TCDN - Đề xuất giảm thời gian đóng BHXH từ 20 năm xuống 15 năm được hưởng lương hưu chủ yếu nhằm hướng tới nhóm người tham gia thị trường lao động BHXH muộn, hoặc thời gian tham gia bị gián đoạn kéo dài.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) vừa thông tin về Dự thảo Luật BHXH sửa đổi đang được lấy ý kiến người dân. Điểm nổi bật của dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) là việc bổ sung thêm nhiều quyền, lợi ích cho người lao động so với luật hiện hành. Đáng chú ý là việc giảm điều kiện số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm.

Phó vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐTB&XH) Nguyễn Duy Cường cho biết, quy định này tạo cơ hội cho những người tham gia muộn (45-47 tuổi mới bắt đầu tham gia), hoặc những người tham gia không liên tục dẫn đến khi đến tuổi nghỉ hưu vẫn không tích lũy đủ 20 năm đóng BHXH cũng được hưởng lương hưu hằng tháng.

"Như vậy, những trường hợp này trước đây không được hưởng lương hưu, nay sẽ được hưởng lương hưu hăng tháng, định kỳ mức lương hưu sẽ được nhà nước điều chỉnh và đồng thời trong thời gian hưởng lương hưu sẽ được Quỹ BHXH mua BHYT", ông Nguyễn Duy Cường thông tin.

Về lo ngại đóng BHXH 15 năm lương hưu sẽ rất thấp, Phó Vụ trưởng BHXH cho rằng, với những người đóng BHXH ngắn cần nghiên cứu thêm các chính sách bổ sung để cải thiện mức hưởng. Theo đó, cần nghiên cứu người có thời gian đóng 15 năm khi tới tuổi nghỉ hưu có thể đóng 1 lần thêm vài năm để có mức lương hưu cao hơn. 

Tuy nhiên ông Cường cho biết, việc cho đóng thêm như thế nào cần được nghiên cứu nhằm tránh việc người lao động chỉ đóng 15 năm, hoặc hưởng BHXH một lần sau đó đóng tiếp vẫn được nhận lương hưu. Như vậy sẽ không giảm được người nhận BHXH một lần.

Dự thảo cũng đã bổ sung quy định về tính tỷ lệ hưởng lương hưu đối với những người có dưới 20 năm đóng phù hợp với sửa đổi điều kiện hưởng lương hưu và việc ký kết, tham gia các điều ước quốc tế.

Đối với nội dung về chính sách BHXH một lần, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Bá Hoan cho hay dự thảo Luật đang đề xuất 2 phương án về chế độ hưởng BHXH một lần. Phương án 1 giữ như quy định đang áp dụng nghỉ việc và dừng đóng BHXH sau 12 tháng được hưởng BHXH một lần toàn bộ quá trình đóng. 

Phương án 2, sửa đổi theo hướng nhóm đối tượng như trên chỉ được hưởng tối đa không quá 50% thời gian đóng, phần còn lại bảo lưu tới tuổi nghỉ hưu.

Tuy nhiên, dự luật chưa có điều khoản liên quan tới chính sách hỗ trợ người lao động mất việc làm, dừng đóng BHXH gặp khó khăn tài chính có thể vay tín dụng thay vì hưởng BHXH một lần. 

“Khảo sát thực tế cho thấy nhóm người lao động hưởng BHXH một lần có khá đông người gặp khó khăn về tài chính nên phải rút một cục. Vì vậy cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu thêm các chính sách khác, trong đó có chính sách tín dụng nhằm giảm số lượng người lao động hưởng BHXH một lần.

Bộ LĐ-TB&XH cho biết sẽ lấy ý kiến người dân góp ý cho Dự thảo Luật BHXH sửa đổi tới hết tháng 4, sau đó sẽ tiếp thu để hoàn thiện dự thảo và gửi Bộ Tư pháp thẩm định để trình Chính phủ. 

Dự kiến Chính phủ sẽ trình Quốc hội cho ý kiến dự luật này vào kỳ họp tháng 10/2023, xem xét thông qua tại kỳ họp tháng 5/2024, để có hiệu lực từ năm 2025.