị triển lãm quốc tế; Cung Thiếu nhi, Lâm viên sinh thái.... Với diện tích đất quy hoạch trung tâm Khu đô thị mới Thủ Thiêm là 657 ha, phần diện tích đất khai thác thương mại chỉ chiếm khoảng 194,3396 ha (tỷ lệ 29,58%). 

Ông Từ Lương cũng khẳng định, hiện Tp.HCM đã xác định được ranh khu đất 4,3 ha thuộc một phần Khu phố 1 (phường Bình An) căn cứ trên các bản đồ mà cơ quan chức năng đang quản lý, nhưng không xác định một phần Khu phố 1, phường Bình An thuộc phạm vi quy hoạch.

Để xác định, thành phố đặt ra nguyên tắc: căn cứ theo các bản đồ (kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu) theo hướng mở rộng trọn ô, trọn thửa đất nhằm đảm bảo diện tích tổng cộng ít nhất đạt được 4,3 ha và phù hợp các điều kiện hiện trạng tại thời điểm lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư lần đầu tiên.

Hồi tháng 4, Thủ tướng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng đã có công văn hướng dẫn Tp. HCM lập bản đồ xác định ranh khu đất 4,3 ha. Theo chỉ đạo của Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình, tháng 5, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thành Phong họp với các bộ ngành thống nhất và hoàn chỉnh bản đồ, xác định có 331 hộ dân bị ảnh hưởng trong khu vực này.

Thành phố sẽ chốt phương án giải quyết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân sau khi nghe ý kiến của các hộ (hiện còn 26 hộ chưa tiếp xúc), trình HĐND thành phố (trong phiên họp bất thường gần nhất) thông qua, làm cơ sở để triển khai.

Nói thêm về phương án đền bù, Phó chủ tịch UBND Tp.HCM Võ Văn Hoan cho biết, chính sách bồi thường "sẽ rất tốt" vì áp dụng một hệ số quy đổi có lợi cho người dân. "Quá trình làm rất phức tạp, bồi thường theo giá hôm nay chứ không phải giá của 5, 10 năm trước. Tuy nhiên, nếu áp theo giá thị trường thả nổi (Nhà nước không kiểm soát) thì thành phố không thể làm được", ông Hoan nói và cho rằng vấn đề quan trọng là thành phố làm chính sách bám vào quy định pháp luật và trên tinh thần "có lợi nhất cho người dân".

Có thể hoàn trả được 26.000 tỷ đồng

Về việc thực hiện các nội dung theo Kết luận 1037 của Thanh tra Chính phủ chỉ đạo của Phó thủ tướng Trương Hòa Bình, UBND thành phố đã lập Tổ công tác thực hiện do Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thành Phong làm tổ trưởng. Tổ công tác xác định 13 vấn đề với 22 đầu việc. Cụ thể: phối hợp các bộ ngành xác định chi phí lãi vay trong phương pháp thặng dư; hướng dẫn phương pháp phân bổ chi phí dự phòng cho khối lượng phát sinh trong tổng mức đầu tư và chi phí được tính trong phương pháp thặng dư; việc sử dụng quỹ đất sạch để thực hiện thanh toán cho các dự án BT.

Tiếp đó là, bổ sung hoặc điều chỉnh quy chuẩn xây dựng; xử lý việc xây dựng của Công ty cổ phần Đại Quang Minh; việc quy định rõ thời gian trực tiếp kiểm tra nghiệm thu công trình xây dựng; kiểm tra, làm rõ và báo cáo Thủ tướng về khoản lãi trên số tiền tạm ứng từ ngân sách nhà nước; kiến nghị xử lý đối với khoản chênh lệch do xác định, trình và phê duyệt chi phí đầu tư bình quân.

Thành phố cũng kiến nghị Kiểm toán Nhà nước sớm kiểm toán các dự án BT; các cơ quan có thẩm quyền xử lý đối với khoản thuế VAT trong các hợp đồng BT tại dự án BT; xử lý thu hồi và hoàn trả ngay khoản tiền tạm ứng từ ngân sách thành phố chưa đúng quy định; thu hồi về ngân sách nhà nước khoản tiền sử dụng đất dự kiến thanh toán cho các dự án BT bổ sung đối với Công ty Đại Quang Minh và lãi suất chậm nộp từ khi phát sinh đến nay.

Ngoài ra, thành phố cũng đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư theo quy định; xác định chi phí đầu tư bình quân năm 2013 theo quy định; làm cơ sở để xem xét, xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung (nếu có) đối với các dự án giao đất có thu tiền sử dụng đất đã hoàn thành; xác định chi phí đầu tư bình quân năm 2019 (bám sát giá thị trường) làm cơ sở tính mức giá khởi điểm để tổ chức đấu giá các lô đất đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng; và xử lý chuyển tiếp các dự án tái định cư không còn nhu cầu, chuyển sang dự án thương mại.

