TCDN - Làn sóng của nền kinh tế tạm bợ lan rộng từ Mỹ đến Hàn Quốc với số lượng người không ký hợp đồng lao động chính thức với các chủ thuê mà lựa chọn làm đối tác hay nhân viên bán thời gian cứ tăng dần.

Kinh tế tạm bợ không còn là thuật ngữ xa lạ ở Hàn Quốc. Từ khi đại dịch COVID-19 tràn tới thủ đô Seoul (Hàn Quốc), nghệ sĩ kịch câm Kim Chan-su phải kiếm tiền bằng hai công việc đan xen. Anh vừa làm nghệ sĩ xiếc, vừa phải đảm nhận thêm công việc chuyển phát nhanh bán thời gian để tăng thu nhập.

Khi không có lịch diễn, Kim Chan-su giao thức ăn và đồ uống bằng xe hơi SUV Hyundai Tucson. Công việc bắt đầu từ trưa và kéo dài đến quá nửa đêm.

“Quả thực tôi không vui. Để kiếm tiền, tôi không còn lựa chọn nào khác", nghệ sĩ kịch câm 43 tuổi nói với Bloomberg. Mỗi ngày, chàng nghệ sĩ kịch câm phải ngồi sau vô lăng vài giờ để chờ chiếc máy tính bảng báo đơn, rồi anh hối hả chạy xe để kịp giao hàng cho khách.

Số lượng người làm thêm việc tạm bợ như anh Kim Chan-su đang có xu hướng tăng dần. Dù phần lớn nhóm lao động này mất thu nhập, chính phủ không tính họ vào tỷ lệ thất nghiệp 4,2% của Hàn Quốc. Họ giảm thời gian làm việc hoặc chuyển từ công việc toàn thời gian sang bán thời gian. Nhiều người sẵn sàng nhận việc làm thêm để tăng thu nhập.

Năm nay, số lượng lao động có việc làm nhưng phải tìm thêm công việc thứ hai đang tăng đột biến. Từ Mỹ, làn sóng của nền kinh tế tạm bợ (Gig economy) lan rộng đến Hàn Quốc với số lượng người không ký hợp đồng lao động chính thức với người sử dụng lao động mà chỉ làm đối tác hay nhân viên bán thời gian cứ tăng dần, theo Bloomberg.

Số liệu thống kê của Hàn Quốc cho thấy, trong quý II năm nay, số người nhận công việc tạm đã chạm mức kỷ lục 1,2 triệu người, tăng 55% so với cùng kỳ năm ngoái. Số lượng người lao động tìm thêm công việc thứ hai cũng tăng hơn gấp đôi so với năm 2015, trước khi giảm nhẹ xuống 1,1 triệu người trong quý III năm nay.

Yi Junga, nhà nghiên cứu tại Dịch vụ Thông tin Việc làm Hàn Quốc, phát biểu: “Xu hướng ấy cho thấy nhiều người lao động cảm thấy thu nhập không đủ lớn để đáp ứng nhu cầu chi tiêu. Khá nhiều người đã chuyển từ công việc toàn thời gian sang đồng thời làm nhiều công việc bán thời gian".

Dù số lượng người ở Hàn Quốc có việc làm thứ hai không cao như ở Mỹ hoặc Canada, các cuộc thăm dò ý kiến riêng cho thấy mối quan tâm của người Hàn Quốc đối với những hợp đồng "tạm bợ" - làm việc tự do hoặc đảm nhận thêm công việc khác bên cạnh công việc toàn thời gian - đang tăng dần.

Kết quả một cuộc thăm dò ý kiến 642 người lao động của cổng thông tin việc làm JobKorea vào tháng trước cho thấy tới 84% người tham gia quan tâm đến ý tưởng có thêm công việc thứ hai. Một cuộc thăm dò ý kiến khác của cổng thông tin việc làm Incruit với 1.599 người tham gia cho thấy 13,5% người từng làm thêm công việc phụ, trong khi 35,7% khác cho biết họ đang cân nhắc khả năng tìm thêm việc làm thứ hai. Giới trẻ Hàn Quốc bắt đầu chấp nhận thuật ngữ “N-job” để ám chỉ những người có nhiều hơn một việc làm.

Dù mức độ quan tâm đến nền kinh tế tạm bợ tăng, số lượng người tìm được công việc thứ hai vẫn thấp, đặc biệt trong thời buổi đại dịch lan rộng. Số lượng lao động có việc làm phụ đạt đỉnh vào năm 2019 với 470.000 người. Con số giảm xuống còn 430.000 trong 9 tháng đầu năm 2020. Theo dữ liệu thống kê, con số ấy chỉ chiếm 1,6% lực lượng lao động ở Hàn Quốc.

"Tỷ lệ ấy cho thấy, ngay cả với những công việc tạm bợ, dư địa cũng không còn nhiều", ông Choo Kyung-ho, nhà lập pháp và cựu Thứ trưởng Tài chính, bình luận.

Lee Hee-ju là một họa sĩ minh họa cho một công ty, song cô mất việc bởi sự ảnh hưởng của đại dịch khiến công ty sa sút. Mỗi ngày, sau khi cho con gái ngủ, người phụ nữ 30 tuổi dành ra một hoặc hai giờ để làm sách điện tử về mẹo mua nhà cho các cặp vợ chồng trẻ. Cô bán các tệp PDF như vậy với giá 12.000 won/tập.

Bán kinh nghiệm và kiến thức là công việc khá phổ biến đối với những người muốn kiếm thêm thu nhập ở Hàn Quốc. Lee đã sản xuất hai quyển và đang thực hiện quyển thứ ba. "Công việc tạm bợ không tạo ra nhiều tiền, nhưng thu nhập cũng đủ để mua đồ ăn nhẹ cho con", cô kể.

Lĩnh vực sản xuất mẹo vặt điện tử có tính cạnh tranh khá cao. Lee kể rằng một số người kiếm rất nhiều tiền bằng cách quảng cáo sách điện tử mà họ bán.

"Tôi từng tham gia các lớp học để tìm kiếm công việc thứ hai và được xem cách mọi người quảng bá nó. Số lượng người tham gia lớp nhiều hơn tôi nghĩ và rất khó để thu hút sự chú ý của mọi người", cô thổ lộ.