TCDN - Ngày 17/4, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia: Kinh tế Việt Nam năm 2023 và triển vọng năm 2024 với chủ đề "Thúc đẩy tổng cầu để tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh mới" và Công bố Ấn phẩm Đánh giá Kinh tế Việt Nam thường niên 2023.

GS TS. Phạm Hồng Chương - Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân nhấn mạnh, năm 2023 được coi là một trong những năm khó khăn nhất của nền kinh tế Việt Nam trong nhiều năm gần đây khi phải đối mặt với nhiều rủi ro và bất ổn từ bối cảnh quốc tế như tăng trưởng toàn cầu suy yếu, lạm phát toàn cầu vẫn ở mức cao, CSTT thắt chặt ở nhiều nước và căng thẳng địa chính trị gia tăng. Tăng trưởng của Việt Nam năm 2023 vẫn còn kém hơn nhiều so với giai đoạn trước Covid-19, trong đó, nổi bật nhất là sự suy yếu của tổng cầu và các thành tố quan trọng của tổng cầu như tiêu dùng và đầu tư, cùng với chất lượng tăng trưởng không được cải thiện.

Theo GS TS. Phạm Hồng Chương, tổng cầu đóng vai trò quan trọng trong xác định mức độ hoạt động kinh tế và việc làm trong nền kinh tế. Tổng cầu giảm cho thấy nền kinh tế có nguy cơ suy thoái, điều này ảnh hưởng đến đến mức tăng trưởng chung của nền kinh tế, gây ra các hậu quả như sản xuất công nghiệp sụt giảm, thất nghiệp tăng cao, giảm thu nhập và chi tiêu của người dân… Vì vậy, phục hồi tổng cầu là một nhiệm vụ quan trọng đối với Việt Nam, điều này đòi hỏi Chính phủ và các Bộ, Ban, Ngành liên quan cần khẩn trương có những biện pháp thích hợp, kịp thời để củng cố các động lực tăng trưởng từ phía tổng cầu, từ đó phục hồi tổng cầu, tạo tiền đề phát triển kinh tế trong bối cảnh mới.

Trên cơ sở đánh giá kinh tế 2023, tại Ấn phẩm Đánh giá Kinh tế Việt Nam thường niên 2023, các chuyên gia của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân nhận định, năm 2024 dự báo kinh tế Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Khả năng tăng trưởng như mục tiêu đề ra là rất khó khăn.

Về lạm phát, trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước tiềm ẩn nhiều diễn biến khó lường, mục tiêu lạm phát của Chính phủ đưa ra là khoảng 4-4,5%. Mục tiêu này tương đối gần với mức dự báo của ADB (4,0%), nhưng cao hơn mức dự báo của IMF (3,4%) hay WB (3%). Trong năm 2024, rủi ro lạm phát do chi phí đẩy là không cao. Trong bối cảnh giảm phát và suy thoái tại Trung Quốc ảnh hưởng tiêu cực đến cầu thế giới về dầu thô và các hàng hoá cơ bản khác, khả năng giá dầu thô trên thị trường thế giới sẽ khó có thể tăng mạnh Trong năm 2024. Dù được đánh giá khả quan, lạm phát vẫn còn dai dẳng và đối diện với nhiều yếu tố rủi ro tiềm ẩn.

Để thúc đẩy tổng cầu, nhóm nghiên cứu Trường Đại học Kinh tế Quốc dân khuyến nghị, Chính phủ có thể xem xét tiếp tục đẩy mạnh CSTK nghịch chu kỳ nhằm thúc đẩy tổng cầu và đạt được tăng trưởng ổn định trong bối cảnh suy thoái, đặc biệt khi ngân sách không quá căng thẳng và nợ công có xu hướng giảm. Cần tích cực và chủ động sử dụng CSTK trong kích thích tăng trưởng nhằm đối phó với những vấn đề của suy giảm tăng trưởng. Cụ thể, Chính phủ cần đẩy mạnh giải ngân đầu tư công một cách có hiệu quả và có thể xem xét tiếp tục giảm một số loại thuế và phí để hỗ trợ doanh nghiệp và để kích cầu.

Về phía tiền tệ, để tạo điều kiện hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng tín dụng đạt mục tiêu, NHNN cần ban hành và chỉnh sửa một số văn bản pháp lý liên quan tới tiếp cận tín dụng. Đồng thời, NHNN cần triển khai một số chính sách nhằm tăng cường mức độ tiếp cận tín dụng, nhất là đối với nhóm DNNVV, cũng như giảm lãi suất cho vay. Ví dụ như đẩy mạnh công tác đối thoại, kết nối ngân hàng – doanh nghiệp nhằm tăng cường thông tin, tuyên truyền, nắm bắt nhu cầu, kịp thời xử lý khó khăn, vướng mắc; ban hành quy định cụ thể yêu cầu các TCTD công bố công khai các thông tin quan trọng trong cấp tín dụng như: lãi suất cho vay bình quân, các loại phí suất, cách tính phí, lãi suất thực bình quân theo năm.