TCDN - UBND tỉnh Lạng Sơn không thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng, không chấp hành các quy định của pháp luật nên để xảy ra hàng loạt sai phạm trong lập, duyệt đầu tư dự án bất động sản trên địa bàn.

Phớt lờ chỉ đạo của Thủ tướng

Theo kết luận vừa được Thanh tra Chính phủ (TTCP) ban hành, dự án khu đô thị mới Phú Lộc được Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương thực hiện theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng và chỉ đạo UBND tỉnh Lạng Sơn làm thủ tục thu hồi, giao đất để thực hiện dự án, thực hiện cơ chế tài chính trong việc thu tiền sử đụng đất.

Tuy nhiên sau khi được Thủ tướng chấp thuận, UBND tỉnh Lạng Sơn không thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo của Thủ tướng, không chấp hành các quy định của pháp luật để triển khai nên việc tổ chức có thực hiện có hàng loạt sai phạm.

“UBND tỉnh Lạng Sơn không lập báo cáo xin phép đầu tư để lấy ý kiến bằng văn bản của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và các bộ, ngành, địa phương có liên quan đến dự án để báo cáo Thủ tướng cho phép đầu tư là trái với quy định”- kết luận thanh tra nêu.

Mặc dù chưa được Thủ tướng cho phép đầu tư nhưng UBND tỉnh Lạng Sơn vẫn chỉ đạo các cơ quan chức năng căn cứ vào đồ án quy hoạch Khu đô thị mới Phú Lộc chia tách thành các dự án thành phần gồm: Khu đô thị Phú Lộc I, II, III, IV để lập báo cáo nghiên cứu khả thi như một dự án đầu tư độc lập.

Sau khi chia tách các dự án thành phần, UBND tỉnh Lạng Sơn không tổ chức đấu thầu công trình, đấu giá đất để lựa chọn nhà thầu. Áp dụng cơ chế tài chính theo hình thức thực hiện dự án thu 12% quỹ đất ở sau khi thực hiện xong dự án, trái quy định.

“UBND tỉnh Lạng Sơn đã phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi, giao nhà đầu tư thực hiện Dự án khu đô thị mới Phú Lộc I, Khu đô thị mới Phú Lộc II, Khu đô thị mới Phú Lộc III, Khu đô thị mới Phú Lộc IV khi chưa được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, cho phép thực hiện là trái thẩm quyền”- TTCP chỉ rõ.

Bên cạnh đó, việc phê duyệt tổng mức đầu tư gồm cả giá trị hạ tầng kiến trúc là không phù hợp với cơ chế đổi đất lấy hạ tầng; không lập dự toán chi tiết hạ tầng kỹ thuật làm cơ sở để đối trừ tiền xây dựng, không lập chi phí bảo hiểm, không thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng.

Trách nhiệm các sai phạm nêu trên thuộc Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, Phó Chủ tịch phụ trách lĩnh vực; Giám đốc Sở Xây dựng đối với vấn đề xây dựng và Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường liên quan đến đất đai; Giám đốc Sở Tài chính đối với cơ chế tài chính (thời kỳ 2001-2005).

Vi phạm Luật Dây dựng, Luật Đấu thầu

Sau nhiều lần điều chỉnh, diện tích đất ở tại các Khu đô thị Phú Lộc I, II, III, IV tăng trên 77.000 m2, diện tích đất cây xanh (bao gồm đất thể dục thể thao, vui chơi giải trí) thì lại giảm gần 75.000 m2 so với quy hoạch chi tiết được UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt năm 2003.

Cơ quan thanh tra phát hiện UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành quyết định thu hồi gần 142.000 m2 đất thực hiện Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc I và 323.500 m2 đất thực hiện Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc IV trái thẩm quyền.

Tại Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc II, III và các nút giao thông đã không lập phương án tổng thể về bồi thường, giải phóng mặt bằng; không thông báo cho người đang sử đụng đất biết về lý do thu hồi, thời gian và kế hoạch di chuyển nhưng Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố Lạng Sơn vẫn tham mưu trình UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi đất thực hiện dự án, vi phạm quy định của Chính phủ.

“Trách nhiệm của các sai phạm thuộc Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, Phó chủ tịch phụ trách lĩnh vực, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Phó chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn thời kỳ 2000-2010”- kết luận thanh tra nêu.

Việc UBND tỉnh giao thực hiện các công trình trong dự án có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước, được thanh toán từ 12% quỹ đất của tỉnh nhưng không lập, thẩm định phê duyệt dự án và không lập, thẩm định phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công và dự toán, không lựa chọn nhà thầu, không ký hợp đồng xây dựng (Phú Lộc IV) là vi phạm quy định Luật xây dựng, Luật Đấu thầu.

Công trình đường 37m tại Khu đô thị Phú Lộc I + II, nhà đầu tư thực hiện xây dựng khi chưa được các cơ quan thẩm quyền giao đất là vi phạm quy định Luật Đất đai.

Quá trình thực hiện, nhà đầu tư được UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành các quyết định giao quỹ đất ở tại dự án để chuyển nhượng, gồm: Dự án khu đô thị mới Phú Lộc I + II giao cho nhà đầu tư 477 ô đất, công ty đã chuyển nhượng 391 ô đất và thu số tiền 153,4 tỷ đồng; Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc III giao cho nhà đầu tư 174 ô và công ty đã chuyển nhượng 141 ô đất; Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc IV giao 797 ô đất và nhà đầu tư đã chuyển nhượng hết với số tiền trên 480 tỷ đồng.

