TCDN - Nhà xây mới tăng chậm nhưng số lượng người nhập cư tăng nhanh khiến thị trường nhà thuê tại Australia ngày càng hạn hẹp, đẩy giá leo thang.

Yasha Watkins và Faye Paliadelis chưa từng biết nhau trước khi dọn về sống chung, chia tiền thuê nhà ở tuổi hưu. Giá thuê tăng vọt ở Gold Coast đã buộc họ phải sống chung nhà. "Chúng tôi đang ở trong tình thế phải phụ thuộc vào nhau để có một nơi trú ẩn", Faye nói.

Mức giá thuê phi lý

Ở tuổi 71, bà Yasha đã chuyển nhà 6 lần trong 3 năm qua. Tiền thuê nhà chiếm khoảng 60% lương hưu hàng tuần của bà. "Tôi thực sự phải đếm từng xu", bà nói.

Giá loại căn hộ nhỏ dạng nhà phụ trong nhà chính (granny flat) ở Gold Coast khoảng 500-600 AUD mỗi tuần, mức mà bà Yasha cho là "hoàn toàn vô lý".

Trên khắp đất nước, thị trường thuê nhà đang chứng kiến giá ở mức kỷ lục, theo Cựu Thống đốc Ngân hàng Dự trữ Australia (RBA) Philip Lowe.

"Khi giá tăng, mọi người không chuyển đi hoặc không còn phòng làm việc tại nhà, họ tìm một người ở cùng", ông nói trước Thượng viện hồi tháng 5.

Báo cáo thị trường nhà thuê tháng 9 mới công bố của công ty dữ liệu và phân tích thị trường bất động sản CoreLogic cho hay tỷ lệ nhà trống cho thuê trên toàn Australia đã xuống thấp kỷ lục, chỉ còn 1% ở khắp các thành phố thủ phủ các bang và 1,2% ở khắp các khu vực ngoại ô cả nước. "Thị trường nhà thuê vẫn thắt chặt ở hầu hết mọi nơi", Tim Lawless, Giám đốc nghiên cứu CoreLogic, phát biểu.

Tim Lawless chỉ ra rằng, tỷ lệ nhà trống trung bình trước đại dịch ở các thành phố thủ phủ là 3,1%. Do đó, con số giảm xuống mức 1% là đáng báo động đối với thị trường thuê nhà.

"Rất nhiều hậu quả xã hội tiêu cực xuất phát từ việc thiếu nguồn cung nhà cho thuê, tệ nhất là tỷ lệ vô gia cư và cuộc sống khó khăn tăng", ông phân tích.

Nhưng dù sao, tốc độ tăng giá thuê tiếp tục có xu hướng giảm. Giá thuê toàn quốc tăng 0,7% trong tháng 9, khiến giá thuê cao hơn 6,4% trong 9 tháng đầu năm và cao hơn 8,4% trong 12 tháng qua. Mức tăng trưởng giá thuê đã đạt đỉnh nhưng vẫn rất cao, đạt mức 10% trong 12 tháng qua ở các thành phố.

Triển vọng ảm đạm với người thuê nhà

Triển vọng với những người thuê nhà ở Australia vẫn còn ảm đạm do tỷ lệ xây dựng nhà ở đang có xu hướng thấp hơn trong khi tăng trưởng dân số cơ học, tức di dân từ nước ngoài đến, tăng nhanh. Cục Thống kê Australia thông báo dân số nước này đã tăng 2,2% lên 26,5 triệu người trong 12 tháng tính đến cuối tháng 3/2023, do làn sóng nhập cư gia tăng sau COVID-19. Người nhập cư chiếm 81% mức tăng trưởng dân số, tương đương 454.400 người.

Louis Christopher, giám đốc công ty nghiên cứu thị trường bất động sản SQM Research, cảnh báo nước này đang đối mặt với "tình trạng vô gia cư gia tăng rất lớn" khi nhu cầu nhập cư tiếp tục vượt xa nguồn cung nhà ở. "Trong tương lai, tôi dự báo khan hiếm nhà trống sẽ tiếp diễn", ông nói.

Tương tự, Nhà kinh tế Anne Flaherty của PropTrack cho rằng áp lực khó có thể sớm giảm bớt đối với người thuê nhà, với số lượng nhà trống dự đoán sẽ duy trì ở mức cực thấp trong ít nhất 12 tháng tới. Angela Jackso, Kinh tế trưởng của tổ chức nhóm chuyên gia Impact Economics and Policy lưu ý tỷ lệ nhà trống tiếp tục thấp đồng nghĩa với việc giá thuê sẽ cao hơn thời gian tới.

Tương tự, Nhà kinh tế Anne Flaherty của PropTrack cho rằng áp lực khó có thể sớm giảm bớt đối với người thuê nhà, với số lượng nhà trống dự đoán sẽ duy trì ở mức cực thấp trong ít nhất 12 tháng tới. Angela Jackso, Kinh tế trưởng của tổ chức nhóm chuyên gia Impact Economics and Policy lưu ý tỷ lệ nhà trống tiếp tục thấp đồng nghĩa với việc giá thuê sẽ cao hơn thời gian tới.

Trong lúc này, những người có tài chính eo hẹp phải tiếp tục chọn cách ở ghép. Tim Lawless lưu ý chính xu hướng này cũng góp phần khiến đà tăng giá thuê chậm lại gần đây. Dữ liệu do RBA công bố vào đầu năm nay cho thấy sự gia tăng quy mô hộ gia đình trung bình sau khi số người trung bình trên mỗi hộ giảm trong thời kỳ đại dịch.

Nhưng giải pháp ở ghép thường không hề đơn giản, nhất là với những người phụ nữ độc thân trên 55 tuổi. Bà Therese Hal, chuyên gia Viện Văn hóa và Xã hội tại Đại học Tây Sydney nói rằng những người phụ nữ này đã phải từ bỏ rất nhiều thứ trước khi bước đến giai đoạn về sống chung cùng nhau.

"Họ đã từ bỏ kỳ vọng về một ngôi nhà của riêng mình để già đi, và nhiều người chia tay hàng đống đồ nội thất và rất nhiều vật dụng cá nhân từng lưu giữ trong suốt cuộc đời", bà nói. Trong nỗ lực giải quyết khủng hoảng, chính phủ Australia gần đây tuyên bố họ sẽ xây dựng 30.000 ngôi nhà xã hội mới với giá phải chăng trong vòng 5 năm tới.