Cuối cùng, thành phố căn cứ chi phí bình quân được duyệt, kiểm tra, rà soát lại giá đất và nghĩa vụ tài chính của các dự án đã giao cho nhà đầu tư; rà soát việc thay đổi quy hoạch chi tiết tại các dự án đã và đang đầu tư xây dựng; tổ chức kiểm điểm, xem xét trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan theo thẩm quyền.

Tất cả những việc này phải thành phố sẽ hoàn thành trước ngày 30/9 năm nay.

Trả lời câu hỏi của các báo về 26.000 tỷ đồng tạm ứng ngân sách bị Thanh tra Chính phủ cho là sai phạm và buộc thu hồi, bà Trần Mai Phương - Phó giám đốc Sở Tài chính Tp.HCM cho biết, số tiền này thành phố chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm nên phải được quyết toán mới hoàn trả được.

Vì vậy, hôm 8/8 vừa qua, UBND thành phố đã kiến nghị Thủ tướng được tiếp tục thực hiện dự án này. Sau khi có ý kiến của Thủ tướng chấp thuận, Sở Kế hoạch và Tài chính sẽ tham mưu thành phố đưa dự án vào kế hoạch đầu tư công trung hạn trình HĐND thành phố mới có thể thu hồi khoản tạm ứng.

Trong khi đó, theo ông Võ Văn Hoan, số tiền này thành phố vay ngân hàng để trả bồi thường cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Nhưng do dự án kéo dài, lãi suất mỗi ngày một cao nên thành phố đã tạm ứng ngân sách trả để giảm phần lãi. Việc tạm ứng mà không tất toán hàng năm là vi phạm Luật ngân sách nên phải thu hồi. "Nếu Thủ tướng đồng ý với kiến nghị, cho kiểm toán, kiểm tra các khâu là thành phố đã chi cho bồi thường thì cơ bản là tất toán và hoàn trả được khoản 26.000 tỷ này", ông Hoan nói.

Trung ương đang xem xét xử lý trách nhiệm cựu lãnh đạo thành phố

Về các dự án sai phạm liên quan khu đất 160 ha tái định cư (thành phố giao cho 51 doanh nghiệp làm dự án thương mại), ông Võ Văn Hoan nói "chưa trả lời được" vì Thanh tra Chính phủ chưa ban hành kết luận thanh tra và đang xem xét báo cáo Thủ tướng.

Liên các khiếu nại của nhiều người dân cho rằng không chỉ có 4,3 ha ngoài ranh quy hoạch mà có đến 5 khu phố, 3 phường đều ngoài ranh; Phó chủ tịch Võ Văn Hoan cho rằng kết luận Thanh tra Chính phủ không đề cập, mà chỉ yêu cầu thành phố kiểm tra, giải quyết.

"Thành phố đã yêu cầu UBND quận 2 hướng dẫn bà con làm đơn gửi chính quyền để làm cơ sở xem xét, nhưng rất tiếc không nhận được. Sau đó thành phố mời tiếp lần thứ hai thì chỉ có 4 người gặp. Ngày mai tôi tiếp tục gặp để nghe ý kiến bà con, còn điều gì chưa tốt, chưa đúng để thành phố giải quyết", ông Hoan nói.

Đối với các cá nhân để xảy ra sai phạm ở Khu đô thị Thủ Thiêm, thuộc thẩm quyền Tp.HCM quản lý, ông Hoan cho biết nhiều người không còn công tác hoặc chuyển nơi sinh sống nên mất nhiều thời gian để xem xét, kiểm điểm.

“Về cán bộ cấp cao thuộc thẩm quyền của Trung ương thì phải chờ. Trung ương đang xem xét vai trò, trách nhiệm cụ thể của từng cựu lãnh đạo thành phố liên quan đến sai phạm ở Thủ Thiêm. Do đó, vấn đề xử lý sai phạm, ai sai phạm, tại thời điểm này tôi không trả lời được”, ông Hoan cho hay.

Dự tính đến ngày 30/9 có kết quả báo cáo UBND thành phố. Còn với các cán bộ cấp cao thuộc thẩm quyền Trung ương quản lý, các cơ quan này cũng đang xem xét cụ thể trách nhiệm.

Cuối buổi họp báo, ông Hoan một lần nữa nói rằng Tp.HCM "xin nghiêm túc chấp hành" kết luận và yêu cầu của Thanh tra Chính phủ. Hai bản kết luận của Thanh tra Chính phủ là căn cứ pháp lý cao nhất để thành phố giải quyết cho người dân.