TCDN - Khủng hoảng tiền mặt khiến các tập đoàn địa ốc Trung Quốc không thể bàn giao nhà đúng hạn nên nhiều khách hàng từ chối thanh toán khoản vay thế chấp.

Bloomberg đưa tin trên khắp Trung Quốc, người mua nhà đã từ chối thanh toán các khoản vay thế chấp ngân hàng do những nhà doanh nghiệp bất động sản chậm trễ trong việc hoàn thành các dự án nhà ở. Thực trạng ấy có thể làm leo thang cuộc khủng hoảng bất động sản và rủi ro nợ xấu đối với hệ thống ngân hàng.

Số liệu của các nhà phân tích của Citigroup Inc. cho thấy, người mua của 35 dự án ở 22 thành phố của Trung Quốc đã quyết định ngừng thanh toán các khoản vay thế chấp từ ngày 12/7 do các dự án xây dựng chậm tiến độ và giá nhà lao dốc.

Cuộc khủng hoảng tiền mặt

Hơn một năm sau khi chính phủ Trung Quốc siết tín dụng bất động sản, lĩnh vực này vẫn chưa thoát khỏi khủng hoảng. Giới quan sát cảnh báo "cơn bão" đang càn quét tầng lớp trung lưu của đất nước và gây ra mối đe dọa cho sự ổn định xã hội.

Các ngân hàng Trung Quốc vốn đang phải đối phó những thách thức do gánh nặng thanh khoản của ngành bất động sản. Giờ, họ lại chịu thêm sức ép từ các khoản nợ xấu của người mua nhà.

Griffin Chan, trưởng nhóm phân tích của Citigroup, nói rằng khi các khách hàng không trả nợ, khoản nợ xấu có thể lên tới 561 tỷ nhân dân tệ (83 tỷ USD), chiếm khoảng 1,4% tổng dư nợ thế chấp.

Theo ông, kiểm soát tác động tổng thể đối với các ngân hàng là việc khả thi, nhưng những tổ chức tín dụng quốc doanh - bao gồm Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc, Ngân hàng Tiết kiệm Bưu điện Trung Quốc và Ngân hàng Công thương Trung Quốc (ICBC) - sẽ dễ hứng chịu tác động xấu hơn bởi các khoản vay thế chấp. Những nhà băng này cũng chịu ảnh hưởng khi niềm tin của nhà đầu tư suy yếu.

Giá cổ phiếu của Ngân hàng Tiết kiệm Bưu điện Trung Quốc đã lao dốc 3,3%, trong khi cổ phiếu của ICBC ghi nhận mức giảm 2%. Chỉ số chính của nhóm ngân hàng Trung Quốc cũng sụt giảm 2,7%, ngưỡng cao nhất kể từ ngày 25/4.

Theo cơ quan quản lý ngân hàng Trung Quốc, đối với các ngân hàng, tỷ lệ nợ xấu của các khoản vay thế chấp thấp hơn nhiều so với những hình thức cho vay khác.

Vào tháng 12 năm ngoái, tỷ lệ nợ xấu đối với các khoản vay thế chấp nhà của Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc chỉ là 0,2%, còn tỷ lệ nợ xấu trên tổng khoản vay là 1,42%.

Ảnh hưởng lâu dài của làn sóng dừng thanh toán vay thế chấp

Hôm 12/7, một chỉ số của Bloomberg đo lường các trái phiếu lãi suất cao của Trung Quốc đã lao dốc xuống mức thấp nhất trong 10 năm. Trong khi đó, chỉ số đối với những trái phiếu nội địa của các tập đoàn địa ốc, bao gồm Gemdale Corp. và Country Garden Holdings Co, cũng ghi nhận ngưỡng thấp kỷ lục.

Trong tháng 5, giá nhà tại Trung Quốc đã chứng kiến tháng giảm thứ 9 liên tiếp. Điều đó cho thấy nhu cầu vẫn yếu bất chấp sự hỗ trợ từ chính quyền Bắc Kinh.

Giá nhà tại Trung Quốc tăng phi mã trong vài thập kỷ qua. Bắc Kinh đã bắt đầu để mắt tới ngành công nghiệp này vào năm 2016. Khi đó, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố: "Nhà để ở, không phải đầu cơ". Nhưng phải đến năm 2020, cơn bão quy định mới càn quét lĩnh vực này.

Làn sóng quy định giáng đòn vào ngành công nghiệp địa ốc và đẩy China Evergrande - nhà phát triển bất động sản lớn thứ 2 Trung Quốc - vào cảnh vỡ nợ. Cuộc khủng hoảng tiền mặt còn khiến doanh nghiệp bất động sản không thể hoàn thành các dự án nhà ở và giao nhà đúng hạn cho khách hàng.

Thực trạng ấy làm xói mòn niềm tin của người mua nhà. Năm ngoái, khách mua nhà của China Evergrande đã tập trung trước trụ sở của tập đoàn để đòi lại khoản tiền trả trước. Gần 800 dự án của tập đoàn vẫn chưa hoàn thành, rải rác trên khắp 200 thành phố của Trung Quốc.

Ngành bất động sản cũng chịu ảnh hưởng khi triển vọng kinh tế xấu đi vì tác động của làn sóng COVID-19. Nhiều thành phố tại Trung Quốc đang áp dụng các biện pháp chống dịch mới, từ dừng hoạt động của một số cơ sở kinh doanh đến phong tỏa những khu vực ghi nhận ổ dịch mới. Các động thái này nhằm ngăn làn sóng dịch bệnh sau khi biến chủng BA.5.2.1 của Omicron xuất hiện tại Thượng Hải.

Đây là dòng phụ hoàn toàn mới của BA.5 và Trung Quốc là quốc gia đầu tiên ghi nhận. Đến nay, đất nước 1,4 tỷ dân đã áp dụng lệnh phong tỏa và các biện pháp hạn chế di chuyển với khoảng 30 triệu người.