TCDN - Giải đáp vướng mắc về DN có phát sinh giao dịch liên kết của Công ty TNHH A.

Hỏi: Công ty TNHH A do bà Nguyễn Thị T làm giám đốc, là người trực tiếp điều hành, kiểm soát hoạt động kinh doanh với vốn góp là 5 tỷ đồng. Trong qua trình kinh doanh, DN thiếu hụt tiền thì có phát sinh giao dịch vay năm 2023 (theo hợp đồng là vay không lãi suất) 20 tỷ đồng (quá 10% vốn góp hủ sở hữu). Trong năm 2023, phát sinh tổng chi phí lãi vay ngân hàng là 2,5 tỷ (chi phí lãi vay này không phát sinh từ giao dịch vay tiền của giám đốc). Khoản vay để phục vụ hoạt động kinh doanh trong kỳ. Tôi muốn hỏi:

1/ Trong trường hợp này, công ty TNHH A có phải là doanh nghiệp có phát sinh giao dịch liên kết theo quy định tại điểm l khoản 2 điều 5 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP của Chính phủ không?

2/ Và nếu trường hợp DN có phát sinh giao dịch liên kết thì có bị khống chế lãi vay được trừ trong kỳ tính thuế năm 2023 theo quy định tại điểm a khoản 3 điều 16 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP của Chính phủ không?

Trả lời:

Tại câu hỏi của độc giả không phản ánh về việc đi vay là vay của đối tượng nào và khoản vay có nằm trong tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của Công ty TNHH A hay không. Do vậy, Cục Thuế chỉ trả lời về mặt nguyên tắc như sau:

Quan hệ liên kết và giao dịch liên kết

Tại khoản 22 Điều 3 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 ngày 13/6/2019:

“22. Giao dịch liên kết là giao dịch giữa các bên có quan hệ liên kết.”

Căn cứ khoản 2 Điều 1 và khoản 1 Điều 2 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP ngày 05/11/2020 của Chính phủ quy định về phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết.

Tại khoản 1 và khoản 2 Điều 5 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP ngày 05/11/2020 của Chính phủ quy định về các bên có quan hệ liên kết.

“1. Các bên có quan hệ liên kết (sau đây viết tắt là “bên liên kết”) là các bên có mối quan hệ thuộc một trong các trường hợp:

a) Một bên tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào việc điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư vào bên kia;

b) Các bên trực tiếp hay gián tiếp cùng chịu sự điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư của một bên khác.

2. Các bên liên kết tại khoản 1 điều này được quy định cụ thể như sau:

d) Một doanh nghiệp bảo lãnh hoặc cho một doanh nghiệp khác vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào (bao gồm cả các khoản vay từ bên thứ ba được đảm bảo từ nguồn tài chính của bên liên kết và các giao dịch tài chính có bản chất tương tự) với điều kiện khoản vốn vay ít nhất bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp đi vay và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay;

l) Doanh nghiệp có phát sinh các giao dịch nhượng, nhận chuyển nhượng vốn góp ít nhất 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp trong kỳ tính thuế; vay, cho vay ít nhất 10% vốn góp của chủ sở hữu tại thời điểm phát sinh giao dịch trong kỳ tính thuế với cá nhân điều hành, kiểm soát doanh nghiệp hoặc với cá nhân thuộc trong một các mối quan hệ theo quy định tại điểm g khoản này.”

Từ những quy định trên, trường hợp Công ty A phát sinh khoản vốn vay tương ứng với điều kiện được quy định tại Điều 5 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP tại thời điểm phát sinh giao dịch trong kỳ tính thuế thì Công ty A có quan hệ liên kết theo quy định tại Nghị định này. Khi đó các giao dịch phát sinh giữa Công ty A và bên liên kết được xác định là giao dịch liên kết.

Chi phí lãi vay được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết

Tại khoản 3 Điều 16 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP ngày 05/11/2020 của Chính phủ quy định về xác định chi phí để tính thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết:

“3. Tổng chi phí lãi vay được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết:

a) Tổng chi phí lãi vay sau khi trừ lãi tiền gửi và lãi cho vay phát sinh trong kỳ của người nộp thuế được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp không vượt quá 30% của tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trong kỳ cộng chi phí lãi vay sau khi trừ lãi tiền gửi và lãi cho vay phát sinh trong kỳ cộng chi phí khấu hao phát sinh trong kỳ của người nộp thuế;

....”

Trường hợp Công ty A có quan hệ liên kết phát sinh giao dịch liên kết theo phạm vi điều chỉnh của Nghị định số 132/2020/NĐ-CP thì tổng chi phí lãi vay được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp được tính theo mức khống chế quy định tại khoản 3 Điều 16 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP.

 Đề nghị Công ty A căn cứ các quy định nêu trên, đối chiếu với tình hình thực tế để áp dụng và thực hiện đúng quy định pháp luật.

Cục Thuế tỉnh Đắk Nông trả lời để độc giả Nguyễn Gia Hân được biết./.