TCDN - Ông Nguyễn Anh Tuấn - Tổng giám đốc EVN cho biết, năm 2023 tập đoàn đối diện với "khó khăn kép" từ cả bên trong và bên ngoài, làm ảnh hưởng đến cung ứng điện, giá nguyên liệu sản xuất điện vẫn ở mức cao, đầu tư xây dựng gặp nhiều khó khăn.

Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Nguyễn Anh Tuấn vừa có chia sẻ về sản xuất điện tại hội nghị tổng kết sản xuất kinh doanh 2023, kế hoạch 2024, ngày 2/1.

Theo ông Tuấn, trong năm 2023, giá bán lẻ điện bình quân đã được điều chỉnh tăng 2 lần, tuy nhiên không đủ bù đắp được chi phí sản xuất điện (do các thông số đầu vào vẫn duy trì ở mức cao) nên EVN tiếp tục bị lỗ sản xuất kinh doanh điện năm thứ 2 liên tiếp. Con số lỗ cụ thể chưa được EVN công bố.

Đối với các nguyên nhân chính làm tăng chi phí khâu sản xuất điện, ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết giá nhiên liệu vẫn ở mức cao, mặc dù đã giảm so với năm 2022 nhưng giá nhiên liệu năm 2023 vẫn cao hơn nhiều so với các năm trước đây.

Cơ cấu huy động nguồn điện không thuận lợi do tình hình nước về các hồ thủy điện kém làm sản lượng thủy điện giảm, trong khi tăng huy động các nhà máy nhiệt điện than, dầu, năng lượng tái tạo có giá thành cao hơn giá thành thủy điện. Cùng với đó, chi phí mua điện trên thị trường điện cao, chi phí thanh toán tăng so với giá điện hợp đồng.

Kết quả, doanh thu tập đoàn đạt 497.000 tỉ đồng, tăng 5,4%. Không thông tin về mức lỗ/lãi của tập đoàn, song ông Tuấn cho hay lợi nhuận cổ tức tại các công ty cổ phần đạt 8.904 tỉ đồng, trong bối cảnh toàn tập đoàn không đảm bảo cân đối tài chính, cho thấy những điều "rất bất bình thường".

Số lỗ trên chủ yếu do giá bán ra của EVN vẫn thấp hơn giá thành. Hiện, tổng chi phí bình quân các khâu phát điện, truyền tải và phân phối là 2.092,78 đồng một kWh, trong khi giá bán bình quân 1.950,32 đồng. Tức mỗi kWh bán ra, EVN lỗ gần 142,5 đồng.

Ông phân tích thêm chi phí sản xuất giá thành điện là 2.092,78 đồng/kWh, giá thành bán ra là 1.950 đồng. Tuy vậy, giá thành sản xuất mà chúng ta phải mua điện từ đơn vị EVN và nguồn ngoài là gần 1.620 đồng/kWh, cho thấy tỉ trọng nguồn phát điện chiếm 80% chi phí giá thành.

Tổng giám đốc EVN cho rằng đây là con số bất bình thường, cần phải xem xét lại việc vận hành thị trường điện. Bởi thực tế từ các nước, giá thành sản xuất điện từ nguồn phát giao động 40-50%, còn lại các khâu truyền tải, phân phối. Trong khi ở ta chiếm tới 80%, ảnh hưởng cân đối tài chính và tối ưu hóa hoạt động.

"EVN còn 20% để điều tiết các khâu còn lại như truyền tải, phân phối, nên rất khó khăn trong tối ưu tài chính, không muốn nói là bất khả thi", ông Tuấn nói, và thêm rằng chính sách thị trường, giá điện cần được cấp có thẩm quyền xem xét, thay đổi để hỗ trợ tập đoàn này trong cân đối tài chính.

Trong bối cảnh hai năm không cân đối được tài chính, năm 2024 tiếp tục đối mặt một loạt thách thức, ông Tuấn bày bỏ mong muốn sớm có điều chỉnh chính sách về giá bán lẻ điện. Về đảm bảo cung ứng điện cũng vướng mắc nguồn bên ngoài chiếm từ 52,7%.

Tổng giám đốc EVN kiến nghị Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp xem xét cho tập đoàn này loại trừ một số yếu tố khỏi khoản lỗ, để có nguồn trả lương cho người lao động. Ông Tuấn cũng kiến nghị Bộ Công Thương xem xét, đánh giá lại thị trường điện để điều chỉnh, có thị trường điện minh bạch hơn thời gian tới.

Phát biểu tại hội nghị, ông Đặng Hoàng An, Chủ tịch EVN, cho rằng trong thời gian tới, nội bộ tập đoàn này phải nỗ lực tiết giảm, siết lại các chi phí, từ vận hành hệ thống, mua điện, đàm phán hợp đồng mua bán điện, mua sắm, vay vốn... Tập đoàn cũng triệt để chống tiêu cực, tham nhũng trong nội bộ. "Những vụ việc xử lý, cán bộ bị khởi tố gần đây là sự đau đớn, xấu hổ của ngành điện", Chủ tịch EVN nói thêm.

Thực tế, với tổng nguồn điện cung ứng từ các tập đoàn nhà nước (EVN, PVN, TKV) gần 48%, nhưng EVN hiện là người mua duy nhất trên thị trường, nên khi xảy ra thiếu điện, tập đoàn này chịu trách nhiệm chính. "Việc xảy ra thiếu điện năm 2023 là bài học đắt giá cho tập đoàn. 23 ngày thiếu điện nhưng đã ảnh hưởng lớn tới môi trường đầu tư, kinh doanh", ông Đặng Hoàng An, Chủ tịch EVN thừa nhận.