TCDN - Thanh tra Chính phủ sẽ thanh tra toàn diện các dự án điện, phát triển từ năm 2011 đến 2021, khi cần thiết có thể thanh tra những nội dung liên quan trước hoặc sau thời kỳ thanh tra.

Theo quyết định vừa được Phó tổng thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy ký, cơ quan này sẽ thanh tra các dự án điện phát triển từ năm 2011 đến 2021. Đây là các dự án thuộc quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011- 2020, có xét đến năm 2030 (quy hoạch Điện VII) và quy hoạch Điện VII điều chỉnh.

Quyết định này cũng đã được gửi tới UBND các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Lắk, Bình Phước, Bạc Liêu và Đắk Nông. Đây là các địa phương vừa qua có sự phát triển năng lượng tái tạo, nhất là điện mặt trời, điện mặt trời mái nhà, điện gió.

Việc thanh tra sẽ tiến hành trong 85 ngày làm việc, tập trung vào chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng của các công trình, dự án điện này. Khi cần thiết, có thể thanh tra những nội dung liên quan trước hoặc sau thời kỳ thanh tra.

Quyết định này cũng đã được gửi tới UBND các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Lắk, Bình Phước, Bạc Liêu và Đăk Nông. Đây là các địa phương vừa qua có sự phát triển năng lượng tái tạo, nhất là điện mặt trời, điện mặt trời mái nhà, điện gió...

Sự phát triển và bổ sung quy hoạch nhiều dự án năng lượng tái tạo, nhất là điện mặt trời, điện mặt trời mái nhà ồ ạt vừa qua đã gây ra quá tải nghiêm trọng cho hệ thống truyền tải điện. Điều này dẫn tới việc nhiều nhà máy điện mặt trời phải cắt giảm công suất phát, gây thiệt hại cho nhà đầu tư và làm giảm động lực phát triển của loại hình năng lượng này.

Năm ngoái, Bộ Công Thương cũng thanh tra các dự án điện mặt trời, điện mặt trời mái nhà tại 10 địa phương được phản ánh có sự phát triển nóng. Kết quả cuối cùng chưa được công bố, song theo cơ quan này, quá trình kiểm tra tại một số địa phương cũng phát hiện nhiều sai phạm trong phát triển điện mặt trời mái nhà.

Tại cuộc họp báo hồi tháng 1, lãnh đạo Cục Điện lực và năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho biết, đã hoàn thành dự thảo kết quả kiểm tra để có thể báo cáo Chính phủ sớm nhất.

Đến hết năm 2021, tổng công suất đặt các nguồn năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió, điện mặt trời mái nhà...) đạt 20.670 MW, chiếm 27% tổng công suất đặt toàn hệ thống và tăng 3.420 MW so với 2020.

Thực tế, từ năm 2020 đến nay, có nhiều địa phương công bố những sai phạm khi kiểm tra các dự án điện mặt trời mái nhà trên địa bàn. Đơn cử, tỉnh Đắk Lắk hiện có hơn 360 đơn vị đăng ký xây dựng trang trại lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời mái nhà, nhưng thực tế chỉ thấy sản xuất điện mặt trời. 

Còn tại Vĩnh Long, một số dự án điện mặt trời mái nhà theo hình thức trang trại đã "lộ" loạt sai phạm sau quá trình kiểm tra của Sở Công thương Vĩnh Long. Khi kiểm tra hơn 40 dự án điện mặt trời mái nhà trên địa bàn, Sở này phát hiện một số sai phạm trong đầu tư, công tác nghiệm thu, đấu nối các dự án điện mặt trời mái nhà.

Sai phạm phổ biến tại các dự án điện mặt trời mái nhà trang trại tại Vĩnh Long, theo ông, là lắp trên mái công trình nông nghiệp, dưới hình thức trang trại nhưng chưa đảm bảo các tiêu chí về trang trại. Có dự án chênh lệch số liệu công suất pin lắp đặt giữa biên bản, hồ sơ nghiệm thu với hợp đồng mua bán điện đã ký với điện lực.