TCDN - Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA) cho rằng, năm 2023 Chính phủ, Bộ Tài chính nên tiếp tục gói giải pháp chính sách thuế, phí đã thực hiện trong năm 2022 để giúp các doanh nghiệp phục hồi một cách an toàn và phát triển mạnh, từ đó góp phần tăng thu ngân sách nhà nước.

Bài 1: Giằng co bài toán giảm thuế, phí nhưng vẫn tăng thu ngân sách

Bài 2: Thách thức ngành Tài chính năm 2023 và câu hỏi chính sách thuế, phí 

Bà Nguyễn Thị Cúc, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA) đã có những chia sẻ với Tạp chí Tài chính doanh nghiệp xung quanh chính sách thuế, phí hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong năm 2023.

Bà đánh giá như thế nào về các chính sách về thuế như miễn, giảm, gia hạn thuế, phí… trong thời gian vừa qua?

Trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng của đại dịch, khủng hoảng năng lượng, lạm phát, Bộ Tài chính đã đề xuất Chính phủ, Quốc hội ban hành nhiều giải pháp toàn diện, sâu rộng rất về thuế, phí nhằm giúp các doanh nghiệp phục hồi và phát triển mạnh mẽ hơn.

Cụ thể, chính sách gia hạn thời hạn nộp tiền thuế, tiền thuê đất năm 2022 đã được mở rộng đối với kinh doanh bất động sản giúp doanh nghiệp có thể dùng số tiền thuế được gia hạn này để tái đầu tư sản xuất, kinh doanh mà không phải đi vay ngân hàng. Nhà nước đã nhường thuận lợi này cho doanh nghiệp, nhận khó khăn về mình.

Đối với chính sách giảm thuế, Nghị quyết của Quốc hội đã giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu về mức tối thiểu 1.000 đồng/lít. Với lượng xăng dầu tiêu thụ mỗi ngày rất lớn, mỗi lít xăng giảm 1.000 đồng tiền thuế thì lợi ích mang lại là rất lớn. Nhờ đó giúp cho giá xăng, dầu đang từ mức cao (hơn 32 nghìn đồng/lít) đã giảm và ổn định trở lại. Cùng với đó, Bộ Tài chính tiếp tục đề xuất giảm thuế nhập khẩu đối với mặt hàng xăng động cơ không pha chì từ 20% xuống 10% giúp doanh nghiệp được hưởng luôn số tiền thuế được giảm này. Đây chính là cái được của doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu đầu mối, cũng như doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, các đại lý xăng dầu.

Bên cạnh đó, theo Nghị định 15/2022/NĐ-CP của Chính phủ, giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, trừ một số nhóm hàng hóa dịch vụ như: viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng...; Quy định giảm thuế áp dụng thống nhất tại các khâu nhập khẩu, sản xuất, gia công, kinh doanh thương mại, trước đây chỉ giảm thuế cho hoạt động sản xuât kinh doanh trong nước, không áp dụng với hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu. Rất nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế, qua đó giá giảm tương ứng, góp phần kích thích tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sôi động hơn.

Có thể nói, các gói giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp về gia hạn tiền thuế, tiền thuê đất, giảm thuế GTGT, giảm thuế BVMT đối với xăng dầu, giảm thuế nhập khẩu đối với xăng dầu của Quốc hội, Chính phủ thời gian qua là những cú hích rất mạnh giúp doanh nghiệp, người dân giảm được áp lực tăng giá, giảm áp lực lạm phát, bình ổn thị trường, qua đó giúp doanh nghiệp ổn định sản xuất kinh doanh và ổn định cuộc sống. Đặc biệt việc giảm, gia hạn thuế năm 2022 được mở rộng diện áp dụng. Đây là những biện ph áp rất quyết liệt, rất rộng của Chính phủ.

Để có thể ban hành thực hiện được những chính sách trên không dễ dàng chút nào, nhất là trong bối cảnh thu ngân sách còn nhiều khó khăn. Bà đánh giá thế nào về vai trò tham mưu của Bộ Tài chính đối với chính sách trên?

Trong thời gian vừa qua, tôi thấy được sự chủ động, tích cực vào cuộc của Bộ Tài chính, đề xuất kịp thời nhiều chính sách mới, chưa có tiền lệ hỗ trợ phục hồi phát triển kinh tế - xã hội.

Đơn cử như trong bối cảnh giá xăng, dầu diễn biến phức tạp, ảnh hưởng tới sản xuất kinh doanh và đời sống người dân, Bộ Tài chính 2 lần trình Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn; đề xuất giảm mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng và thuế GTGT đối với xăng dầu… Các chính sách này đã có tác dụng tích cực kiềm chế lạm phát của Việt Nam ở dưới mức 4%, trong khi nhiều nền kinh tế trên thế giới đang đối mặt với lạm phát cao.

Với các chính sách thuế được ban hành, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Thuế có công văn hướng dẫn để những chính sách hỗ trợ về thuế đến được với người dân và doanh nghiệp một cách nhanh nhất, thuận lợi nhất.

Đối với việc gia hạn thời hạn nộp thuế, những văn bản chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đã rất rõ ràng. Doanh nghiệp chỉ cần làm thủ tục một lần duy nhất là được gia hạn tất cả các loại thuế. Doanh nghiệp cũng có thể gửi giấy đề nghị gia hạn bằng nhiều hình thức: qua thư điện tử, công văn, hoặc trực tiếp đến làm đề nghị gia hạn tại cơ quan thuế.

Năm 2023 dự báo kinh tế thế giới cũng như trong nước còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, Bộ Tài chính đã, đang và sẽ thực hiện một số chính sách thuế, phí tiếp tục hỗ trợ, người dân, doanh nghiệp, theo bà, Bộ Tài chính cần tập trung vào những chính sách nào?

Tôi đánh giá cao những chính sách Bộ Tài chính đề xuất ngay từ đầu năm như giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu, gia hạn chính sách giảm 30% tiền thuê đất, mặt nước; đề xuất gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT, TNDN, TNCN và tiền thuê đất trong năm 2023.

Thời gian vừa qua, VTCA nhận được nhiều ý kiến từ cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội đánh giá rất cao tính hiệu quả của các gói giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn do đại dịch Covid-19 trong thời gian vừa qua, đặc biệt là giải pháp giảm thuế suất thuế GTGT.

Do đó, VTCA đề nghị nhà nước tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua các khó khăn kinh tế, tài chính trong năm 2023 mà dự kiến sẽ còn khó khăn hơn năm 2022, nhằm duy trì đà tăng trưởng và phục hồi sau đại dịch Covid-19. VTCA đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu trình Chính phủ, Quốc hội để tiếp tục áp dụng biện pháp giảm thuế GTGT (giảm thuế suất từ 10% xuống 8%) áp dụng trong cả năm 2023.

Chính sách giảm thuế rõ ràng là rất cần thiết đối với doanh nghiệp và người dân trong thời điểm này khi doanh nghiệp phá sản, ngừng hoạt động, một bộ phận người dân thất nghiệp, giá cả hàng hóa tăng cao.

Chỉ khi doanh nghiệp được giảm thuế sẽ có điều kiện doanh nghiệp tái sản xuất từ đó doanh nghiệp kinh doanh có lãi, đóng thuế góp phần tăng thu ngân sách cho nhà nước. Tuy nhiên việc giảm thuế GTGT cần được tính toán chi tiết đồng bộ như  tổng mức giảm thu ngân sách nhà nước, các biện pháp kích cầu sản xuất tiêu dùng… để có quyết sách phù hợp.