TCDN - Trong bối cảnh khó khăn về dòng tiền, các doanh nghiệp lớn có năng lực tài chính tốt vẫn tấp nập thực hiện các thương vụ mua bán, sáp nhập (M&A).

Khởi đầu năm 2023, các thương vụ M&A đã xuất hiện dày đặc hơn. Hàng loạt các ngân hàng như Vietcombank (VCB), VPBank (VPB), PG Bank (PGB) đều tấp nập lên kế hoạch cho các thương vụ M&A. 

Công ty cổ phần Nước - Môi trường Bình Dương (Biwase, mã: BWE) cũng vừa thông qua chủ trương nâng sở hữu và hợp nhất thêm 5 công ty mới. Trong đó có 4 công ty nước tại tỉnh Long An. Trước đó, tháng 4/2022, Biwase công bố đã mua lại cổ phần của 2 công ty nước ở Cần Thơ. Theo kế hoạch, Biwase đang có chủ trương mở rộng đầu tư sang các tỉnh lân cận như Bình Phước, Bến Tre...

Tương tự, DNP Water - công ty con của Nhựa Đồng Nai (DNP) đã mua hơn 4,5 triệu cổ phiếu của Nước sạch Bắc Giang (BGW). Sau giao dịch, DNP Water trở thành cổ đông lớn của Nước sạch Bắc Giang, với tỷ lệ sở hữu gần 25%.  

Dự báo từ nửa cuối năm 2023 - 2024, khi lãi suất và lạm phát được điều chỉnh hợp lý, thị trường M&A sẽ phục hồi mạnh, nhất là ngành xây dựng và bất động sản. Trước mắt, trong quý 1/2023, một số thương vụ M&A có thể sẽ diễn ra, đó là Cholimex, Eximbank (EIB), KIDO (KDC)… 

Trong đầu tháng 3 sắp tới đây, Công ty cổ phần Container Việt Nam (Viconship) dự định tổ chức ĐHĐCĐ thường niên 2023 để trình kế hoạch phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn điều lệ với tỷ lệ 1:1. Công ty dự kiến huy động thêm nguồn vốn mới từ các cổ đông lên tới 1.212,7 tỷ đồng. Đây là khoản tiền lớn, nhất là khi Viconship vừa hoàn tất huy động từ cổ đông tăng gấp đôi vốn vào đầu năm 2022.

Tuy nhiên, điều này không lạ khi trước đó công ty  đã lên một loạt phương án M&A tham vọng đề ra ở nửa cuối năm 2022. Trong báo cáo tài chính quý 4/2022, Viconship đề ra hai phương án M&A gồm mua 49% vốn Công ty cổ phần Vận tải biển Vinaship và chi 2.250 tỷ đồng mua lại cổ phần chi phối tại một doanh nghiệp cảng biển đều chưa hoàn tất. Tuy nhiên, động thái đáng chú ý của Vicoship trong quý này là chi 825 tỷ đồng để thực hiện đặt cọc, ký cược.

Đích đến nhắm tới, theo dự đoán của giới đầu tư, là Dự án Cảng Nam Hải Đình Vũ. Cảng Nam Hải Đình Vũ Nằm ngay sát cảng Xanh VIP của Viconship, thuộc sở hữu của Công ty cổ phần Cảng Nam Hải Đình Vũ. Đây là công ty con của Gemadept. Mới đây, doanh nghiệp này đang thông báo muốn chuyển nhượng toàn bộ 84,66% cổ phần tại Công ty cổ phần Cảng Nam Hải Đình Vũ. Dù chưa có tuyên bố chính thức nào từ hai bên, nhưng một thương vụ làm thay đổi đáng kể cụm cảng Hải Phòng được kỳ vọng sẽ diễn ra tới đây, khi trong quý 4/2022, Gemadept ghi nhận dòng tiền vào hơn ngàn tỷ đồng từ nhận đặt cọc. 

Hay như mới đây Tập đoàn Hóa chất Đức Giang đã duyệt phương án mua hơn 3,44 triệu cổ phiếu TSB, tương đương 51% vốn điều lệ Công ty cổ phần Ắc quy Tia Sáng. Với giá mua không quá 39.200 đồng/cổ phiếu, Hóa chất Đức Giang dự kiến chi ra xấp xỉ 135 tỷ đồng. Giá trị đầu tư để sở hữu chi phối Công ty Ắc quy Tia Sáng chỉ tương đương hơn 1% tổng tài sản của một trong những doanh nghiệp ngành hóa chất có quy mô lớn nhất trên sàn. 

Thực tế, bên mua trong các thương vụ M&A đầu năm nay đều là những “ông lớn” sẵn nguồn tài chính hoặc có tỷ lệ nợ còn khá khiêm tốn. Chẳng hạn, tại Biwase, lượng tiền mặt và các khoản tiền gửi riêng ở công ty mẹ cuối năm 2022 vẫn xấp xỉ 1.110 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ của Biwase ở mức khá (55%), nhưng lợi nhuận tăng nhanh các năm qua giúp nâng cao năng lực tài chính của doanh nghiệp này. Đến cuối năm 2022, Công ty có quy mô vốn 1.929,2 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối gần 816 tỷ đồng, tương đương 42% vốn điều lệ. 

Hóa chất Đức Giang cũng có năm 2022 kinh doanh thắng lợi lớn với mức lợi nhuận đạt được cao kỷ lục hơn 6.040 tỷ đồng, gấp 2,4 lần năm 2021. Khoản lợi nhuận tích lũy đến cuối năm 2022 đã tăng lên 5.084 tỷ đồng, gấp 1,34 lần quy mô vốn điều lệ. Cũng nhờ thu lãi lớn năm trước, Tập đoàn trả bớt nợ vay, giảm tỷ lệ nợ xuống còn chưa đến 19%. Lượng tiền mặt và tiền gửi kỳ hạn dưới 1 năm của Tập đoàn vượt 9.000 tỷ đồng, chiếm 68% tổng tài sản. 

Hóa chất Đức Giang đã vạch ra nhiều kế hoạch đầu tư đòi hỏi huy động lượng vốn lớn. Tuy nhiên, bên cạnh tự đầu tư, M&A vẫn là phương thức được Tập đoàn sử dụng nhiều năm nay để tăng quy mô. Quyết định mua lại một doanh nghiệp ắc quy còn mở thêm một lĩnh vực hoạt động mới cho doanh nghiệp ngành hóa chất này. 

Còn đối với Viconship, nguồn vốn tăng thêm trong quý 4/2022 giúp Công ty sớm giải ngân một khoản tiền lớn để đặt cọc, ký cược đến từ vốn vay. Công ty đã vay dài hạn 700 tỷ đồng ở quý trước. So với thời điểm cuối quý 3, nợ phải trả của Công ty tăng thêm 858 tỷ đồng, trong khi vốn chủ sở hữu giảm nhẹ.