TCDN - Chuyển đổi số đang trở thành đòn bẩy quan trọng trong quá trình xây dựng nông thôn mới tại Tp.Huế. Thông qua việc triển khai mô hình “xã thông minh”, địa phương từng bước nâng cao hiệu quả quản lý, phát triển kinh tế và cải thiện chất lượng sống của người dân khu vực nông thôn.

Năm 2021, UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế (nay là Tp.Huế) đã lựa chọn xã Quảng Thọ làm điểm thí điểm mô hình “xã thông minh”. Mục tiêu đặt ra là hoàn thiện chính quyền điện tử cấp xã, tiến tới xây dựng chính quyền số, từ đó hỗ trợ công tác điều hành ngày càng hiệu quả, minh bạch.

Song song với đó, mô hình hướng đến bảo đảm an sinh xã hội, giữ vững an ninh trật tự ở nông thôn, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, gia tăng giá trị nông sản và mở rộng các hoạt động giao dịch trên môi trường internet. Sau hơn ba năm triển khai, mô hình đã mang lại những kết quả rõ nét trên cả ba phương diện: chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Trong xây dựng chính quyền số, xã Quảng Thọ đã đầu tư nâng cấp toàn diện hạ tầng công nghệ thông tin. Phòng điều hành xã thông minh với diện tích hơn 40m² được đưa vào sử dụng, trang bị 2 bộ máy vi tính, 6 màn hình hiển thị, 2 màn hình 65 inch, 2 màn hình LED lớn phục vụ họp trực tuyến, hội thảo, theo dõi, giám sát thông qua hệ thống camera, cùng 1 trạm đo mực nước tự động phục vụ công tác chỉ đạo phòng, chống thiên tai. Các hệ thống thông tin phục vụ chính quyền số được triển khai đồng bộ, trong đó hệ thống quản lý văn bản và điều hành bảo đảm 100% văn bản đi, đến được tiếp nhận và xử lý trên phần mềm; 100% văn bản đi được ký số theo quy định.

Hiện nay, 31 camera đã được kết nối về phòng điều hành xã thông minh, phục vụ giám sát các điểm trọng yếu, khu vực thường xuyên ngập lụt trong mùa mưa bão cũng như các trung tâm thôn, góp phần giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn. Phòng họp trực tuyến được đưa vào hoạt động cùng đầy đủ thiết bị, đáp ứng yêu cầu báo cáo số liên thông với Văn phòng Chính phủ trong công tác kiểm soát thủ tục hành chính và các hệ thống báo cáo theo quy định. Hạ tầng internet cũng đã được phủ sóng đến toàn bộ các thôn trên địa bàn xã.

Cùng với chính quyền số, kinh tế số tại Quảng Thọ đang từng bước hình thành và phát triển thông qua mô hình HTX số. HTX Nông nghiệp Quảng Thọ II đã tích cực ứng dụng thương mại điện tử nhằm hỗ trợ nông hộ và HTX trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. HTX xây dựng website để quảng bá các mặt hàng đang sản xuất, kinh doanh, đồng thời đưa sản phẩm Trà rau má OCOP lên các sàn thương mại điện tử và sàn kinh tế hợp tác. Bên cạnh đó, xã Quảng Thọ còn ứng dụng công nghệ mô hình hóa 3D và AR (thực tại ảo tăng cường) trong quảng bá du lịch, gắn với giới thiệu và thương mại hóa các sản phẩm đặc trưng của địa phương.

Chia sẻ về hiệu quả của mô hình này, ông Nguyễn Lương Trí – Giám đốc HTX Nông nghiệp Quảng Thọ II cho biết: “HTX số giúp quản lý dữ liệu sản xuất nông nghiệp tốt hơn, tạo thuận lợi cho quá trình canh tác và tăng cường sự trao đổi, tương tác thông tin giữa các bên tham gia”.

Song song đó, xã Quảng Thọ đã xây dựng phòng giám sát, điều hành xã thông minh cấp xã, tích hợp dữ liệu từ nhiều hệ thống như: hệ thống xử lý dịch vụ công tập trung để theo dõi tiến độ tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả hồ sơ thủ tục hành chính; hệ thống camera giám sát an ninh trật tự; dữ liệu từ thiết bị quan trắc chất lượng không khí “PAM Air”, thiết bị đo mưa tại địa phương, và đang triển khai lắp đặt hệ thống quan trắc môi trường nước phục vụ nuôi cá lồng trên sông.

Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về chuyển đổi số cũng được chính quyền cấp xã chú trọng. Các lớp đào tạo, tập huấn được tổ chức nhằm nâng cao hiểu biết cho tổ công nghệ số cộng đồng và người dân; phổ cập việc sử dụng các ứng dụng VNeID, Hue-S đến 100% người dân có điện thoại thông minh.

Ở tầm chiến lược, Tp.Huế đặt mục tiêu đến năm 2030 hoàn thiện mô hình chính quyền số và xã hội số theo tinh thần Nghị quyết số 54-NQ/TW của Bộ Chính trị. Thực tế cho thấy, chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh nông nghiệp đã được nhiều HTX trên địa bàn thành phố triển khai trong những năm gần đây, như Thủy Thanh 2, Phú Hồ, Phú Thanh, An Lỗ… với việc đưa các giống lúa mới chất lượng cao vào sản xuất trên cánh đồng lớn theo hướng hữu cơ, an toàn. Các vùng trồng rau quả sạch, hữu cơ, VietGAP tại Quảng Điền, A Lưới… cũng đang được canh tác bằng các phương thức và công nghệ tiên tiến.

Theo ông Lê Thành Nam – Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới Tp.Huế, Quảng Thọ là một trong 6 xã trên cả nước được lựa chọn thí điểm mô hình “xã nông thôn mới thông minh” trong khuôn khổ chương trình chuyển đổi số quốc gia. Mô hình “xã thông minh” tại Quảng Thọ được xây dựng dựa trên ba trụ cột: thiết chế thông minh, con người thông minh và công nghệ thông minh.

Ông Nam nhấn mạnh, trong thời gian tới, Tp. Huế sẽ tiếp tục hoàn thiện mô hình “xã thông minh” tại Quảng Thọ sau sáp nhập đơn vị hành chính, đồng thời triển khai đồng bộ các giải pháp để nhân rộng mô hình này đến nhiều địa phương khác, bảo đảm tính hiệu quả và bền vững.

Thông tin thêm về định hướng triển khai sau sáp nhập, ông Nguyễn Ánh Cầu – Chủ tịch UBND xã Quảng Điền cho biết, địa phương đang tiến hành rà soát lại nhiệm vụ, phối hợp với các đơn vị liên quan khảo sát, đánh giá hiệu quả mô hình “xã thông minh”, từ đó đề xuất với Văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới Tp.Huế phương án triển khai phù hợp với quy mô chính quyền cấp xã mới.