TCDN - TS Trần Du Lịch cho rằng, hiện nay cần giám sát quá trình đô thị hóa, chuyển đất nông nghiệp thành đất hoang, tình trạng nhà cửa xây không ai ở, lãng phí. Đặc biệt, thị trường bất động sản hiện nay là thị trường mà không có nhà cho người thu nhập trung bình và thấp. Đây là bất cập lớn nhất.

Tại Phiên Chuyên đề thứ nhất với chủ đề "Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước" trong khuôn khổ Diễn đàn về hoạt động giám sát của Quốc hội với chủ đề "Giám sát của Quốc hội để kiến tạo phát triển", Tiến sĩ Trần Du Lịch khẳng định, Nghị quyết 198 của Quốc hội có tác động đột phá, góp phần thực hiện nhà nước kiến tạo phát triển.

Qua nghiên cứu các mô hình nhà nước kiến tạo phát triển, Tiến sĩ Trần Du Lịch cho rằng, nhà nước kiến tạo phát triển là nhà nước thực hiện cải cách sâu việc quản trị quốc gia. Nhà nước không chỉ điều tiết, quản lý mà còn chủ động dẫn dắt, tạo điều kiện cho nền kinh tế-xã hội phát triển thông qua chiến lược, chương trình, thể chế và các công cụ hỗ trợ.

Trên cơ sở đó, Tiến sĩ Trần Du Lịch chỉ ra 7 nhóm nội dung liên quan: chiến lược phát triển kinh tế - xã hội; hoàn thiện thể chế, môi trường kinh doanh (thể chế minh bạch, ổn định, xóa bỏ cơ chế xin - cho, phân cấp phân quyền, nâng cao năng lực quản trị quốc gia); phát triển hạ tầng, nguồn nhân lực (hạ tầng giao thông, hạ tầng số, năng lượng, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao…); hỗ trợ dẫn dắt doanh nghiệp (bảo hộ phát triển doanh nghiệp nội địa, khuyến khích đổi mới sáng tạo); hân bổ hiệu quả nguồn lực, nguồn vốn nhà nước, FDI, sử dụng nguồn vốn ngân sách cho đầu tư hạ tầng…; quản trị hiện đại, nhà nước kiến tạo về thể chế, kiểm soát quyền lực; phát triển bao trùm.

Theo ông Trần Du Lịch, các chính sách có liên quan đều đã được Quốc hội xem xét, ban hành dưới hình thức luật, nghị quyết, tuy nhiên, cần nhấn mạnh làm rõ nội hàm “nhà nước kiến tạo phát triển”, thực chất là chính sách đi vào cuộc sống.

Ông Lịch có 4 kiến nghị về hoạt động giám sát của Quốc hội. Cụ thể, thứ nhất, Quốc hội giám sát “tại bàn”. Quốc hội tổ chức tổng hợp, phân loại, phân tích bằng văn bản tất cả hệ thống để điều chỉnh, khơi thông 5 loại thị trường như: hàng hóa, tài chính, bất động sản, lao động và khoa học công nghệ.

Theo ông Trần Du Lịch, 5 loại thị trường này đang bị “ức chế” bởi các quy định chồng chéo trong hệ thống pháp luật, nên cần rà soát lại, minh bạch hóa, xây dựng hệ thống để khơi thông các loại thị trường đó. Đây là giám sát tại chỗ, chi phí rất thấp nhưng hiệu quả cao nhất.

Thứ hai, Quốc hội giám sát thực địa. Ông Lịch cho rằng, Quốc hội đã giám sát về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội”, nhưng hiện nay cần giám sát quá trình đô thị hóa, chuyển đất nông nghiệp thành đất hoang, tình trạng nhà cửa xây không ai ở, lãng phí.

“Đặc biệt, thị trường bất động sản hiện nay là thị trường mà không có nhà cho người thu nhập trung bình và thấp. Đây là bất cập lớn nhất. Một vấn đề lớn nữa là vấn đề giá đất, đầu cơ đất khiến vượt sức chịu đựng của người dân”, TS Trần Du Lịch chỉ rõ.

Thứ ba, Quốc hội tập trung giám sát việc triển khai Nghị quyết 198 của Quốc hội ở các địa phương. Theo đó, hiện nay các địa phương ưu tiên triển khai chương trình hành động để triển khai Nghị quyết 198 của Quốc hội, cũng như “bộ tứ trụ cột”. Từ đó, Quốc hội sẽ bổ sung những chính sách gì để Nghị quyết 198 của Quốc hội, “bộ tứ trụ cột” đi vào cuộc sống tốt nhất và hiệu quả nhất.

Thứ tư, Quốc hội giám sát việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hiện xây, xây dựng nền công vụ hiệu năng, hiệu quả, hiệu lực.