Cơ quan thanh tra khẳng định, việc giao đất ở thuộc dự án cho nhà đầu tư để chuyển nhượng nhưng không thu tiền sử dụng đất trái với hướng dẫn của Chính phủ, Luật Đất đai, các văn bản liên quan đến thực hiện dự án có sử dụng đất, gây thất thu ngân sách Nhà nước.

Lãnh đạo "lười" tiếp dân, kê khai tài sản thu nhập còn thiếu 

Kết luận của TTCP nêu rõ, công tác ban hành văn bản chỉ đạo về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, thanh tra và phòng chống tham nhũng tại Lạng Sơn còn một số thiếu sót.

Về công tác tiếp công dân, trụ sở tiếp công dân của tỉnh Lạng Sơn, các Sở, ngành và huyện, thành phố chưa được đảm bảo theo quy định. Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì thực hiện tiếp 12/96 kỳ (12%); Chủ tịch UBND huyện Lộc Bình 61/182 kỳ (33,5%); Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng 74/138 kỳ (53,6%); Chủ tịch UBND huyện Bình Gia 16/59 kỳ (27%); Chủ tịch UBND huyện Tràng Định 41/146 kỳ (28%); Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường 01/56 kỳ (0,17%) là vi phạm khoản 5, Điều 12 và Khoản 5, Điều 13, Luật Tiếp công dân năm 2013.

Việc Chủ tịch UBND huyện, Giám đốc sở không thực hiện việc tiếp công dân định kỳ theo quy định của Luật Tiếp công dân mà giao cho cán bộ tiếp công dân thực hiện như: Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng giao cán bộ tiếp 38/138 kỳ (27,5%); Chủ tịch UBND huyện Bình Gia giao cán bộ tiếp 8/59 kỳ (13,5%); Chủ tịch UBND huyện Tràng Định giao cán bộ tiếp 4/146 kỳ (0,27%); Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường giao cho thanh tra viên tiếp 22/56 (39,2%) là vi phạm Điều 61, Luật khiếu nại năm 2011 và khoản 2, Điều 18 Luật Tiếp công dân năm 2013.

Việc thực hiện kê khai tài sản thu nhập của một số đơn vị còn sai sót như: chưa có Biên bản bắt đầu niêm yết công khai tại Sở Xây dựng; một số bản kê khai không đúng mẫu tại các Sở Công thương, Xây dựng; một số bản kê khai nộp chậm tại các Sở Công thương, Y tế, GD&ĐT, Kế hoạch và đầu tư; ghi không đầy đủ các thông tin chung về con cái, chưa mô tả đầy đủ thông tin về tài sản, về đất đai; ghi tổng thu nhập không đúng theo mẫu, có trường hợp không ghi, có trường họp chỉ ghi thu nhập của mình mà không ghi thu nhập của người trong gia đình…

Việc thực hiện các quy định về chuyển đổi vị trí công tác của cán bộ, công chức, viên chức nhằm phòng ngừa tham nhũng đã được các cơ quan, đơn vị xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện. Tuy nhiên hiệu quả chưa cao, đối với cấp huyện, cấp Sở việc chuyển đổi còn ít, không đúng theo kế hoạch chuyển đổi, chưa đảm bảo quy định tại Điều 43 Luật phòng chống tham nhũng và Nghị định 150/2013/NĐ-CP ngày 1/11/2013 của Chính phủ.

Từ đó, TTCP đã kiến nghị UBND tỉnh Lạng Sơn nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm về việc Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố và Giám đốc các sở, ngành không thực hiện tiếp công dân đầy đủ giai đoạn 2010-2017; đặc biệt Giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường Lạng Sơn không thực hiện tiếp công dân định kỳ tại 22 kỳ.

TTCP cũng nêu rõ, tỉnh Lạng Sơn phải chỉ đạo các sở ngành, huyện, thành phố chấn chỉnh những tồn tại, hạn chế trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo và thanh tra, phòng chống tham nhũng.

Thu hồi quỹ đất 12% và số tiền trên 141 tỷ đồng

Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Lạng Sơn thu hồi quỹ đất 12% ngay sau khi có mặt bằng sạch và cơ sở hạ tầng theo quy định đối với Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc I, II (phải bàn giao cho tỉnh 11.285 m2), Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc III (3.406 m2).

Ban hành quyết định thu hồi đối với diện tích sân thể thao tennis và mặt nước hồ Lao Ly tại Khu đô thị Phú Lộc IV để quản lý, sử dụng theo đúng mục đích.

Về xử lý kinh tế, cơ quan thanh tra yêu cầu thu hồi số tiền trên 141,7 tỷ đồng của Công ty Bất động sản Hà Nội nộp ngân sách tỉnh liên quan đến việc cho thuê đất xây dựng Văn phòng và Ki-ốt kinh doanh tại Khu đô thị Phú Lộc IV nhưng chậm ký hợp đồng thuê đất.

Yêu cầu UBND tỉnh Lạng Sơn chấm dứt việc bố trí tái định cư không phù hợp với quy định của pháp luật và điều chỉnh cơ chế, chính sách tái định cư theo đúng quy định.