TCDN - Tại xã Bình Phú, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ xuất hiện tình trạng khai thác cát, sỏi ngoài phạm vi với số lượng tàu cuốc vượt quy định khiến hàng nghìn m2 đất canh tác bị sạt lở nghiêm trọng. Tuy nhiên, huyện Phù Ninh chưa thể có giải pháp để ngăn chặn tình trạng này.

Tận thu cát sỏi

Hoạt động khai thác cát, sỏi tràn lan ven sông Lô, đoạn qua xã Bình Phú, huyện Phù Ninh khiến người dân nơi đây không khỏi lo lắng, bất an. Hàng nghìn m2 đất canh tác đã trôi xuống dòng sông.

Theo ghi nhận của PV, hàng nghìn m2 đất canh tác đang bị sạt lở nghiêm trọng, khu cao sạt lở khoảng 3-4 m, dài hàng trăm mét và ngày càng có dấu hiệu lan rộng. cùng thời điểm, có hàng chục tàu thuyền khai thác hoạt động tại khu vực, hầu hết các tàu thuyền khai thác tại khu vực Tử Đà đều không có biển số, nhãn hiệu, mốc giới cũng không được phân định rõ ràng.

Người dân nơi đây cho biết: “Hàng ngày tại địa phận khu 3 Tử Đà, các tàu khai thác liên tục cả ngày cả đêm, làm cho đất canh tác của bà con bên bờ sông cứ sạt lở, trôi xuống sông dân. Mặc dù đã nhiều lần bà con kiến nghị lên các cấp chính quyền nhưng vẫn không thấy cơ quan nào xử lý”.

Theo tìm hiểu, được biết, khu vực này nằm xung quanh địa phận mỏ khai thác cát sỏi của chi nhánh Công ty cổ phần phát triển đầu tư Thái Sơn E&C (Công ty Thái Sơn)- giấy khai thác số 29/GP-UBND do UBND tỉnh Phú Thọ cấp ngày 16/10/2017 có thời hạn 3 năm với diện tích khai thác 27,54 ha tại khu vực xã Tử Đà.  Công ty Thái Sơn được giao khoanh vùng khai thác và khoanh vùng bảo vệ, không được khai thác cát sỏi để tránh gây sạt lở khu vực đất canh tác của người dân.

Tuy nhiên, trên thực tế, chi nhánh của công ty Thái Sơn vẫn tiến hành khai thác vào khu vực được khoanh vùng bảo vệ, vi phạm vào mốc giới được khai thác. Cụ thể: Vị trí giáp Trạm bơm Gai Hạ khai thác cát dẫn đến sạt lở  khoảng 2.522,5 m2. Tại vị trí mốc số: 1,24,25,26,27,,19,1 (giáp xã Bình Bộ cũ) một số tàu hút, phao cẩu khai thác vào phạm vi khoanh bảo vệ.

Trước đó, năm 2019- công ty Thái Sơn từng bị tước quyền khai thác khoáng sản 4 tháng do đã khai thác vượt quá phạm vi ranh giới của độ sâu được phép khai thác theo quy định của Chính phủ, đồng thời nộp phạt hành chính với số tiền 100 triệu đồng.

Ngoài khu vực sạt lở ở địa bàn Tử Đà, dọc theo dòng sông Lô đoạn qua xã An Đạo, Bình Bộ,… cũng diễn ra hiện tượng khai thác cát, sỏi trái phép gây sạt lở nghiêm trọng. Đây là khu vực hoạt động của công ty TNHH xây dựng Gia Thịnh (công ty Gia Thịnh).

Công ty Gia Thịnh được cấp phép khai thác khoáng sản từ ngày 22/01/2019 tại giấy phép số 07/GP-UBND do UBND tỉnh Phú Thọ cấp. Theo đó, vị trí khu vực khai thác: mỏ cát sông Lô thuộc xã An Đạo, Bình Bộ huyện Phù Ninh, cùng diện tích khai thác là 18,84 ha; loại khoáng sản được khai thác là cát xây dựng, độ sâu được phép khai thác thấp nhất là +2.0m, sản lượng khai thác hàng năm 28.000 m3 với thời hạn khai thác là 3 năm kể từ ngày cấp giấy phép.

Trong một diễn biến khác, tại văn bản số 26/SXD–VLXD  về việc thông báo kết quả thẩm định thiết kế bản vẽ thi công công trình khai thác mỏ cát, sỏi lòng sông Lô của công ty Gia Thịnh ngày 20/02/2019 của Sở xây dựng tỉnh Phú Thọ có quy định rất rõ về chế độ làm việc, số ngày làm việc trong năm, số giờ làm việc trong 1 ca,..

Căn cứ những quy định trên, công ty Gia Thịnh phải đảm bảo loại tàu khai thác và sản lượng khai thác hàng năm: Tàu quốc khai thác 02 chiếc, dự phòng 1 chiếc, cầu gầu dây 02 chiếc, dự phòng 01 chiếc, 03 chiếc sà lan. Tuy nhiên, tại điểm khai thác được quy định của công ty Gia Thịnh, PV ghi nhận có hàng chục phương tiện khai thác liên tục, các tàu không số, không nhãn khai thác tràn lan.

Chính quyền không biết?

Trước tình trạng khai thác khoáng sản bừa bãi, ngày 10/4/2019, UBND tỉnh Phú Thọ ban hành văn bản số 1476/UBND-KTN về việc tăng cường kiểm tra hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ yêu cầu Công an tỉnh chỉ đạo tăng cường công tác tuần tra kiểm soát hoạt động hai thác cả, sỏi lòng sông Lô và các tuyến sông khác trên địa bàn tỉnh; tất cả những trường hợp khai thác cát, sỏi trái phép phải xử lý nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật. Nếu còn để xảy ra tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép lòng sông Lô và các tuyến sông khác trên địa bàn tỉnh thì Giám đốc Công an tỉnh phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh.

Các huyện, thành, thị tăng cường công tác nắm bắt tình hình và xử lý việc khai thác cát, sỏi lòng sông theo đúng chức năng, thẩm quyền. Nếu vượt thẩm quyền giải quyết phải kịp thời báo cáo các cơ quan chức năng kịp thời xử lý theo quy định của Nhà nước.

Hành lang quy định như vậy, nhưng việc khai thác cát sỏi trái phép dễn ra một cách công khai, rầm rộ khiến cho dư luận đặt ra câu hỏi có hay không việc chính quyền địa phương “tiếp tay” cho cát tặc?

Để tìm câu trả lời cho câu hỏi trên, PV đã nhiều lần liên hệ với lãnh đạo, phòng ban chuyên môn của UBND huyện Phù Ninh. Tuy nhiên, nhận lại là việc “đá bóng” trách nhiệm  trong chính UBND huyện Phù Ninh. Liệu đến bao giờ chính lãnh đạo huyện Phù Ninh mới có những động thái “mạnh dạn” xử lý triệt để tình trạng cát tặc? Hay cứ để người dân tiếp tục sống trong bức xúc và tài nguyên khoáng sản quốc gia ngày càng bị “cướp” cạn.?

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc.