TCDN - Số thuế TNDN tạm nộp của các quý nên ít nhất phải là 80% so với số phát sinh để doanh nghiệp dù không phải kê khai tạm nộp thuế nhưng sẽ có báo cáo tài chính quý. Nếu báo cáo tài chính quý thể hiện số thuế TNDN phải nộp mà thực nộp dưới 80% thì mới xử lý chậm nộp.

Phát biểu tại Hội nghị đối thoại chính sách, thủ tục hành chính thuế và hải quan năm 2020, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA) nhấn mạnh, Nghị định số 91/2014/NĐ-CP và Thông tư số 151/2014/TT-BTC, đã bỏ quy định kê khai thuế TNDN “tạm tính” hàng quý, thay bằng quy định “tạm nộp” thuế TNDN hàng quý. 

Theo đó, doanh nghiệp căn cứ vào số thuế TNDN của năm trước và dự kiến kết quả sản xuất - kinh doanh trong năm để xác định số thuế TNDN tạm nộp các quý sát với thực tế kết quả sản xuất - kinh doanh của năm. Quy định này cho phép doanh nghiệp tạm nộp tổng số thuế trong kỳ tính thuế thấp hơn số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán từ 20% trở lên thì phải nộp tiền chậm nộp đối với phần chênh lệch từ 20% trở lên giữa số thuế tạm nộp với số thuế phải nộp theo quyết toán (tính từ ngày tiếp theo sau ngày cuối cùng của thời hạn nộp thuế quý 4 của doanh nghiệp đến ngày thực nộp số thuế còn thiếu so với số quyết toán). Tức là, doanh nghiệp tạm nộp thuế TNDN 4 quý của năm ở mức không thấp hơn 80% số thuế TNDN cả năm và thời hạn cuối để tạm nộp thuế TNDN của 4 quý là 30/1 năm sau.

Còn theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, có hiệu lực vào ngày 05/12, tổng số thuế TNDN đã tạm nộp của 03 quý đầu năm tính thuế không được thấp hơn 75% số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán năm.

Trường hợp người nộp thuế nộp thiếu so với số thuế phải tạm nộp 03 quý đầu năm thì phải nộp tiền chậm nộp tính trên số thuế nộp thiếu kể từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp quý 03 đến ngày nộp số thuế còn thiếu vào ngân sách nhà nước.

Theo bà Cúc, về nguyên tắc quy định này hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, trong thực tế có thể xảy ra tình huống, doanh nghiệp  3 quý doanh thu cao do kinh doanh tốt. Nhưng ngược lại, có doanh nghiệp quý 4 tập trung sản xuất, kinh doanh để hoàn thành vượt mức kế hoạch vượt mức, có số thế phải nộp phát sinh cao hơn nếu tính theo mức 75% của 3 quý. Như vậy, vô hình chung nếu quý 4 lãi cao, doanh nghiệp sẽ bị phạt trên số thuế chưa phát sinh trong 9 tháng.

Chủ tịch VTCA cho rằng, năm 2020 doanh nghiệp vẫn quyết toán thuế theo quy định cũ, nghĩa là kết quả kinh doanh quý 4 chưa ảnh hưởng đến số liệu tạm nộp thuế TNDN của năm 2020. Nghị định 126/2020/NĐ-CP sẽ thực hiện cho số thuế TNDN tạm nộp trong năm 2021 và sẽ có thông tư hướng dẫn.

Thực tế, một số doanh nghiệp chấp hành thuế tốt nhưng một số doanh nghiệp lợi dụng chính sách thông thoáng, không nộp thuế TNDN của các quý đầu năm, thuế TNDN của năm dồn lại tháng cuối cùng để nộp. Điều này ảnh hưởng đến việc cân đối Ngân sách nhà nước. Vì vậy, Nghị định 126/2020/NĐ-CP đã đưa ra giải pháp, tổng số thuế TNDN đã tạm nộp của 03 quý đầu năm tính thuế không được thấp hơn 75% số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán năm.

Để kiểm soát vấn đề này, bà Cúc đề xuất, số thuế TNDN tạm nộp của các quý nên ít nhất là 80% so với số phát sinh để một số doanh nghiệp có công ty cổ phần, công ty niêm yết, dù không phải kê khai tạm nộp thuế TNDN nhưng sẽ có báo cáo tài chính quý. Nếu báo cáo tài chính quý thể hiện số thuế TNDN phải nộp mà thực nộp dưới 80% thì mới xử lý chậm nộp.

Ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, việc thu ngân sách tại các địa phương, nhất là các địa phương có điều kiện kinh tế khó khăn trong các năm gần đây cho thấy, đa số các doanh nghiệp khi cơ quan thuế thực hiện đôn đốc nộp thuế vào thời điểm cuối năm mới thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nước.

Theo các quy định trước đây, trong năm nếu doanh nghiệp không tạm nộp thuế TNDN 4 quý của năm ở mức 80% số thuế TNDN cả năm sẽ phải nộp tiền chậm nộp.

Tuy nhiên, trước thực tế điều hành ngân sách và theo dõi một số doanh nghiệp lớn có báo cáo quý, việc tạm nộp thuế TNDN đảm bảo thực hiện theo tiến độ. Trên cơ sở đó, Tổng cục Thuế đã báo cáo Chính phủ ban hành Nghị định 126/2020/NĐ-CP, các quy định này trong năm 2020 chưa áp dụng, trong quá trình xây dựng thông tư hướng dẫn Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế sẽ tiếp tục ghi nhận những ý kiến đóng góp của các cơ quan có thẩm quyền và cộng đồng doanh nghiệp.