TCDN - Hàng loạt tập đoàn công nghệ lớn ở Mỹ đang và sẽ đầu tư vào Ấn Độ, song phần lớn thương vụ đầu tư đều hướng tới đế chế của tỉ phú Mukesh Ambani, người giàu nhất châu Á hiện nay.

Amazon cam kết đầu tư 1 tỉ USD vào Ấn Độ hồi tháng 1, Facebook chi gần 6 tỉ USD cuối tháng 4, còn Google gây ấn tượng với khoản đầu tư lên tới 10 tỉ USD. Các tập đoàn ấy là một phần trong làn sóng đầu tư vào ngành công nghệ Ấn Độ năm nay với tổng trị giá là 20 tỉ USD, và phần lớn doanh nghiệp đầu tư đến từ Mỹ.

Chỉ vài tháng trước, người ta còn hoài nghi về các khoản đầu tư vào Ấn Độ bởi tất cả tập đoàn công nghệ đang xung đột với chính phủ nước này. Giới chức và giới truyền thông Ấn Độ đều tỏ ra lạnh nhạt, thờ ơ với chuyến thăm New Delhi của các tổng giám đốc công nghệ Mỹ.

Đột nhiên, dịch COVID-19 lây lan dữ dội tại Ấn Độ cùng với căng thẳng ngoại giao giữa quốc gia này với Trung Quốc hồi đầu tháng 6 và sự hoài nghi của chính quyền Tổng thống Trump với các doanh nghiệp Trung Quốc đã khiến cho ngành công nghệ của Ấn Độ chuyển sang bước ngoặt mới.

Làn sóng đầu tư lớn vào Ấn Độ vừa là thách thức, vừa là cơ hội để xâm nhập vào thị trường với 700 triệu người dùng Internet và gần 500 triệu người chưa được tiếp cận mạng. Đây là "phần thưởng" cực kì lớn mà mọi doanh nghiệp không muốn bỏ qua.

Jay Gullish, người phụ trách chính sách công nghệ của Hội đồng Kinh doanh Mỹ - Ấn, phát biểu rằng về lâu dài Ấn Độ sẽ trở thành thị trường lành mạnh, các quy định sẽ được thiết lập một cách công bằng, minh bạch hơn.

Nhiều năm nay, Thung lũng Silicon chỉ có thể nhìn các doanh nghiệp Trung Quốc chiếm trọn thị trường đông dân nhất thế giới bởi họ có bức tường số (Great Firewall). Tuy nhiên, luật an ninh mới tại Hong Kong đã khiến cho Trung Quốc mất mát rất nhiều.

Luật an ninh mới cho phép nhà chức trách sử dụng quyền lực để quản lí các nền tảng công nghệ. Facebook, Google, Twitter cho biết họ sẽ ngừng chia sẻ dữ liệu với chính quyền Hong Kong, còn TikTok quyết định rút lui hoàn toàn.

Bên cạnh đó, sự hoài nghi đối với công nghệ Trung Quốc của chính quyền Mỹ cứ tăng dần. Tổng thống Trump vừa công bố lệnh hạn chế thị thực vào tuần trước đối với nhân viên Huawei và một số hãng khác, đồng thời xem xét cấm TikTok của ByteDance.

Đây chính là nước ngoặt củng cố quan hệ giữa Mỹ và Ấn Độ. Chính phủ Ấn Độ đã cấm TikTok cùng 58 ứng dụng khác của Trung Quốc vào tháng 6 vừa rồi sau vụ đụng độ tại biên giới hai nước khiến 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng.

Xung đột biên giới khiến làn sóng tẩy chay các sản phẩm Trung Quốc tại Ấn Độ nổ ra mạnh mẽ. Dù Ấn Độ và Trung Quốc không dễ tách rời nhau trong lĩnh vực công nghệ nhưng những căng thẳng gần đây giữa hai nước có thể tăng cường mối quan hệ lâu dài giữa Mỹ và Ấn Độ.

Ravi Shankar Chaturvedi, Giám đốc nghiên cứu Học viện Kinh doanh thuộc đại học Tufts, nhấn mạnh rằng hàng ngàn kĩ sư Ấn Độ đang làm việc tại Thung lũng Silicon. Nhiều người Ấn Độ đang giữ vị trí cao tại các tập đoàn công nghệ lớn như Google, Microsoft và vài hãng công nghệ Mỹ khác.

Bên cạnh việc các hãng công nghệ Mỹ để mắt tới thị trường Ấn Độ, tỉ phú giàu nhất châu Á, Mukesh Ambani, lại củng cố vị thế của ông như "một người gác cổng thiện chí".

Phần lớn khoản đầu tư trong lĩnh vực công nghệ vào Ấn Độ năm nay đều dồn vào các công ty của tỉ phú Mukesh Ambani. Jio Platforms, công ty dịch vụ kĩ thuật số thuộc tập đoàn Reliance của ông Ambani, đã huy động được hơn 20 tỉ USD vào cuối tháng 4. Các nhà đầu tư muốn sử dụng khoản tiền trên để nhanh chóng thâm nhập nền kinh tế số khổng lồ của Ấn Độ.

Jio đã ra mắt thị trường với tư cách là một công ty cung cấp mạng di động năm 2016 và nhanh chóng đạt được gần 400 triệu thuê bao. Sau đó, công ty lấn sân sang lĩnh vực thương mại điện tử, thanh toán số, streaming, thậm chí cả nền tảng họp video tương tự như Zoom.

Dường như tỉ phú Ambani muốn biến Jio thành hệ sinh thái tổng quát cho người dân Ấn Độ, và rõ ràng các công ty ở Thung lũng Silicon cũng muốn có phần.

"Các doanh nghiệp công nghệ Mỹ không thể thâm nhập vào "Great Firewall" của Trung Quốc nhưng "Great Paywall" của Ấn Độ do Jio tạo ra đã dễ dàng hơn nhiều. Tất cả những việc họ phải làm là đưa tiền cho tập đoàn Reliance để gia nhập thị trường", Chaturvedi nói.

Là một trong những doanh nghiệp lớn nhất của Ấn Độ được điều hành bởi người giàu nhất nước này, Reliance có tầm ảnh hưởng lớn và không bị ràng buộc bởi nhiều về quy định lưu trữ dữ liệu và thương mại điện tử - thứ đã gây trở ngại cho các nền tảng lớn như Facebook, Google và Amazon.

"Không tập đoàn nào có thể tự giải quyết việc này thành công và nhanh chóng như Reliance", Chaturvedi nói. "Phần lớn các quy định về thương mại điện tử và luật địa phương hóa dữ liệu đã chịu ảnh hưởng lớn từ Reliance".

Giáo sư Mark Lemley thuộc Đại học Stanford, nhận định rằng: "Khi chính quyền Trump ngày càng đóng cửa nền kinh tế Mỹ khỏi thế giới, các doanh nghiệp ở Thung lũng Silicon với nhiều nhân tài xuất chúng sẽ tìm cách mở rộng phạm vi hoạt động của họ và Ấn Độ là đích đến đầu tiên".